Radio Opole » Na Linii Korfantego » Felietony » 'Na Linii Korfantego' 31.03.2021
2021-03-31, 10:00 Autor: Bolesław Bezeg

"Na Linii Korfantego" 31.03.2021

100 lat temu dzień 3 maja wypadł we wtorek. Tego dnia od wczesnych godzin rannych oddziały powstańcze realizowały postawione im zadania i w większości wypadków nie napotykały na większy opór.
W tym samym dniu Wojciech Korfanty ogłosił się dyktatorem powstania i opublikował odezwę „do ludu śląskiego”. Był to rodzaj powstańczego manifestu, którym Korfanty opisał sytuację i cele powstania. Na wstępie poinformował, że został odwołany z funkcji polskiego Komisarza Plebiscytowego przez polski rząd premiera Witosa. Jednocześnie Korfanty podkreślił swoje związki ze Śląskiem i sprawą polską. Jak napisał stanął na czele powstania by „ruch ten szlachetny prze zbrodnicze jednostki nie został zamieniony w anarchię”.

Dyktator zakomunikował, że wojskowym dowódcą powstania jest podpułkownik Nowina-Doliwa, był to powstańczy pseudonim pułkownika Mielżyńskiego. Jednocześnie odezwa jednoznacznie w ostrych słowach zabraniała wszelkich gwałtów, a także brał w obronę urzędników. Odezwa zapowiadała także, że naruszenie bezpieczeństwa i porządku publicznego będzie surowo karane przez sądy polowe.

4 maja ukonstytuowała się Naczelna Władza na Górnym Śląsku, która pełniła funkcję powstańczego rządu. W jej skład wchodzili przedstawiciele działających w Rejencji Opolskiej polskich ugrupowań politycznych. Jej siedzibę ulokowano w podkatowickich Szopienicach. Tam też była siedziba Naczelnej Komendy Wojsk Powstańczych.

Całkowite zaskoczenie Niemców i skala zaplanowanych działań spowodowały, że w pierwszych dniach powstania Polacy odnosili sukces za sukcesem. W ciągu dwóch pierwszych dni opanowano większość terytorium określonego linią Korfantego, w niektórych miejscach nawet nieco ją przekraczając. Zdobycze pierwszych dni powstania wytyczyły przebieg linii frontu praktycznie do jego końca.
W pierwszych dniach powstańcy zajęli także kilka miast, na czele z Bytomiem, Katowicami i Tarnowskimi Górami. Doszło tam jednak do konfrontacji z oddziałami alianckimi, które rozbroiły część powstańców.

Do walk doszło w Bytomiu i Katowicach, gdzie alianckie czołgi zabiły kilkunastu powstańców. Regularna bitwa powstańców z aliantami miała miejsce w rejonie Rybnika, gdzie oddziały włoskie straciły 19 zabitych i 94 rannych. W wyniku podjętych działań dyplomatycznych wkrótce doszło do zawarcia porozumienia między powstańcami a aliantami. W jego efekcie powstańcy wycofali się z kilku większych miast, co wywołało protesty w oddziałach, które wcześniej zajmowały te miasta.

Aliantom oddano Bytom, Katowice, Tarnowskie Góry i śródmieście Zabrza, jednak wokół tych miast rozlokowano oddziały blokujące. Nazywane cernowaniem blokady trwały do samego końca powstania, wiążąc dużą część sił powstańczych. Było to głównym zadaniem grupy Wschód i w pierwszej fazie powstania angażowało ponad 30 tys. ludzi.

Natomiast alianci wycofali się z Lublińca, Mikołowa, Olesna, Pszczyny, Pyskowic, Rybnika i Strzelec Opolskich, które to miasta przejęli powstańcy.

Najdalej wysunięte na zachód oddziały wspomnianej grupy Wschód już w pierwszych dniach maja w rejonie Bierawy przekroczyły Odrę, zdobywając przejściowo przyczółek w rejonie Ciska. Wkrótce jednak niemiecki kontratak odrzucił powstańców na prawy brzeg rzeki.
Z kolei licząca niecałe 10 tys. powstańców grupa Północ otrzymała zadanie obrony powiatów strzeleckiego, tarnogórskiego, lublinieckiego i oleskiego. Składała się ona z trzech podgrup, które wkrótce przekształcono w pułki piechoty. W tym rejonie Niemcy utrzymali swoje placówki w Myślinie, Krupskim Młynie i Dobrodzieniu, który zdobyto 6 maja po ściągnięciu posiłków.
Oddziały powstańcze z terenu powiatu opolskiego otrzymały zadanie opanowania Ozimka i huty Mała Panew. Także ta akcja zakończyła się sukcesem.
Posłuchaj "Na Linii Korfantego" 31.03.2021

Zobacz także

2021-05-19, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 19.05.2021 Tymczasem na północnym odcinku pod Leśnicą Krępną i Żyrową Niemcy odnieśli lokalne sukcesy.. W południe główny ciężar walk przejął powstańczy… » więcej 2021-05-18, godz. 10:31 "Na Linii Korfantego" 18.05.2021 W nocy z 20 na 21 maja 1921 r. rozpoczęła się największa niemiecka operacja zaczepna III powstania śląskiego. Z rejonu przedmościa krapkowickiego wyruszyły… » więcej 2021-05-17, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 17.05.2021 20 maja 1921 roku na teren rejencji opolskiej przybył generał porucznik Karl Hoefer, który objął dowództwo zreorganizowanych sił niemieckich przygotowujących… » więcej 2021-05-14, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 14.05.2021 Wczoraj opowiadałem o meldunkach polskich wywiadowców z Opola, którzy nadsyłali do powstańczej komendy głównej informacje o przygotowujących się na Opolszczyźnie… » więcej 2021-05-13, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 13.05.2021 21 maja rozpoczęła się druga faza III powstania śląskiego, była to faza niemieckich prób przełamania polskich pozycji i znalezienia drogi do oddziałów… » więcej 2021-05-12, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 12.05.2021 Szef Sztabu Naczelnego Komendy Wojsk Powstańczych „Lubliniec czyli mjr Stanisław Roztworowski w komunikacie wydanym 20 maja 1921 r. napisał: „Niemieckie… » więcej 2021-05-11, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 11.05.2021 Druga faza III powstania śląskiego trwała od 21 maja do 6 czerwca 1921 r. Stała ona pod znakiem z jednej strony krwawych walk, będących efektem niemieckich… » więcej 2021-05-10, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 10.05.2021 Obie strony konfliktu, pomimo względnego spokoju na powstańczym froncie, co jakiś czas próbowały lokalnie rozszerzać swój stan posiadania. 15 maja w rejonie… » więcej 2021-05-07, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 07.05.2021 Wspomnieliśmy wczoraj o wygłoszonym 13 maja przez brytyjskiego premiera Loyd’a George’a w Izbie Gmin antypolskim przemówieniu. Odmówił on w nim Polsce… » więcej 2021-05-06, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 06.05.2021 Porzućmy na chwilę powstańcze okopy i spójrzmy na to co działo się podczas III powstania śląskiego na arenie międzynarodowej. 13 maja brytyjski premier… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »