Radio Opole » Na Linii Korfantego » Felietony » 'Na Linii Korfantego' 29.03.2021
2021-03-29, 11:45 Autor: Bolesław Bezeg

"Na Linii Korfantego" 29.03.2021

W piątek 29 kwietnia Korfanty otrzymał tajną wiadomość z Londynu, gdzie wówczas obradowała Rada Najwyższa Konferencji Pokojowej w Wersalu, iż przyjęto niekorzystną dla Polski propozycję podziału Górnego Śląska. Następnego dnia podczas odbywającej się w nerwowej atmosferze narady członków Polskiego Komisariatu Plebiscytowego z Dowództwem Obrony Plebiscytu podjęto ostateczną decyzję o wybuchu III powstania śląskiego w dniu 3 maja 1921 r.
Obrady miały przebieg dość burzliwy, bo Korfanty do końca starał się odwlekać decyzję o podjęciu akcji zbrojnej. Uważał on bowiem, że o ile powstańcy mają duże szanse pokonać niemieckich bojówkarzy, to nie mają szans w starciu z regularną armią, którą niewątpliwie Niemcy ściągną na Śląsk wkrótce po wybuchu powstania.

Machina już ruszyła - tego samego dnia, gdy trwały jeszcze wspomniane narady, polskie czasopisma na Śląsku zamieściły wiadomość o wysłaniu do Rady Najwyższej Konferencji Pokojowej dwóch różnych propozycji podziału obszaru plebiscytowego, sporządzonych przez Międzysojuszniczą Komisję Rządzącą i Plebiscytową. Spowodowało to wybuch rozgoryczenia i wzburzyło nastroje polskiej ludności, która do niedawna pewna zwycięstwa, zaczęła mieć obawy co do ostatecznej decyzji Rady Najwyższej.

W proteście przeciwko niekorzystnym dla Polski planom 2 maja wybuchł na Górnym Śląsku strajk generalny w kopalniach i hutach.
III powstanie śląskie wybuchło w nocy z 2 na 3 maja mimo wyraźnego sprzeciwu rządu polskiego, na czele którego stał wówczas Wincenty Witos. Rząd RP wydał nawet uchwałę, w której wyrażał sprzeciw przeciwko pomysłom wywołania kolejnego powstania na Śląsku.

Jak już wspomnieliśmy tym razem dowódcy powstania przygotowali bardzo szczegółowe plany działań, które wielokrotnie omawiano na kolejnych naradach w drugiej połowie kwietnia. Nic więc dziwnego, że wyznaczone działania wykonywano szybko i sprawnie. Do akcji ruszyło około 50 tys. ludzi, z czego około 10 proc. stanowili oficerowie i żołnierze delegowani z armii polskiej i ochotnicy z innych regionów kraju.

Dodatkowym ułatwieniem dla Polaków było całkowite zaskoczenie niemieckich organizacji bojowych. Zaskakujące dla nich były zarówno data, jak i tempo oraz rozmach polskiej akcji zbrojnej.
Wybuch powstania poprzedziła spektakularna akcja przygotowana przez oficerów polskiego wywiadu, w porozumieniu z DOP. Chodzi o akcję „mosty”, którą w nocy z 2 na 3 maja przeprowadziła słynna grupa destrukcyjna Wawelberga.

Konrad Wawelberg to pseudonim dowódcy akcji Tadeusza Puszczyńskiego i jednocześnie kryptonim grupy składającej się z 64 oficerów i żołnierzy rekrutujących się zarówno z dawnej POW jak i armii polskiej. O szczegółach tej akcji opowiem jutro.
Posłuchaj "Na Linii Korfantego" 29.03.2021

Zobacz także

2021-03-22, godz. 12:09 "Na Linii Korfantego" 22.03.2021 Analizując wyniki plebiscytu Komisariat Plebiscytowy doszedł do wniosku, że w znacznym stopniu zaważyły na nich głosy emigrantów niemieckich, których Niemcy… » więcej 2021-03-19, godz. 12:04 "Na Linii Korfantego" 19.03.2021 Posłuchajmy jak wspomina tamten dzień cytowany tu już Jan Nowak – członek komisji plebiscytowej w Tarnowskich Górach, autor poczytnych pamiętników z okresu… » więcej 2021-03-18, godz. 15:54 "Na Linii Korfantego" 18.03.2021 O tym, że na Górnym Śląsku odbędzie się plebiscyt powszechnie wiedziano już od czerwca 1919 roku czyli od ogłoszenia postanowień pokoju wersalskiego… » więcej 2021-03-17, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 17.03.2021 Wśród powstańczych dowódców niewątpliwie jedną z najbardziej popularnych ale i tajemniczych postaci był kapitan pruskiej marynarki wojennej Robert Oszek… » więcej 2021-03-16, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 16.03.2021 Gdy przyjdzie wymieniać najbardziej zasłużonych powstańczych dowódców, niewątpliwie w pierwszej kolejności trzeba wskazać dowódcę dwóch pierwszych… » więcej 2021-03-15, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 15.03.2021 Niewątpliwie Wojciech Korfanty w walce o przynależność państwową Śląska po I wojnie światowej był postacią najważniejszą. Jako członek powstańczego… » więcej 2021-03-12, godz. 11:31 "Na Linii Korfantego" 12.03.2021 Jednym z głównych elementów polskiej propagandy przedplebiscytowej była wspomniana już ustawa konstytucyjna Sejmu Ustawodawczego z 15 lipca 1920 r., która… » więcej 2021-03-11, godz. 14:30 "Na Linii Korfantego" 11.03.2021 Jak wspominaliśmy w poprzednich odcinkach do akcji propagandowej przed plebiscytem na Górnym Śląsku obie strony zaangażowały wszelkie możliwe środki. Wśród… » więcej 2021-03-10, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 10.03.2021 Po drugim Powstaniu Śląskim i usunięciu z Rejencji Opolskiej niemieckiej policji SIPO, polscy działacze mogli zacząć działać z większym rozmachem i na… » więcej 2021-03-09, godz. 11:45 "Na Linii Korfantego" 09.03.2021 Gdy po II powstaniu śląskim z obszaru plebiscytowego zniknęła brutalna niemiecka policja SIPO, a powołana w jego miejsce dwunarodowa Policja Plebiscytowa… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »