Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 208 lat temu zakończył się Kongres Wiedeński
2023-06-09, 12:00 Autor: AR/B.Falkowska/E.Porycka/K.Koziełł

208 lat temu zakończył się Kongres Wiedeński

Kongres wiedeński, Jean-Baptiste Isabey, 1814. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Kongres wiedeński, Jean-Baptiste Isabey, 1814. [fot. wikipedia/domena publiczna]
208 lat temu, 9 czerwca 1815 roku, zakończył się Kongres Wiedeński, uznawany za początek nowej ery w dyplomacji europejskiej. Podczas trwających dziewięć miesięcy rokowań ustalono sytuację polityczną w Europie po upadku Napoleona Bonapartego. Na mapę Europy wróciło Królestwo Polskie, jednak zależne od Cesarstwa Rosyjskiego, a w późniejszych latach z coraz silniej ograniczaną autonomią.
Dla ówczesnej Europy ustalenia Kongresu Wiedeńskiego przyniosły odnowienie porządku dynastycznego, przywrócenie równowagi sił pomiędzy największymi mocarstwami i - po okresie wojen napoleońskich - zapewnienie względnego spokoju na kilkadziesiąt lat.

Zapadły także decyzje ważne dla ziem polskich pod zaborami. W wyniku kongresowych ustaleń, w miejsce Księstwa Warszawskiego utworzonego za czasów Napoleona, powstało Królestwo Polskie rządzone w unii personalnej przez cara rosyjskiego. Utworzono także Wielkie Księstwo Poznańskie, wchodzące w skład Prus, oraz Wolne Miasto Kraków - Rzeczpospolitą Krakowską - pod protektoratem trzech państw zaborczych.

Austria uzyskała część dawnego Księstwa Warszawskiego - okolice Wieliczki. Celem mocarstw - uczestników Kongresu było przywrócenie w Europie równowagi sił oraz ładu sprzed okresu rewolucji francuskiej i podbojów napoleońskich. Francja została pozbawiona podbitych terytoriów i przywrócona do granic z 1789 roku, oraz zobowiązana do wypłacenia reparacji w wysokości 700 milionów franków. Konsekwencje w postaci utraty wpływów ponieśli też sojusznicy Napoleona. Umocniono natomiast władzę Habsburgów, Hohenzollernów i Burbonów, podobnie jak pozostałych dynastii panujących w Europie. Utworzono Związek Niemiecki pod przewodnictwem Austrii i przywrócono Państwo Kościelne. Powołano Królestwo Niderlandów, powstałe z połączenia katolickiej Belgii i protestanckiej Holandii. Efektem Kongresu Wiedeńskiego było także nadanie wieczystej neutralności Szwajcarii, dopuszczając jedynie wystawienie przez to państwo Gwardii Szwajcarskiej, strzegącej papieża.

Kongres Wiedeński miał także wielkie znaczenie dla rozwoju dyplomacji. Przyjęto regulamin dyplomatyczny, który z niewielkimi zmianami obowiązywał do XX wieku. W wyniku pokongresowych ustaleń Rosja, Austria i Prusy zawarły 26 września 1815 roku tzw. Święte Przymierze, będące zapewnieniem o woli współdziałania tych mocarstw. W akcie powołującym je do życia napisano, że monarchowie europejscy w polityce będą kierować się zasadami wiary. De facto chodziło o uzasadnienie militarnych interwencji w krajach, w których dojdzie do wystąpień rewolucyjnych. Zadeklarowano też zniesienie handlu niewolnikami, choć nie zlikwidowano samej instytucji niewolnictwa w koloniach mocarstw.

W ocenie części historyków, Kongres usankcjonował Europę monarchów, choć jednocześnie przyczynił się do stabilizacji na kontynencie, poprzez przyjęcie zasady uzgadniania posunięć politycznych przez mocarstwa.

(więcej)

Kongres Wiedeński nie miał formalnego początku, choć pierwsze spotkania monarchów i ważnych osobistości w Wiedniu odbyły się we wrześniu 1814 roku. W rokowaniach wiedeńskich uczestniczyło 16 państw, ale decydujący głos miało pięć najpotężniejszych wówczas mocarstw: Rosja, Austria, Prusy, Anglia i pokonana, jednak nadal potężna Francja.

Na początku w Wiedniu zgromadziło się około 200 delegacji i 100 tysięcy gości różnej rangi. W czasie trwania Kongresu nigdy nie doszło do spotkania plenarnego, rozmowy toczyły się w wybranych gronach. Ustalenia zapadały nie na salach obrad, ale podczas wydawanych licznie balów, rautów i uroczystych koncertów - stąd rokowania wiedeńskie nazywano uszczypliwie "kongresem tańczącym". Okazywało się bowiem, że nie argumenty merytoryczne, ale elokwencja i ogłada towarzyska, lub jej brak, decydowały o powodzeniu albo upadku jakiejś propozycji.

Obrady Kongresu Wiedeńskiego rozciągnęły się w czasie, zarówno ze względu na formę osiągania zgody, jak i na liczbę kwestii, którymi się w Wiedniu zajmowano. Za koniec obrad przyjmuje się datę podpisania Aktu Końcowego Kongresu Wiedeńskiego - 9 czerwca 1815 roku, choć formalnie nie ogłoszono jego zakończenia.

Zobacz także

2024-05-05, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 5 maja » więcej 2024-05-04, godz. 13:00 "Zaginione miasto" - dokument o deportacji Żydów z Amsterdamu Holandia rozlicza się z przeszłością. Film dokumentalny "Zaginione miasto" pokazuje sposób, w jaki deportowano Żydów z Amsterdamu w czasie niemieckiej okupacji… » więcej 2024-05-04, godz. 11:00 45 lat temu Margaret Thatcher została pierwszą kobietą premierem w historii Wielkiej Brytanii 45 lat temu, 4 maja 1979 roku, Margaret Thatcher, nazywana "Żelazną Damą", została pierwszą kobietą premierem w historii Wielkiej Brytanii. Była również… » więcej 2024-05-04, godz. 09:00 Ulicami Wilna przejdzie "Parada Polskości" "Parada Polskości" przejdzie po południu czasu lokalnego (początek o godzinie 11.00 czasu obowiązującego w Polsce) ulicami Wilna. Pochód organizuje społeczność… » więcej 2024-05-04, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 4 maja » więcej 2024-05-03, godz. 13:00 80 lat temu żołnierze Kedywu przeprowadzili atak na niemieckie lotnisko w Warszawie 80 lat temu, w nocy z 3 na 4 maja 1944 roku, Oddział Specjalny "Osjan" Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej zniszczył na wojskowym lotnisku na warszawskich… » więcej 2024-05-03, godz. 11:00 Mija 103. rocznica wybuchu III powstania śląskiego 103 lata temu, w nocy z 2 na 3 maja 1921 roku, wybuchło III powstanie śląskie. Tak jak dwa poprzednie zrywy, miało na celu przyłączenie Górnego Śląska… » więcej 2024-05-03, godz. 08:15 Centralne obchody Święta Konstytucji Koncerty, pikniki, wystawy plenerowe i oficjalne uroczystości z udziałem przedstawicieli władz państwowych. Polska uczci dziś (3.05) 233. rocznicę uchwalenia… » więcej 2024-05-03, godz. 08:00 233 lata temu została uchwalona Konstytucja 3 maja Dziś przypada Narodowe Święto Trzeciego Maja, obchodzone w rocznicę uchwalenia przez Sejm Czteroletni w 1791 roku Konstytucji 3 maja. Pierwsza polska ustawa… » więcej 2024-05-03, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 3 maja » więcej
45678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »