Radio Opole » Na Linii Korfantego » Felietony » 'Na Linii Korfantego' 26.05.2021
2021-05-26, 10:30 Autor: Bolesław Bezeg

"Na Linii Korfantego" 26.05.2021

28 maja 1921 r. mimo, że trwały zacięte walki na odcinku Zalesie Śląskie – Lichynia, a do drobniejszych walk doszło tego dnia pod Olesnem, Zębowicami i Strzelcami, Wojciech Korfanty opublikował obwieszczenie o zawieszeniu broni. Była to ze strony dyktatora powstania swoista próba tworzenia faktów dokonanych. Starając się udowodni, że Polacy respektują zawieszenie broni, chciał on w ten sposób skłonić aliantów do wymuszenia na Niemcach przyjęcia warunków proponowanego pokoju.
Taka postawa była wówczas i nadal jest różnie oceniana. Niektórzy wprost zachowanie dyktatora powstania nazywali sabotażem. Przede wszystkim dlatego, że szerokie kolportowanie informacji o zakończeniu działań wojennych fatalnie odbijało się na powstańczym wojsku, w którym na skutek takich pogłosek następowało rozluźnienie.

Powstańcy, szczególnie w jednostkach nie znajdujących się aktualnie na froncie masowo zgłaszali się po urlopy, grożąc całkowitym porzuceniem służby. Powodowało to, że brakowało jednostek do pilnowania pozornie spokojnych pozycji, jak na przykład pod Gliwicami, gdzie 26 maja doszło do kolejnej próby wydostania się z miasta oddziałów Selbstschutzu. Cernowanie czyli blokowanie miast garnizonowych było niezwykle ważne, choć często niedoceniane. Tylko w Gliwicach stacjonowało 8 tys. niemieckich żołnierzy. Gdyby zdołali się wydostać z miasta, zyskaliby inicjatywę i zdolność manewrowania, co mogłoby diametralnie zmienić układ sił w całym powstaniu.

Niewątpliwie Korfanty zdawał sobie doskonale sprawę z tego jak bardzo kruchy był sukces powstania i jak łatwo można go było zaprzepaścić. Wybrał trudną drogę lawirowania pomiędzy koniecznością utrzymania zajętego terenu i polityki demonstrowania gotowości ustępstw wobec aliantów. Korfanty nie chciał dopuścić do eskalacji walk także dlatego, iż był głęboko przekonany, że dalsze walki będą skutkowały coraz większą liczbą ofiar po polskiej stronie. Na Śląsk wszak ciągle przybywały kolejne niemieckie oddziały i zaopatrzenie, a powstańcom brakowało wszystkiego.

Z perspektywy czasu można uznać, że to była skuteczna strategia, jednak wówczas wielu buntowało się przeciwko postępowaniu dyktatora powstania, które otwarcie nazywano kunktatorstwem. Napięcie rosło, nastroje części powstańców się radykalizowały, oczekiwali oni bowiem zdecydowanych rozstrzygnięć.


Na tym tle w nocy z 29 na 30 maja doszło do buntu kompanii sztabowej Grupy Północ. W do dziś nie wyjaśnionych okolicznościach kompania sztabowa pod dowództwem podporucznika Szylinga odmówiła posłuszeństwa i ruszyła na Tworóg, w którym stacjonował sztab Grupy Północ. Przeciwko zbuntowanym powstańcom 30 maja wysłano pociąg pancerny, który rozbił zbuntowaną kompanię. W trakcie pacyfikacji buntowników rozstrzelano dwóch prawdopodobnych prowodyrów buntu.

Nie był to jedyny przypadek buntu w powstańczych szeregach. Zdarzyło się, że powstańcze wojsko odmówiło powrotu na front, ale doszło także do buntu przeciwko zakończeniu powstania. O tym opowiemy w następnych odcinkach.
Posłuchaj "Na Linii Korfantego" 26.05.2021

Zobacz także

2021-05-05, godz. 10:00 "Na Linii Korfantego" 05.05.2021 Po wybuchu III powstania śląskiego i opanowaniu przez powstańców niemal całego terenu zakreślonego Linią Korfantego nastąpił dwutygodniowy okres względnego… » więcej 2021-05-04, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 04.05.2021 Korzystając z względnego spokoju na poszczególnych frontach III powstania śląskiego w pierwszej połowie maja 1921 r., wzorując się na zakończonym sukcesem… » więcej 2021-04-30, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 30.04.2021 Wybuch III powstania śląskiego, choć spodziewany przez Niemców i oczywisty dla władz polskich był mimo to zaskoczeniem dla wszystkich. Może tylko poza szefem… » więcej 2021-04-29, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 29.04.2021 Po wybuchu III powstania śląskiego i opanowaniu przez powstańców niemal całego terenu zakreślonego Linią Korfantego nastąpił dwutygodniowy okres względnego… » więcej 2021-04-28, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 28.04.2021 Ważnym polskim ośrodkiem podczas III powstania śląskiego stał się Gorzów Śląski. Miasto to w początkach XX w. przeszło diametralne przeobrażenie. Podczas… » więcej 2021-04-27, godz. 10:45 "Na Linii Korfantego" 27.04.2021 Również 4 maja miejscowi powstańcy opanowali położone w środku lasów Borowiany, Knieję i Radawie, które stały się najbardziej wysuniętymi na zachód… » więcej 2021-04-26, godz. 10:45 "Na Linii Korfantego" 26.04.2021 W zdobytym przez powstańców 3 maja 1921 roku Nakle wystawiono posterunki i zorganizowano stanowiska obronne. Przydały się one w ciągu kolejnych dni, bowiem… » więcej 2021-04-23, godz. 10:45 "Na Linii Korfantego" 23.04.2021 Tego samego dnia, gdy powstańcy po ciężkich walkach zdobyli Zdzieszowice, 9 maja 1921 roku wieczorem, pododdziały dowodzonego przez kapitana Leonarda Krukowskiego… » więcej 2021-04-22, godz. 10:45 "Na Linii Korfantego" 22.04.2021 Opowiedzieliśmy już o tym jak wyglądały pierwsze dni III Powstania Śląskiego na terenie działania powstańczych Grup Południe i Wschód. » więcej 2021-04-21, godz. 10:45 "Na Linii Korfantego" 21.04.2021 Mieszkańcy podraciborskich Markowic sformowali spontanicznie powstańczą kompanię, która obsadziła front wzdłuż Odry, od Łęgu do Markowic. Swój chrzest… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »