Radio Opole » Na Linii Korfantego » Felietony » 'Na Linii Korfantego' 26.05.2021
2021-05-26, 10:30 Autor: Bolesław Bezeg

"Na Linii Korfantego" 26.05.2021

28 maja 1921 r. mimo, że trwały zacięte walki na odcinku Zalesie Śląskie – Lichynia, a do drobniejszych walk doszło tego dnia pod Olesnem, Zębowicami i Strzelcami, Wojciech Korfanty opublikował obwieszczenie o zawieszeniu broni. Była to ze strony dyktatora powstania swoista próba tworzenia faktów dokonanych. Starając się udowodni, że Polacy respektują zawieszenie broni, chciał on w ten sposób skłonić aliantów do wymuszenia na Niemcach przyjęcia warunków proponowanego pokoju.
Taka postawa była wówczas i nadal jest różnie oceniana. Niektórzy wprost zachowanie dyktatora powstania nazywali sabotażem. Przede wszystkim dlatego, że szerokie kolportowanie informacji o zakończeniu działań wojennych fatalnie odbijało się na powstańczym wojsku, w którym na skutek takich pogłosek następowało rozluźnienie.

Powstańcy, szczególnie w jednostkach nie znajdujących się aktualnie na froncie masowo zgłaszali się po urlopy, grożąc całkowitym porzuceniem służby. Powodowało to, że brakowało jednostek do pilnowania pozornie spokojnych pozycji, jak na przykład pod Gliwicami, gdzie 26 maja doszło do kolejnej próby wydostania się z miasta oddziałów Selbstschutzu. Cernowanie czyli blokowanie miast garnizonowych było niezwykle ważne, choć często niedoceniane. Tylko w Gliwicach stacjonowało 8 tys. niemieckich żołnierzy. Gdyby zdołali się wydostać z miasta, zyskaliby inicjatywę i zdolność manewrowania, co mogłoby diametralnie zmienić układ sił w całym powstaniu.

Niewątpliwie Korfanty zdawał sobie doskonale sprawę z tego jak bardzo kruchy był sukces powstania i jak łatwo można go było zaprzepaścić. Wybrał trudną drogę lawirowania pomiędzy koniecznością utrzymania zajętego terenu i polityki demonstrowania gotowości ustępstw wobec aliantów. Korfanty nie chciał dopuścić do eskalacji walk także dlatego, iż był głęboko przekonany, że dalsze walki będą skutkowały coraz większą liczbą ofiar po polskiej stronie. Na Śląsk wszak ciągle przybywały kolejne niemieckie oddziały i zaopatrzenie, a powstańcom brakowało wszystkiego.

Z perspektywy czasu można uznać, że to była skuteczna strategia, jednak wówczas wielu buntowało się przeciwko postępowaniu dyktatora powstania, które otwarcie nazywano kunktatorstwem. Napięcie rosło, nastroje części powstańców się radykalizowały, oczekiwali oni bowiem zdecydowanych rozstrzygnięć.


Na tym tle w nocy z 29 na 30 maja doszło do buntu kompanii sztabowej Grupy Północ. W do dziś nie wyjaśnionych okolicznościach kompania sztabowa pod dowództwem podporucznika Szylinga odmówiła posłuszeństwa i ruszyła na Tworóg, w którym stacjonował sztab Grupy Północ. Przeciwko zbuntowanym powstańcom 30 maja wysłano pociąg pancerny, który rozbił zbuntowaną kompanię. W trakcie pacyfikacji buntowników rozstrzelano dwóch prawdopodobnych prowodyrów buntu.

Nie był to jedyny przypadek buntu w powstańczych szeregach. Zdarzyło się, że powstańcze wojsko odmówiło powrotu na front, ale doszło także do buntu przeciwko zakończeniu powstania. O tym opowiemy w następnych odcinkach.
Posłuchaj "Na Linii Korfantego" 26.05.2021

Zobacz także

2021-04-20, godz. 10:44 "Na linii Korfantego" 20.04.2021 Wspomnieliśmy już o tym, że 6 maja 1921 r. idący z Sośnicowic baon Pała Cymsa po dwóch godzinach ciężkich walk zdobył stację Bierawa i pobliskie osiedla… » więcej 2021-04-19, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 19.04.2021 W poprzednim odcinku mówiłem o tym jak ważne było dla powstańców zapewnienie dającego możliwość podejmowania równorzędnej walki z doskonale wyposażonymi… » więcej 2021-04-16, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 16.04.2021 Omawiając walki o kozielską przystań wspomnieliśmy o kluczowej roli jaką odegrała w tej bitwie bateria artylerii powstańczej Ordon, którą dowodził kpt… » więcej 2021-04-15, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 15.04.2021 Ostatnią przeszkodą na drodze do kozielskiego portu była wieś Kłodnica, gdzie wycofujący się Niemcy pozostawili niedużą załogę, której zadaniem było… » więcej 2021-04-14, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 14.04.2021 Wybuch III powstania śląskiego całkowicie zaskoczył Niemców. Chociaż liczyli się z taką możliwością, rozbudowywali swoje bojówki i gromadzili broń… » więcej 2021-04-13, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 13.04.2021 Przyzwyczajeni do myślenia schematami zwykle uważamy, że tzw. zbrodnia katyńska dotyczyła tylko polskich oficerów pochodzących z dawnych Kresów II Rzeczypospolitej… » więcej 2021-04-12, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 12.04.2021 W poprzednim odcinku zakończyliśmy naszą opowieść o trzecim powstaniu śląskim wieczorem 4 maja 1921 roku, kiedy to Sławięcice zostały opanowane wspólnie… » więcej 2021-04-09, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 09.04.2021 Jednym z największych sukcesów militarnych III Powstania Śląskiego było zdobycie portu w Koźlu, gdzie znajdowały się zapasy żywności, broni i rozmaitych… » więcej 2021-04-08, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 08.04.2021 Wybuch III powstania śląskiego całkowicie zaskoczył Niemców. Chociaż liczyli się z taką możliwością, rozbudowywali swoje bojówki i gromadzili broń… » więcej 2021-04-07, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 07.04.2021 W kolejnych dniach po opanowaniu większości zakrojonego Linią Korfantego terytorium inicjatywa należała do wydzielanych z oddziałów powstańczych tzw. Straży… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »