Radio Opole » Na Linii Korfantego » Felietony » 'Na Linii Korfantego' 07.04.2021
2021-04-07, 10:30 Autor: Bolesław Bezeg

"Na Linii Korfantego" 07.04.2021

W kolejnych dniach po opanowaniu większości zakrojonego Linią Korfantego terytorium inicjatywa należała do wydzielanych z oddziałów powstańczych tzw. Straży Obywatelskich, które rozbrajały i internowały niemieckich policjantów. Analogicznie na terenach nieobjętych powstaniem inicjatywę przejęli Niemcy, którzy aresztowali polskich policjantów, np. w Opolu i Kluczborku.
4 maja 1921 r. z inicjatywy dyktatora powstania Wojciecha Korfantego ukonstytuowała się Naczelna Władza na Górnym Śląsku, która łączyła w sobie cechy powstańczego rządu i parlamentu. Stało się to w Sosnowcu podczas zgromadzenia przedstawicieli polskich stronnictw politycznych z Górnego Śląska. Zadaniem Naczelnej Władzy była organizacja życia społecznego, gospodarczego i politycznego na terenie objętym powstaniem. Jej Komitet Wykonawczy ściśle współpracował z dyktatorem powstania, a jego siedziba również znajdowała się w Szopienicach.

To podkatowickie miasteczko stało się w tym czasie stolicą powstańczego państewka. Oprócz siedziby dyktatora powstania i Komitetu Wykonawczego Naczelnej Władzy na Górnym Śląsku mieścił się tu także podporządkowany jej sztab Naczelnego Dowództwa Wojsk Powstańczych.

Położenie Szopienic tuż przy granicy z Polską pozwalało ukrywać przed Niemcami i aliantami skalę pomocy politycznej, materialnej i logistycznej, jaka płynęła z Rzeczypospolitej dla powstania.
Swoje zarządzenia w formie uchwał lub decyzji Komitet Wykonawczy Naczelnej Władzy publikował w kolportowanym na terenie objętym powstaniem Dzienniku Rozporządzeń.

W krótkim czasie powstała prężna administracja będąca wierną kopią struktur Polskiego Komisariatu Plebiscytowego. Rozbudowano jednak wydziały przemysłowo-handlowy, aprowizacji, poczty i telegrafów, skarbowy i administracji. Dużym sukcesem tej władzy było zorganizowanie w terenie sieci rad powiatowych i obywatelskich rad miejscowych. Wkrótce na opanowanym terenie zorganizowano publiczne szkolnictwo z wykładowym językiem polskim i sądownictwo. Problem aprowizacji rozwiązano częściowo dzięki uruchomieniu niektórych linii kolejowych. W tym celu powołano Radę Kolejową, która była odpowiednikiem ministerstwa transportu.

Podobnie jak Korfanty Naczelna Władza na Górnym Śląsku uważała, że na dłuższą metę powstanie nie może zakończyć się sukcesem. Obawiano się, że po początkowej fazie powstańczych sukcesów inicjatywę przejmie regularna armia niemiecka, której ściągnięcia na Górny Śląsk spodziewano się od pierwszych chwil powstania.


Dlatego też od początku dyktator Korfanty próbował minimalizować zasięg i skalę powstańczej akcji, hamował też zapędy powstańczych dowódców, którzy chcieli rozszerzyć powstanie poza linię Korfantego, na cały obszar Rejencji Opolskiej, a byli i tacy, którym marzył się marsz na Wrocław. Oznaczało by to jednak otwartą wojnę z Niemcami, na co nie zgadzał się rząd Polski, mogłoby to też zniweczyć zabiegi wobec aliantów, których starano się przekonać, że powstanie nie ma zaborczego charakteru, a jedynie zbrojną manifestację niezadowolenia z obrotu spraw wokół plebiscytu.
Posłuchaj "Na Linii Korfantego" 07.04.2021

Zobacz także

2021-04-06, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 06.04.2021 Wchodząca w skład powstańczej grupy Północ grupa "Butrym", nad ranem 3 maja 1921 roku po dwugodzinnej walce opanowała Mikulczyce i Tarnowskie Góry. Miasto… » więcej 2021-04-02, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 02.04.2021 Omawiany w poprzednim odcinku typowy scenariusz lokalnego wybuchu powstania odwrotnie zrealizował się w Gliwicach, które mieli zająć miejscowi powstańcy… » więcej 2021-04-01, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 01.04.2021 Wybuch III powstania śląskiego całkowicie zaskoczył Niemców. Chociaż liczyli się z taką możliwością, rozbudowywali swoje bojówki i gromadzili broń… » więcej 2021-03-31, godz. 10:00 "Na Linii Korfantego" 31.03.2021 100 lat temu dzień 3 maja wypadł we wtorek. Tego dnia od wczesnych godzin rannych oddziały powstańcze realizowały postawione im zadania i w większości wypadków… » więcej 2021-03-30, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 30.03.2021 Na trzy tygodnie zanim ustalono ostateczny termin wybuchu III powstania śląskiego, ale gdy znano już wyniki plebiscytu i alianckie propozycje podziału Śląska… » więcej 2021-03-29, godz. 11:45 "Na Linii Korfantego" 29.03.2021 W piątek 29 kwietnia Korfanty otrzymał tajną wiadomość z Londynu, gdzie wówczas obradowała Rada Najwyższa Konferencji Pokojowej w Wersalu, iż przyjęto… » więcej 2021-03-26, godz. 12:05 "Na Linii Korfantego" 26.03.2021 Niemcy również nie zaniedbywali zbrojenia swoich zwolenników. Zaraz po drugim powstaniu przystąpili do tworzenia nowej konspiracyjnej organizacji bojowej zwanej… » więcej 2021-03-25, godz. 11:58 "Na Linii Korfantego" 25.03.2021 Gdy obradująca w Paryżu Rada Ambasadorów zaczęła skłaniać się do przyjęcia włosko-brytyjskiego projektu podziału Górnego Śląska, który był zdecydowanie… » więcej 2021-03-24, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 24.03.2021 Wśród polskich żołnierzy, którzy już od jesieni 1920 roku planowali szczegółowo akcję rozpoczęcia III powstania śląskiego był ojciec wybitnego poety… » więcej 2021-03-23, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 23.03.2021 Zanim jednak opowiemy o samym powstaniu, należy przedstawić najważniejszych aktorów dramatu. Wśród nich jednym z pierwszych był Michał Grażyński, powstaniec… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »