Radio Opole » Na Linii Korfantego » Felietony » 'Na Linii Korfantego' 08.04.2021
2021-04-08, 10:30 Autor: Bolesław Bezeg

"Na Linii Korfantego" 08.04.2021

Wybuch III powstania śląskiego całkowicie zaskoczył Niemców. Chociaż liczyli się z taką możliwością, rozbudowywali swoje bojówki i gromadzili broń, to 130 rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja przespali. Dzięki temu powstańcy opanowali Śląsk, aż do Linii Korfantego.
Od pierwszych chwil po wybuchu III powstania śląskiego polski rząd starał się manifestować swój wielki dystans do insurekcji. Zresztą faktycznie większość polityków była sytuacja zaskoczona i zniesmaczona. Oni tu walczą o sprawę przy dyplomatycznych stołach, no i swoim zdaniem są skuteczni: przed rozbiorami Polska nie posiadała Śląska, a tu już jakiś kawałek ma już zagwarantowany. Że niewielki? Trzeba się cieszyć tym, co udało się osiągnąć i nie drażnić sojuszników. Taki był pogląd wielu warszawskich polityków.


Oczywiście nie da się obronić tezy, że o przygotowaniach do powstania nie wiedziało dowództwo polskiej armii. Wszak już pod koniec lata 1920 roku, kiedy tylko sytuacja na froncie wojny polsko-bolszewickiej uległa poprawie, przerzucono część sił sztabowych i wywiadowczych na odcinek śląski, a kapitanowie Tadeusz Puszczyński i Stanisław Baczyński rozpoczęli żmudne przygotowania do akcji „Mosty”. Mimo to oficjalnie rząd polski odcinał się od insurekcji i nie można było liczyć na masową pomoc polskich władz dla powstania.


Z sytuacji tej doskonale zdawał sobie sprawę dyktator powstania Wojciech Korfanty, który od początku próbował minimalizować zasięg i skalę powstańczej akcji, hamował też zapędy powstańczych dowódców, którzy chcieli rozszerzyć powstanie poza linię Korfantego, na cały obszar Rejencji Opolskiej, a byli i tacy, którym marzył się marsz na Wrocław.


Jednak wyjście poza obszar plebiscytowy oznaczało by otwartą wojnę z państwem Niemieckim. Dopóki akcja toczyła się na terenie kontrolowanym przez Aliantów, powstanie de facto było ich problemem. Nie zmieniało to faktu, że niemiecka armia rozpoczęła przygotowania do kontrofensywy. Otwarta wojna z Niemcami, mogłaby zdaniem polskiego rządu całkowicie zniweczyć zabiegi polskich delegatów i samego Korfantego wobec aliantów, których starano się przekonać, że powstanie nie ma zaborczego charakteru, a jedynie zbrojną manifestację niezadowolenia z obrotu spraw wokół plebiscytu.


Z tego właśnie powodu Korfanty zarządził wstrzymanie powstańczych działań zaczepnych w chwili kiedy inicjatywa należała jeszcze do Polaków. 10 maja ogłosił, że zawarto rozejm, w myśl którego Polska otrzyma tereny do linii Korfantego, co zaakceptowała Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa na Górnym Śląsku.

Trudno dziś powiedzieć czy był to tylko zmierzający do wprowadzenia konsternacji po stronie niemieckiej blef, czy też faktycznie doszło do jakiegoś wstępnego porozumienia powstańczego rządu z aliantami. Odezwa Korfantego wywołała natychmiastowe protesty niemieckie adresowane do Komisji Międzysojuszniczej, a ta zaprzeczyła jakimkolwiek rozmowom o rozejmie.


Trudno dziś jednoznacznie ocenić politykę, jaką wówczas prowadził Korfanty. Niewątpliwie słusznie chciał on rozpocząć negocjacje w momencie, gdy powstanie było najsilniejsze, jednak jego przeciwnicy w sztabie powstania twierdzili, że gdyby nie jego kunktatorstwo, teren objęty powstaniem byłby znacznie rozleglejszy, co mogło dać Polsce silniejszą pozycję w negocjacjach z aliantami. Z kolei zwolennicy Korfantego wskazując na utratę Góry Świętej Anny i Kędzierzyna, twierdzą, że zbytnie rozciągnięcie powstańczego frontu mogłoby w konsekwencji doprowadzić do większych strat.
Posłuchaj "Na Linii Korfantego" 08.04.2021

Zobacz także

2021-03-22, godz. 12:09 "Na Linii Korfantego" 22.03.2021 Analizując wyniki plebiscytu Komisariat Plebiscytowy doszedł do wniosku, że w znacznym stopniu zaważyły na nich głosy emigrantów niemieckich, których Niemcy… » więcej 2021-03-19, godz. 12:04 "Na Linii Korfantego" 19.03.2021 Posłuchajmy jak wspomina tamten dzień cytowany tu już Jan Nowak – członek komisji plebiscytowej w Tarnowskich Górach, autor poczytnych pamiętników z okresu… » więcej 2021-03-18, godz. 15:54 "Na Linii Korfantego" 18.03.2021 O tym, że na Górnym Śląsku odbędzie się plebiscyt powszechnie wiedziano już od czerwca 1919 roku czyli od ogłoszenia postanowień pokoju wersalskiego… » więcej 2021-03-17, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 17.03.2021 Wśród powstańczych dowódców niewątpliwie jedną z najbardziej popularnych ale i tajemniczych postaci był kapitan pruskiej marynarki wojennej Robert Oszek… » więcej 2021-03-16, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 16.03.2021 Gdy przyjdzie wymieniać najbardziej zasłużonych powstańczych dowódców, niewątpliwie w pierwszej kolejności trzeba wskazać dowódcę dwóch pierwszych… » więcej 2021-03-15, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 15.03.2021 Niewątpliwie Wojciech Korfanty w walce o przynależność państwową Śląska po I wojnie światowej był postacią najważniejszą. Jako członek powstańczego… » więcej 2021-03-12, godz. 11:31 "Na Linii Korfantego" 12.03.2021 Jednym z głównych elementów polskiej propagandy przedplebiscytowej była wspomniana już ustawa konstytucyjna Sejmu Ustawodawczego z 15 lipca 1920 r., która… » więcej 2021-03-11, godz. 14:30 "Na Linii Korfantego" 11.03.2021 Jak wspominaliśmy w poprzednich odcinkach do akcji propagandowej przed plebiscytem na Górnym Śląsku obie strony zaangażowały wszelkie możliwe środki. Wśród… » więcej 2021-03-10, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 10.03.2021 Po drugim Powstaniu Śląskim i usunięciu z Rejencji Opolskiej niemieckiej policji SIPO, polscy działacze mogli zacząć działać z większym rozmachem i na… » więcej 2021-03-09, godz. 11:45 "Na Linii Korfantego" 09.03.2021 Gdy po II powstaniu śląskim z obszaru plebiscytowego zniknęła brutalna niemiecka policja SIPO, a powołana w jego miejsce dwunarodowa Policja Plebiscytowa… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »