Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 208 lat temu zakończył się Kongres Wiedeński
2023-06-09, 12:00 Autor: AR/B.Falkowska/E.Porycka/K.Koziełł

208 lat temu zakończył się Kongres Wiedeński

Kongres wiedeński, Jean-Baptiste Isabey, 1814. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Kongres wiedeński, Jean-Baptiste Isabey, 1814. [fot. wikipedia/domena publiczna]
208 lat temu, 9 czerwca 1815 roku, zakończył się Kongres Wiedeński, uznawany za początek nowej ery w dyplomacji europejskiej. Podczas trwających dziewięć miesięcy rokowań ustalono sytuację polityczną w Europie po upadku Napoleona Bonapartego. Na mapę Europy wróciło Królestwo Polskie, jednak zależne od Cesarstwa Rosyjskiego, a w późniejszych latach z coraz silniej ograniczaną autonomią.
Dla ówczesnej Europy ustalenia Kongresu Wiedeńskiego przyniosły odnowienie porządku dynastycznego, przywrócenie równowagi sił pomiędzy największymi mocarstwami i - po okresie wojen napoleońskich - zapewnienie względnego spokoju na kilkadziesiąt lat.

Zapadły także decyzje ważne dla ziem polskich pod zaborami. W wyniku kongresowych ustaleń, w miejsce Księstwa Warszawskiego utworzonego za czasów Napoleona, powstało Królestwo Polskie rządzone w unii personalnej przez cara rosyjskiego. Utworzono także Wielkie Księstwo Poznańskie, wchodzące w skład Prus, oraz Wolne Miasto Kraków - Rzeczpospolitą Krakowską - pod protektoratem trzech państw zaborczych.

Austria uzyskała część dawnego Księstwa Warszawskiego - okolice Wieliczki. Celem mocarstw - uczestników Kongresu było przywrócenie w Europie równowagi sił oraz ładu sprzed okresu rewolucji francuskiej i podbojów napoleońskich. Francja została pozbawiona podbitych terytoriów i przywrócona do granic z 1789 roku, oraz zobowiązana do wypłacenia reparacji w wysokości 700 milionów franków. Konsekwencje w postaci utraty wpływów ponieśli też sojusznicy Napoleona. Umocniono natomiast władzę Habsburgów, Hohenzollernów i Burbonów, podobnie jak pozostałych dynastii panujących w Europie. Utworzono Związek Niemiecki pod przewodnictwem Austrii i przywrócono Państwo Kościelne. Powołano Królestwo Niderlandów, powstałe z połączenia katolickiej Belgii i protestanckiej Holandii. Efektem Kongresu Wiedeńskiego było także nadanie wieczystej neutralności Szwajcarii, dopuszczając jedynie wystawienie przez to państwo Gwardii Szwajcarskiej, strzegącej papieża.

Kongres Wiedeński miał także wielkie znaczenie dla rozwoju dyplomacji. Przyjęto regulamin dyplomatyczny, który z niewielkimi zmianami obowiązywał do XX wieku. W wyniku pokongresowych ustaleń Rosja, Austria i Prusy zawarły 26 września 1815 roku tzw. Święte Przymierze, będące zapewnieniem o woli współdziałania tych mocarstw. W akcie powołującym je do życia napisano, że monarchowie europejscy w polityce będą kierować się zasadami wiary. De facto chodziło o uzasadnienie militarnych interwencji w krajach, w których dojdzie do wystąpień rewolucyjnych. Zadeklarowano też zniesienie handlu niewolnikami, choć nie zlikwidowano samej instytucji niewolnictwa w koloniach mocarstw.

W ocenie części historyków, Kongres usankcjonował Europę monarchów, choć jednocześnie przyczynił się do stabilizacji na kontynencie, poprzez przyjęcie zasady uzgadniania posunięć politycznych przez mocarstwa.

(więcej)

Kongres Wiedeński nie miał formalnego początku, choć pierwsze spotkania monarchów i ważnych osobistości w Wiedniu odbyły się we wrześniu 1814 roku. W rokowaniach wiedeńskich uczestniczyło 16 państw, ale decydujący głos miało pięć najpotężniejszych wówczas mocarstw: Rosja, Austria, Prusy, Anglia i pokonana, jednak nadal potężna Francja.

Na początku w Wiedniu zgromadziło się około 200 delegacji i 100 tysięcy gości różnej rangi. W czasie trwania Kongresu nigdy nie doszło do spotkania plenarnego, rozmowy toczyły się w wybranych gronach. Ustalenia zapadały nie na salach obrad, ale podczas wydawanych licznie balów, rautów i uroczystych koncertów - stąd rokowania wiedeńskie nazywano uszczypliwie "kongresem tańczącym". Okazywało się bowiem, że nie argumenty merytoryczne, ale elokwencja i ogłada towarzyska, lub jej brak, decydowały o powodzeniu albo upadku jakiejś propozycji.

Obrady Kongresu Wiedeńskiego rozciągnęły się w czasie, zarówno ze względu na formę osiągania zgody, jak i na liczbę kwestii, którymi się w Wiedniu zajmowano. Za koniec obrad przyjmuje się datę podpisania Aktu Końcowego Kongresu Wiedeńskiego - 9 czerwca 1815 roku, choć formalnie nie ogłoszono jego zakończenia.

Zobacz także

2024-05-01, godz. 11:00 125 lat temu urodził się lotnik Stanisław Skarżyński 125 lat temu, 1 maja 1899 roku, urodził się Stanisław Skarżyński, pilot, który w 1933 roku, jako pierwszy Polak, pokonał Atlantyk. Wsławił się też lotem… » więcej 2024-05-01, godz. 10:30 20 lat temu Polska wstąpiła do Unii Europejskiej 20 lat temu, 1 maja 2004 roku, Polska wraz z dziewięcioma innymi krajami wstąpiła do Unii Europejskiej. Grono członków Wspólnoty powiększyło się wówczas… » więcej 2024-05-01, godz. 07:00 Międzynarodowe Święto Pracy Dziś przypada Międzynarodowe Święto Pracy, popularnie nazywane 1 Maja. Data upamiętnia protesty robotników z Chicago w 1886 roku, którzy domagali się wprowadzenia… » więcej 2024-05-01, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 1 maja » więcej 2024-04-30, godz. 15:00 20 lat Polski w UE [DŹWIĘK] To jedno z najważniejszych wydarzeń w historii Polski - mówili zgodnie uczestnicy konferencji podsumowującej 20 lat naszej obecności w Unii Europejskiej. » więcej 2024-04-30, godz. 13:00 79. rocznica uwolnienia więźniów niemieckiego obozu Ravensbruck Mija 79. rocznica uwolnienia więźniów niemieckiego nazistowskiego obozu Ravensbruck. Gdy 30 kwietnia 1945 roku żołnierze Armii Czerwonej zajęli obóz, opuszczony… » więcej 2024-04-30, godz. 11:00 95 lat temu urodził się Zygmunt Kubiak, znawca kultury antycznej 95 lat temu, 30 kwietnia 1929 roku, urodził się Zygmunt Kubiak, eseista, tłumacz, znawca i propagator kultury oraz literatury antycznej, autor „Mitologii… » więcej 2024-04-30, godz. 09:00 Piknik w Muzeum Wojska Polskiego [DŹWIĘK] Grupy rekonstrukcyjne zajmujące się drugą wojną światową i osiemnastym wiekiem oraz współczesny sprzęt wojskowy - to wszystko można było zobaczyć podczas… » więcej 2024-04-30, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 30 kwietnia » więcej 2024-04-29, godz. 15:00 105 lat temu Sejm Ustawodawczy ogłosił 3 maja świętem narodowym 105 lat temu - 29 kwietnia 1919 roku - Sejm Ustawodawczy ogłosił dzień 3 maja świętem narodowym odrodzonej po zaborach Polski, na pamiątkę uchwalenia w… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »