Radio Opole » Na Linii Korfantego » Felietony » 'Na Linii Korfantego' 12.03.2021
2021-03-12, 11:31 Autor: Bolesław Bezeg

"Na Linii Korfantego" 12.03.2021

Jednym z głównych elementów polskiej propagandy przedplebiscytowej była wspomniana już ustawa konstytucyjna Sejmu Ustawodawczego z 15 lipca 1920 r., która zawierała Statut Organiczny Województwa Śląskiego. Statut ten zapewniał mającemu powstać w ramach państwa polskiego Województwu Śląskiemu sporą autonomię.
Podstawowym atrybutem tej autonomii miał być Sejm Śląski, w którego kompetencjach miało znaleźć się ustawodawstwo w dziedzinach: publicznego używania języka polskiego, administracji i samorządu, spraw sanitarnych, policji, szkolnictwa, spraw wyznaniowych, zaopatrzenia ubogich, rolnictwa, spraw wodnych, energetyki elektrycznej, kolei, komunikacji, zwalczania lichwy, robót publicznych, budżetu śląskiego, podatków i opłat publicznych.

Polski przekaz propagandowy wykorzystywał ten fakt do uświadamiania Ślązakom, iż Polska już zagwarantowała im autonomię o określonym kształcie, a Niemcy dopiero im autonomię w niewiadomym kształcie obiecują.

Faktem jest, że 27 listopada 1920 r. czyli cztery i pół miesiąca po parlamencie polskim, parlament Rzeszy uchwalił ustawę wpisaną do konstytucji republiki weimarskiej jako ustępy 2 i 3 artykułu 167 zapowiedź zorganizowania po ostatecznym przyłączeniu Śląska do Niemiec plebiscytu w sprawie wyłączenia Górnego Śląska z jego dotychczasowego państwa związkowego czyli Prus. Miało to stworzyć wrażenie, że Górny Śląsk uzyska w Rzeszy status kraju związkowego, równorzędnego z np. Prusami, z osobną konstytucją i własnym rządem.

Rząd polski wiele swoich działań na zgoła odmiennych kierunkach kształtował biorąc pod uwagę pryzmat zmagań o polskość Śląska, m.in. należały do nich starania o dokonanie się jeszcze przed górnośląskim plebiscytem czterech wydarzeń, które znacznie wzmocniły pozytywny wizerunek Polski.

Mając to właśnie na uwadze 19 lutego 1921 r. podpisano sojusz polsko-francuski, 3 marca podpisano sojusz polsko-rumuński, 17 marca Sejm Ustawodawczy Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił ustawę zasadniczą (tzw. konstytucję marcową), stanowiącą o republikańskim charakterze państwa polskiego oraz o szerokich uprawnieniach jego obywateli i władz samorządowych, zaś nazajutrz – 18 marca w Rydze nieco pospiesznie został podpisany polsko-rosyjski traktat pokojowy.

Traktat pokojowy z bolszewicką Rosją stał się tuż przed plebiscytem główną osią akcji propagandowej. Już 15 marca przewodniczący polskiej delegacji na konferencję pokojową w Rydze Jan Dąbski przysłał do Wojciecha Korfantego specjalną depeszę, którą natychmiast opublikowano w prasie górnośląskiej. Depesza ta zawierała informacje o zawieszeniu broni i zapewnienie, iż traktat pokojowy zostanie podpisany 18 marca 1921 r. Niewątpliwie informacja ta była bardzo korzystna dla polskiej propagandy plebiscytowej, chociaż bardzo spóźniona.

Pokój w Rydze i konstytucja marcowa były oczywistym zaprzeczeniem jednego z głównych argumentów niemieckich, jakim była wewnętrzna słabość Polski i brak widoków na bezpieczeństwo zewnętrzne polskiej państwowości. Ten ostatni argument niwelowały zawarte właśnie sojusze, zwłaszcza z Francją, które stanowiły dowód, iż Polska staje się silnym i poważanym na arenie międzynarodowej państwem europejskim.
Posłuchaj "Na Linii Korfantego" 12.03.2021

Zobacz także

2021-04-20, godz. 10:44 "Na linii Korfantego" 20.04.2021 Wspomnieliśmy już o tym, że 6 maja 1921 r. idący z Sośnicowic baon Pała Cymsa po dwóch godzinach ciężkich walk zdobył stację Bierawa i pobliskie osiedla… » więcej 2021-04-19, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 19.04.2021 W poprzednim odcinku mówiłem o tym jak ważne było dla powstańców zapewnienie dającego możliwość podejmowania równorzędnej walki z doskonale wyposażonymi… » więcej 2021-04-16, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 16.04.2021 Omawiając walki o kozielską przystań wspomnieliśmy o kluczowej roli jaką odegrała w tej bitwie bateria artylerii powstańczej Ordon, którą dowodził kpt… » więcej 2021-04-15, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 15.04.2021 Ostatnią przeszkodą na drodze do kozielskiego portu była wieś Kłodnica, gdzie wycofujący się Niemcy pozostawili niedużą załogę, której zadaniem było… » więcej 2021-04-14, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 14.04.2021 Wybuch III powstania śląskiego całkowicie zaskoczył Niemców. Chociaż liczyli się z taką możliwością, rozbudowywali swoje bojówki i gromadzili broń… » więcej 2021-04-13, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 13.04.2021 Przyzwyczajeni do myślenia schematami zwykle uważamy, że tzw. zbrodnia katyńska dotyczyła tylko polskich oficerów pochodzących z dawnych Kresów II Rzeczypospolitej… » więcej 2021-04-12, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 12.04.2021 W poprzednim odcinku zakończyliśmy naszą opowieść o trzecim powstaniu śląskim wieczorem 4 maja 1921 roku, kiedy to Sławięcice zostały opanowane wspólnie… » więcej 2021-04-09, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 09.04.2021 Jednym z największych sukcesów militarnych III Powstania Śląskiego było zdobycie portu w Koźlu, gdzie znajdowały się zapasy żywności, broni i rozmaitych… » więcej 2021-04-08, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 08.04.2021 Wybuch III powstania śląskiego całkowicie zaskoczył Niemców. Chociaż liczyli się z taką możliwością, rozbudowywali swoje bojówki i gromadzili broń… » więcej 2021-04-07, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 07.04.2021 W kolejnych dniach po opanowaniu większości zakrojonego Linią Korfantego terytorium inicjatywa należała do wydzielanych z oddziałów powstańczych tzw. Straży… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »