Radio Opole » Na Linii Korfantego » Felietony » 'Na Linii Korfantego' 28.05.2021
2021-05-28, 10:30 Autor: Bolesław Bezeg

"Na Linii Korfantego" 28.05.2021

Już od pierwszych dni trwania niemieckiej kontrofensywy do naczelnej Komendy Wojsk Powstańczych dochodziły wywiadowcze meldunki o represjach na polskiej ludności zajmowanych przez Selbstschutz terenach. Zdarzały się pobicia, gwałty, rabunki i rozstrzelania. W odwecie za takie represje 27 maja powstańcy postanowili wysadzić w powietrze należący do jednego z niemieckich dowódców hrabiego von Strachwitz pałac w Izbicku. Zainstalowane ładunki okazały się jednak za słabe więc uszkodzony budynek podpalono.
Wymuszony przez aliantów kruchy rozejm trwał od 27 maja do 4 czerwca. W tym czasie jednak lokalne dochodziło do starć, m.in. pod Olesnem, gdzie 28 maja Niemcy próbowali zdobyć Borowiany i Boroszów, a także do wymiany ognia pod Strzelcami i Zębowicami.
Mimo trwającego rozejmu 29 maja pod Olesnem i Wysoką toczyły się zacięte walki.

Zniecierpliwieni dowódcy niemieccy na swoich odcinkach usiłowali przed zawieszeniem broni opanować strategiczne punkty. Ale również powstańcy nie wszędzie dotrzymywali warunków zawieszenia broni. 30 maja grupa bojowników z Grupy Południe podjęła nieudaną próbę zdobycia Raciborza. Miał to być odwet za zdemolowanie przez Selbstschutz raciborskich placówek polonijnych: „Strzechy” i Banku Ludowego, o czym donieśli wywiadowcy.

Tymczasem w nocy z 30 na 31 maja na front w rejonie Góry Świętej Anny przybyły świeże oddziały ochotnicze z Saksonii. Saksończycy ruszyli raźnie do ataku pół godziny przed północą, przy dźwiękach harmonijek ustnych. W ten sposób dotarli na kilka kroków od polskich pozycji pod Wysoką, gdzie 2 batalion przywitał ich gradem kul. Saksończycy ponowili atak o 2 w nocy, tym razem bez harmonijek, próbując zaskoczyć powstańców, ale i ten atak skończył się niepowodzeniem.

Jak się okazało nocny atak na stokach Góry Świętej Anny był preludium do zakrojonej na szerszą skalę niemieckiej ofensywy. Jej kierunki stały się dla dowództwa powstania jasne już rankiem 31 maja. Ofensywa rozpoczęła się ostrzałem artyleryjskim wsi Rożniątów i Kalinów, gdzie mieścił się sztab podgrupy Bogdan.

Bronił się tam batalion Ordon, który jednak z powodu braku amunicji odpowiadał słabym ogniem. Około 1.30 w nocy do akcji weszła niemiecka piechota, która atakowała trzema kolumnami: z dworca Kamień Śląski wzdłuż torów kolejowych, z rejonu Poznowice – Niwki na Kalinów i z Góry Świętej Anny na Rożniątów.

Celem operacji było dotarcie do Strzelec Opolskich i ich opanowanie. Rozpoczęła się zażarta bitwa. Wzdłuż torów kolejowych cofał się batalion Mięsoka, który równocześnie niszczył tory by uniemożliwić wejście do bitwy niemieckich pociągów pancernych operujących z Opola. Również batalion Dziewiora musiał opuścić Izbicko.

Ich odwrót osłaniał broniący Poznowic batalion Faski, ale i on wkrótce został zmuszony do wycofania się na wschód. Niemiecka ofensywa rozwijała się: o 3.30 opanowano Kalinów, o 4.30 trzeci baon Siebringhausa z Freikorpsu Oberland zdobył stację w Szymiszowie. O 5 rano Niemcy zdobyli także wieś Szymiszów.
Sytuacja powstańców stawała się groźna. Niemcy byli już bardzo blisko zdobycia Strzelec Opolskich, co skutkowałoby przerwaniem powstańczego frontu. Na dodatek w samych Strzelcach uaktywnili się niemieccy bojówkarze, którzy do tej pory pozostawali w konspiracji.

Wycofującym się powstańczym batalionom udało się jednak zreorganizować w wyznaczonym naprędce punkcie koncentracji – na północ od Szymiszowa, na przedpolach Strzelec. O godz. 5.30 pod osłoną dowodzonego przez porucznika Olszańskiego pociągu pancernego Mściciel II powstańcy przeprowadzili brawurowy kontratak. W pierwszej kolejności odzyskano strategiczną stację kolejową w Szymiszowie, a potem Kalinów, gdzie odkryto zwłoki rozstrzelanych przez Selbstschuttz powstańców. Wkrótce jednak pod naporem wroga odzyskane miejscowości trzeba było znów opuścić.

Tymczasem jednak w okolice Szymiszowa dotarły oddziały rezerwowe z Jemielnicy i Tarnowskich Gór. Dzięki temu po kilkugodzinnych walkach znów odzyskano Rożniątów, Szymiszów i Poznowice, a potem także Kalinów. Podgrupa Bogdan ostatecznie utrzymała swoje pozycje, ale bilans dnia 31 maja 1921 r. był niepomyślny. Podgrupa straciła zdolność do jakichkolwiek działań zaczepnych, a jej zapasy amunicji i środków opatrunkowych stopniały niemal do zera.
Posłuchaj "Na Linii Korfantego" 28.05.2021

Zobacz także

2021-04-06, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 06.04.2021 Wchodząca w skład powstańczej grupy Północ grupa "Butrym", nad ranem 3 maja 1921 roku po dwugodzinnej walce opanowała Mikulczyce i Tarnowskie Góry. Miasto… » więcej 2021-04-02, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 02.04.2021 Omawiany w poprzednim odcinku typowy scenariusz lokalnego wybuchu powstania odwrotnie zrealizował się w Gliwicach, które mieli zająć miejscowi powstańcy… » więcej 2021-04-01, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 01.04.2021 Wybuch III powstania śląskiego całkowicie zaskoczył Niemców. Chociaż liczyli się z taką możliwością, rozbudowywali swoje bojówki i gromadzili broń… » więcej 2021-03-31, godz. 10:00 "Na Linii Korfantego" 31.03.2021 100 lat temu dzień 3 maja wypadł we wtorek. Tego dnia od wczesnych godzin rannych oddziały powstańcze realizowały postawione im zadania i w większości wypadków… » więcej 2021-03-30, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 30.03.2021 Na trzy tygodnie zanim ustalono ostateczny termin wybuchu III powstania śląskiego, ale gdy znano już wyniki plebiscytu i alianckie propozycje podziału Śląska… » więcej 2021-03-29, godz. 11:45 "Na Linii Korfantego" 29.03.2021 W piątek 29 kwietnia Korfanty otrzymał tajną wiadomość z Londynu, gdzie wówczas obradowała Rada Najwyższa Konferencji Pokojowej w Wersalu, iż przyjęto… » więcej 2021-03-26, godz. 12:05 "Na Linii Korfantego" 26.03.2021 Niemcy również nie zaniedbywali zbrojenia swoich zwolenników. Zaraz po drugim powstaniu przystąpili do tworzenia nowej konspiracyjnej organizacji bojowej zwanej… » więcej 2021-03-25, godz. 11:58 "Na Linii Korfantego" 25.03.2021 Gdy obradująca w Paryżu Rada Ambasadorów zaczęła skłaniać się do przyjęcia włosko-brytyjskiego projektu podziału Górnego Śląska, który był zdecydowanie… » więcej 2021-03-24, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 24.03.2021 Wśród polskich żołnierzy, którzy już od jesieni 1920 roku planowali szczegółowo akcję rozpoczęcia III powstania śląskiego był ojciec wybitnego poety… » więcej 2021-03-23, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 23.03.2021 Zanim jednak opowiemy o samym powstaniu, należy przedstawić najważniejszych aktorów dramatu. Wśród nich jednym z pierwszych był Michał Grażyński, powstaniec… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »