Radio Opole » Na Linii Korfantego » Felietony » 'Na Linii Korfantego' 14.04.2021
2021-04-14, 10:30 Autor: Bolesław Bezeg

"Na Linii Korfantego" 14.04.2021

Wybuch III powstania śląskiego całkowicie zaskoczył Niemców. Chociaż liczyli się z taką możliwością, rozbudowywali swoje bojówki i gromadzili broń, to 130 rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja przespali. Dzięki temu powstańcy opanowali Śląsk, aż do Linii Korfantego.
Największym węzłem kolejowym na terenie objętej działaniami powstańczymi części Opolszczyzny była stacja w Kędzierzynie. Wychodziły stąd linie kolejowe do Koźla, Racławic Śląskich, Gliwic, Strzelec Opolskich Raciborza i Opola. Pierwsza próba opanowania tego miasta przez powstańców została 4 maja zniweczona przez kontratak zmilitaryzowanego oddziału plebiscytowej policji i silny oddział stacjonujących w Koźlu wojsk włoskich, które w wielu miejscach otwarcie zwalczały powstańców śląskich.

Drugi atak na Kędzierzyn powstańcy przeprowadzili 9 maja 1921 r. od wschodu. Silna obrona niemiecka stawiła czoła powstańcom w rejonie dzisiejszych ulic Wojska Polskiego i 1 Maja - wówczas były to peryferie.

Decydujący atak przypuszczono od południa. Powstańców wsparł nadjeżdżający torem od strony Gliwic pociąg pancerny „Korfanty”. Równocześnie przeprowadzono atak wzdłuż szosy z Blachowni. W tym samym czasie atakujący z kierunku Starego Koźla powstańcy ponownie zdobyli Brzeźce, z których wyparto ich po nieudanej pierwszej próbie opanowania Kędzierzyna i Pogorzelca.

Najcięższe walki stoczono już po ciemku na ulicach Kędzierzyna, gdzie prawdopodobnie dla utrudnienia zadania atakującym ktoś wyłączył prąd w całym mieście. W egipskich ciemnościach na wąskich uliczkach co chwilę na przemian, to wybuchały granaty, to szły w ruch bagnety i kolby karabinów. Ostatecznie Niemcy w panice wycofali się z miasta w kierunku Koźla.


Tymczasem na ulicach Kędzierzyna zapanowała euforia i bitewne podniecenie. Atakujące z różnych kierunków oddziały powstańcze pomieszały się w ciemnościach i jak wspominają świadkowie „na jakiś czas straciły całkowicie wartość bojową”. Oszołomione zaciętością jak dotąd najcięższej bitwy i niewątpliwym sukcesem, przyświecając sobie pochodniami grupy powstańców chaotycznie wyszukiwały w zakamarkach miasta kryjących się tam żołnierzy niemieckich.

Początkowo nikt nie słuchał komend przebiegających kędzierzyńskie ulice dowódców. Sytuację opanował dopiero major Ludyga-Laskowski, który stanąwszy na nasypie kolejowym, oświetlony pochodniami, zaczął przemówienie do powstańców. Początkowo słuchali go najbliżej stojący, ale później zaczęli dołączać do nich coraz to nowi. Major spokojnie tłumaczył, że wszystko, co do tej pory zdobyli, może przepaść, jeśli powstańcy natychmiast nie wrócą do swoich jednostek. Przemówienie trafiło do powstańczych umysłów i wreszcie zapanował jako taki porządek. Pomyślano też o wystawieniu posterunków na wypadek niemieckiego kontrataku, ten jednak w najbliższych tygodniach nie nastąpił.
Posłuchaj "Na Linii Korfantego" 14.04.2021

Zobacz także

2021-03-22, godz. 12:09 "Na Linii Korfantego" 22.03.2021 Analizując wyniki plebiscytu Komisariat Plebiscytowy doszedł do wniosku, że w znacznym stopniu zaważyły na nich głosy emigrantów niemieckich, których Niemcy… » więcej 2021-03-19, godz. 12:04 "Na Linii Korfantego" 19.03.2021 Posłuchajmy jak wspomina tamten dzień cytowany tu już Jan Nowak – członek komisji plebiscytowej w Tarnowskich Górach, autor poczytnych pamiętników z okresu… » więcej 2021-03-18, godz. 15:54 "Na Linii Korfantego" 18.03.2021 O tym, że na Górnym Śląsku odbędzie się plebiscyt powszechnie wiedziano już od czerwca 1919 roku czyli od ogłoszenia postanowień pokoju wersalskiego… » więcej 2021-03-17, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 17.03.2021 Wśród powstańczych dowódców niewątpliwie jedną z najbardziej popularnych ale i tajemniczych postaci był kapitan pruskiej marynarki wojennej Robert Oszek… » więcej 2021-03-16, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 16.03.2021 Gdy przyjdzie wymieniać najbardziej zasłużonych powstańczych dowódców, niewątpliwie w pierwszej kolejności trzeba wskazać dowódcę dwóch pierwszych… » więcej 2021-03-15, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 15.03.2021 Niewątpliwie Wojciech Korfanty w walce o przynależność państwową Śląska po I wojnie światowej był postacią najważniejszą. Jako członek powstańczego… » więcej 2021-03-12, godz. 11:31 "Na Linii Korfantego" 12.03.2021 Jednym z głównych elementów polskiej propagandy przedplebiscytowej była wspomniana już ustawa konstytucyjna Sejmu Ustawodawczego z 15 lipca 1920 r., która… » więcej 2021-03-11, godz. 14:30 "Na Linii Korfantego" 11.03.2021 Jak wspominaliśmy w poprzednich odcinkach do akcji propagandowej przed plebiscytem na Górnym Śląsku obie strony zaangażowały wszelkie możliwe środki. Wśród… » więcej 2021-03-10, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 10.03.2021 Po drugim Powstaniu Śląskim i usunięciu z Rejencji Opolskiej niemieckiej policji SIPO, polscy działacze mogli zacząć działać z większym rozmachem i na… » więcej 2021-03-09, godz. 11:45 "Na Linii Korfantego" 09.03.2021 Gdy po II powstaniu śląskim z obszaru plebiscytowego zniknęła brutalna niemiecka policja SIPO, a powołana w jego miejsce dwunarodowa Policja Plebiscytowa… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »