Radio Opole » Na Linii Korfantego » Felietony » 'Na Linii Korfantego' 26.05.2021
2021-05-26, 10:30 Autor: Bolesław Bezeg

"Na Linii Korfantego" 26.05.2021

28 maja 1921 r. mimo, że trwały zacięte walki na odcinku Zalesie Śląskie – Lichynia, a do drobniejszych walk doszło tego dnia pod Olesnem, Zębowicami i Strzelcami, Wojciech Korfanty opublikował obwieszczenie o zawieszeniu broni. Była to ze strony dyktatora powstania swoista próba tworzenia faktów dokonanych. Starając się udowodni, że Polacy respektują zawieszenie broni, chciał on w ten sposób skłonić aliantów do wymuszenia na Niemcach przyjęcia warunków proponowanego pokoju.
Taka postawa była wówczas i nadal jest różnie oceniana. Niektórzy wprost zachowanie dyktatora powstania nazywali sabotażem. Przede wszystkim dlatego, że szerokie kolportowanie informacji o zakończeniu działań wojennych fatalnie odbijało się na powstańczym wojsku, w którym na skutek takich pogłosek następowało rozluźnienie.

Powstańcy, szczególnie w jednostkach nie znajdujących się aktualnie na froncie masowo zgłaszali się po urlopy, grożąc całkowitym porzuceniem służby. Powodowało to, że brakowało jednostek do pilnowania pozornie spokojnych pozycji, jak na przykład pod Gliwicami, gdzie 26 maja doszło do kolejnej próby wydostania się z miasta oddziałów Selbstschutzu. Cernowanie czyli blokowanie miast garnizonowych było niezwykle ważne, choć często niedoceniane. Tylko w Gliwicach stacjonowało 8 tys. niemieckich żołnierzy. Gdyby zdołali się wydostać z miasta, zyskaliby inicjatywę i zdolność manewrowania, co mogłoby diametralnie zmienić układ sił w całym powstaniu.

Niewątpliwie Korfanty zdawał sobie doskonale sprawę z tego jak bardzo kruchy był sukces powstania i jak łatwo można go było zaprzepaścić. Wybrał trudną drogę lawirowania pomiędzy koniecznością utrzymania zajętego terenu i polityki demonstrowania gotowości ustępstw wobec aliantów. Korfanty nie chciał dopuścić do eskalacji walk także dlatego, iż był głęboko przekonany, że dalsze walki będą skutkowały coraz większą liczbą ofiar po polskiej stronie. Na Śląsk wszak ciągle przybywały kolejne niemieckie oddziały i zaopatrzenie, a powstańcom brakowało wszystkiego.

Z perspektywy czasu można uznać, że to była skuteczna strategia, jednak wówczas wielu buntowało się przeciwko postępowaniu dyktatora powstania, które otwarcie nazywano kunktatorstwem. Napięcie rosło, nastroje części powstańców się radykalizowały, oczekiwali oni bowiem zdecydowanych rozstrzygnięć.


Na tym tle w nocy z 29 na 30 maja doszło do buntu kompanii sztabowej Grupy Północ. W do dziś nie wyjaśnionych okolicznościach kompania sztabowa pod dowództwem podporucznika Szylinga odmówiła posłuszeństwa i ruszyła na Tworóg, w którym stacjonował sztab Grupy Północ. Przeciwko zbuntowanym powstańcom 30 maja wysłano pociąg pancerny, który rozbił zbuntowaną kompanię. W trakcie pacyfikacji buntowników rozstrzelano dwóch prawdopodobnych prowodyrów buntu.

Nie był to jedyny przypadek buntu w powstańczych szeregach. Zdarzyło się, że powstańcze wojsko odmówiło powrotu na front, ale doszło także do buntu przeciwko zakończeniu powstania. O tym opowiemy w następnych odcinkach.
Posłuchaj "Na Linii Korfantego" 26.05.2021

Zobacz także

2021-06-02, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 02.06.2021 W naszej opowieści o III powstaniu śląskim siłą rzeczy skupiliśmy się na wydarzeniach rozgrywających się sto lat temu w opolskiej części Górnego Śląska… » więcej 2021-06-01, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 01.06.2021 Wymuszony przez aliantów kruchy rozejm trwał od 27 maja do 4 czerwca. W tym czasie jednak lokalne dochodziło do starć, mówiliśmy już o walkach jakie w tym… » więcej 2021-05-31, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 31.05.2021 30 maja 1921 r. przewodniczący Międzysojuszniczej Komisji Rządzącej i Plebiscytowej na Górnym Śląsku gen. Le Rond zrządził rozwiązanie niemieckiego Selstschutzu… » więcej 2021-05-28, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 28.05.2021 Już od pierwszych dni trwania niemieckiej kontrofensywy do naczelnej Komendy Wojsk Powstańczych dochodziły wywiadowcze meldunki o represjach na polskiej ludności… » więcej 2021-05-27, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 27.05.2021 Gdy na froncie pod Górą Świętej Anny i w okolicach Strzelec trwały walki, tymczasem coraz bardziej zaogniał się rozdźwięk w samym dowództwie powstania… » więcej 2021-05-25, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 25.05.2021 24 maja 1921 r. w rejonie działania Grupy Północ Niemcy nieskutecznie zaatakowali Leśną, skoncentrowali także większe siły na szosie z Olesna do Wędryni… » więcej 2021-05-24, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 24.05.2021 23 maja 1921 roku pod Bukowem niedaleko Raciborza doszło do niemieckiego ataku na powstańcze pozycje. W efekcie nieuwagi wartowników i związanego z nią zaskoczenia… » więcej 2021-05-21, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 21.05.2021 Po południu 22 maja 1921 r., gdy na południu niemiecka piechota przy wsparciu pociągów pancernych atakowała Gorzyce w Szymiszowie pod Strzelcami Opolskimi… » więcej 2021-05-20, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 20.05.2021 22 maja 1921 r. czołowe oddziały niemieckie zaatakowały Przystań w Koźlu, Sławięcice i Ujazd, ataki te jednak zostały odparte. Podobnie jak kolejna próba… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »