Radio Opole » Na Linii Korfantego » Felietony » 'Na Linii Korfantego' 12.03.2021
2021-03-12, 11:31 Autor: Bolesław Bezeg

"Na Linii Korfantego" 12.03.2021

Jednym z głównych elementów polskiej propagandy przedplebiscytowej była wspomniana już ustawa konstytucyjna Sejmu Ustawodawczego z 15 lipca 1920 r., która zawierała Statut Organiczny Województwa Śląskiego. Statut ten zapewniał mającemu powstać w ramach państwa polskiego Województwu Śląskiemu sporą autonomię.
Podstawowym atrybutem tej autonomii miał być Sejm Śląski, w którego kompetencjach miało znaleźć się ustawodawstwo w dziedzinach: publicznego używania języka polskiego, administracji i samorządu, spraw sanitarnych, policji, szkolnictwa, spraw wyznaniowych, zaopatrzenia ubogich, rolnictwa, spraw wodnych, energetyki elektrycznej, kolei, komunikacji, zwalczania lichwy, robót publicznych, budżetu śląskiego, podatków i opłat publicznych.

Polski przekaz propagandowy wykorzystywał ten fakt do uświadamiania Ślązakom, iż Polska już zagwarantowała im autonomię o określonym kształcie, a Niemcy dopiero im autonomię w niewiadomym kształcie obiecują.

Faktem jest, że 27 listopada 1920 r. czyli cztery i pół miesiąca po parlamencie polskim, parlament Rzeszy uchwalił ustawę wpisaną do konstytucji republiki weimarskiej jako ustępy 2 i 3 artykułu 167 zapowiedź zorganizowania po ostatecznym przyłączeniu Śląska do Niemiec plebiscytu w sprawie wyłączenia Górnego Śląska z jego dotychczasowego państwa związkowego czyli Prus. Miało to stworzyć wrażenie, że Górny Śląsk uzyska w Rzeszy status kraju związkowego, równorzędnego z np. Prusami, z osobną konstytucją i własnym rządem.

Rząd polski wiele swoich działań na zgoła odmiennych kierunkach kształtował biorąc pod uwagę pryzmat zmagań o polskość Śląska, m.in. należały do nich starania o dokonanie się jeszcze przed górnośląskim plebiscytem czterech wydarzeń, które znacznie wzmocniły pozytywny wizerunek Polski.

Mając to właśnie na uwadze 19 lutego 1921 r. podpisano sojusz polsko-francuski, 3 marca podpisano sojusz polsko-rumuński, 17 marca Sejm Ustawodawczy Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił ustawę zasadniczą (tzw. konstytucję marcową), stanowiącą o republikańskim charakterze państwa polskiego oraz o szerokich uprawnieniach jego obywateli i władz samorządowych, zaś nazajutrz – 18 marca w Rydze nieco pospiesznie został podpisany polsko-rosyjski traktat pokojowy.

Traktat pokojowy z bolszewicką Rosją stał się tuż przed plebiscytem główną osią akcji propagandowej. Już 15 marca przewodniczący polskiej delegacji na konferencję pokojową w Rydze Jan Dąbski przysłał do Wojciecha Korfantego specjalną depeszę, którą natychmiast opublikowano w prasie górnośląskiej. Depesza ta zawierała informacje o zawieszeniu broni i zapewnienie, iż traktat pokojowy zostanie podpisany 18 marca 1921 r. Niewątpliwie informacja ta była bardzo korzystna dla polskiej propagandy plebiscytowej, chociaż bardzo spóźniona.

Pokój w Rydze i konstytucja marcowa były oczywistym zaprzeczeniem jednego z głównych argumentów niemieckich, jakim była wewnętrzna słabość Polski i brak widoków na bezpieczeństwo zewnętrzne polskiej państwowości. Ten ostatni argument niwelowały zawarte właśnie sojusze, zwłaszcza z Francją, które stanowiły dowód, iż Polska staje się silnym i poważanym na arenie międzynarodowej państwem europejskim.
Posłuchaj "Na Linii Korfantego" 12.03.2021

Zobacz także

2021-04-06, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 06.04.2021 Wchodząca w skład powstańczej grupy Północ grupa "Butrym", nad ranem 3 maja 1921 roku po dwugodzinnej walce opanowała Mikulczyce i Tarnowskie Góry. Miasto… » więcej 2021-04-02, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 02.04.2021 Omawiany w poprzednim odcinku typowy scenariusz lokalnego wybuchu powstania odwrotnie zrealizował się w Gliwicach, które mieli zająć miejscowi powstańcy… » więcej 2021-04-01, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 01.04.2021 Wybuch III powstania śląskiego całkowicie zaskoczył Niemców. Chociaż liczyli się z taką możliwością, rozbudowywali swoje bojówki i gromadzili broń… » więcej 2021-03-31, godz. 10:00 "Na Linii Korfantego" 31.03.2021 100 lat temu dzień 3 maja wypadł we wtorek. Tego dnia od wczesnych godzin rannych oddziały powstańcze realizowały postawione im zadania i w większości wypadków… » więcej 2021-03-30, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 30.03.2021 Na trzy tygodnie zanim ustalono ostateczny termin wybuchu III powstania śląskiego, ale gdy znano już wyniki plebiscytu i alianckie propozycje podziału Śląska… » więcej 2021-03-29, godz. 11:45 "Na Linii Korfantego" 29.03.2021 W piątek 29 kwietnia Korfanty otrzymał tajną wiadomość z Londynu, gdzie wówczas obradowała Rada Najwyższa Konferencji Pokojowej w Wersalu, iż przyjęto… » więcej 2021-03-26, godz. 12:05 "Na Linii Korfantego" 26.03.2021 Niemcy również nie zaniedbywali zbrojenia swoich zwolenników. Zaraz po drugim powstaniu przystąpili do tworzenia nowej konspiracyjnej organizacji bojowej zwanej… » więcej 2021-03-25, godz. 11:58 "Na Linii Korfantego" 25.03.2021 Gdy obradująca w Paryżu Rada Ambasadorów zaczęła skłaniać się do przyjęcia włosko-brytyjskiego projektu podziału Górnego Śląska, który był zdecydowanie… » więcej 2021-03-24, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 24.03.2021 Wśród polskich żołnierzy, którzy już od jesieni 1920 roku planowali szczegółowo akcję rozpoczęcia III powstania śląskiego był ojciec wybitnego poety… » więcej 2021-03-23, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 23.03.2021 Zanim jednak opowiemy o samym powstaniu, należy przedstawić najważniejszych aktorów dramatu. Wśród nich jednym z pierwszych był Michał Grażyński, powstaniec… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »