Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 208 lat temu zakończył się Kongres Wiedeński
2023-06-09, 12:00 Autor: AR/B.Falkowska/E.Porycka/K.Koziełł

208 lat temu zakończył się Kongres Wiedeński

Kongres wiedeński, Jean-Baptiste Isabey, 1814. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Kongres wiedeński, Jean-Baptiste Isabey, 1814. [fot. wikipedia/domena publiczna]
208 lat temu, 9 czerwca 1815 roku, zakończył się Kongres Wiedeński, uznawany za początek nowej ery w dyplomacji europejskiej. Podczas trwających dziewięć miesięcy rokowań ustalono sytuację polityczną w Europie po upadku Napoleona Bonapartego. Na mapę Europy wróciło Królestwo Polskie, jednak zależne od Cesarstwa Rosyjskiego, a w późniejszych latach z coraz silniej ograniczaną autonomią.
Dla ówczesnej Europy ustalenia Kongresu Wiedeńskiego przyniosły odnowienie porządku dynastycznego, przywrócenie równowagi sił pomiędzy największymi mocarstwami i - po okresie wojen napoleońskich - zapewnienie względnego spokoju na kilkadziesiąt lat.

Zapadły także decyzje ważne dla ziem polskich pod zaborami. W wyniku kongresowych ustaleń, w miejsce Księstwa Warszawskiego utworzonego za czasów Napoleona, powstało Królestwo Polskie rządzone w unii personalnej przez cara rosyjskiego. Utworzono także Wielkie Księstwo Poznańskie, wchodzące w skład Prus, oraz Wolne Miasto Kraków - Rzeczpospolitą Krakowską - pod protektoratem trzech państw zaborczych.

Austria uzyskała część dawnego Księstwa Warszawskiego - okolice Wieliczki. Celem mocarstw - uczestników Kongresu było przywrócenie w Europie równowagi sił oraz ładu sprzed okresu rewolucji francuskiej i podbojów napoleońskich. Francja została pozbawiona podbitych terytoriów i przywrócona do granic z 1789 roku, oraz zobowiązana do wypłacenia reparacji w wysokości 700 milionów franków. Konsekwencje w postaci utraty wpływów ponieśli też sojusznicy Napoleona. Umocniono natomiast władzę Habsburgów, Hohenzollernów i Burbonów, podobnie jak pozostałych dynastii panujących w Europie. Utworzono Związek Niemiecki pod przewodnictwem Austrii i przywrócono Państwo Kościelne. Powołano Królestwo Niderlandów, powstałe z połączenia katolickiej Belgii i protestanckiej Holandii. Efektem Kongresu Wiedeńskiego było także nadanie wieczystej neutralności Szwajcarii, dopuszczając jedynie wystawienie przez to państwo Gwardii Szwajcarskiej, strzegącej papieża.

Kongres Wiedeński miał także wielkie znaczenie dla rozwoju dyplomacji. Przyjęto regulamin dyplomatyczny, który z niewielkimi zmianami obowiązywał do XX wieku. W wyniku pokongresowych ustaleń Rosja, Austria i Prusy zawarły 26 września 1815 roku tzw. Święte Przymierze, będące zapewnieniem o woli współdziałania tych mocarstw. W akcie powołującym je do życia napisano, że monarchowie europejscy w polityce będą kierować się zasadami wiary. De facto chodziło o uzasadnienie militarnych interwencji w krajach, w których dojdzie do wystąpień rewolucyjnych. Zadeklarowano też zniesienie handlu niewolnikami, choć nie zlikwidowano samej instytucji niewolnictwa w koloniach mocarstw.

W ocenie części historyków, Kongres usankcjonował Europę monarchów, choć jednocześnie przyczynił się do stabilizacji na kontynencie, poprzez przyjęcie zasady uzgadniania posunięć politycznych przez mocarstwa.

(więcej)

Kongres Wiedeński nie miał formalnego początku, choć pierwsze spotkania monarchów i ważnych osobistości w Wiedniu odbyły się we wrześniu 1814 roku. W rokowaniach wiedeńskich uczestniczyło 16 państw, ale decydujący głos miało pięć najpotężniejszych wówczas mocarstw: Rosja, Austria, Prusy, Anglia i pokonana, jednak nadal potężna Francja.

Na początku w Wiedniu zgromadziło się około 200 delegacji i 100 tysięcy gości różnej rangi. W czasie trwania Kongresu nigdy nie doszło do spotkania plenarnego, rozmowy toczyły się w wybranych gronach. Ustalenia zapadały nie na salach obrad, ale podczas wydawanych licznie balów, rautów i uroczystych koncertów - stąd rokowania wiedeńskie nazywano uszczypliwie "kongresem tańczącym". Okazywało się bowiem, że nie argumenty merytoryczne, ale elokwencja i ogłada towarzyska, lub jej brak, decydowały o powodzeniu albo upadku jakiejś propozycji.

Obrady Kongresu Wiedeńskiego rozciągnęły się w czasie, zarówno ze względu na formę osiągania zgody, jak i na liczbę kwestii, którymi się w Wiedniu zajmowano. Za koniec obrad przyjmuje się datę podpisania Aktu Końcowego Kongresu Wiedeńskiego - 9 czerwca 1815 roku, choć formalnie nie ogłoszono jego zakończenia.

Zobacz także

2024-04-23, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 23 kwietnia » więcej 2024-04-23, godz. 18:18 Jedyne dzieło van Gogha w polskiej kolekcji „Wiejskie chaty pośród drzew” można oglądać od 26 kwietnia Jedyny w polskich zbiorach obraz Vincenta van Gogha, czyli "Wiejskie chaty pośród drzew" będzie można oglądać od 26 kwietnia na wystawie w Muzeum Jana Pawła… » więcej 2024-04-22, godz. 23:42 Od 21 maja Pałac Rzeczypospolitej będzie dostępny dla zwiedzających Pałac Rzeczypospolitej w Warszawie z unikatowym zbiorami Biblioteki Narodowej stanie się dostępny dla zwiedzających. Po remoncie zabytek będzie można zwiedzać… » więcej 2024-04-22, godz. 11:00 30 lat temu zmarł Richard Nixon, prezydent USA w latach "zimnej wojny" 30 lat temu, 22 kwietnia 1994 roku, zmarł Richard Nixon, republikanin, 37. prezydent USA w latach "zimnej wojny", od 1969 do 1974, wybrany na dwie, kolejne kadencje… » więcej 2024-04-22, godz. 09:00 79. rocznica oswobodzenia KL Sachsenhausen 79 lat temu - 22 kwietnia 1945 roku - polscy i sowieccy żołnierze weszli do niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego w miejscowości Sachsenhausen… » więcej 2024-04-22, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 22 kwietnia » więcej 2024-04-21, godz. 11:00 79 lat temu oddziały 2. Korpusu Polskiego zajęły Bolonię 79 lat temu - 21 kwietnia 1945 roku - oddziały 2. Korpusu Polskiego walczące na froncie włoskim zajęły Bolonię. Miasto zostało wyzwolone w ramach operacji… » więcej 2024-04-21, godz. 09:00 105 lat temu oddziały polskie wyzwoliły Wilno spod okupacji bolszewickiej 105 lat temu - 21 kwietnia 1919 roku, w Poniedziałek Wielkanocny - oddziały polskie dowodzone przez Józefa Piłsudskiego wyzwoliły Wilno spod okupacji bolszewickiej… » więcej 2024-04-21, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 21 kwietnia » więcej 2024-04-20, godz. 21:32 Słuchowisko Teatru Polskiego Radia o getcie warszawskim Na 81. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim Teatr Polskiego Radia i Teatr Żydowski przygotowały wspólne słuchowisko. To radiowy spektakl "Zdążyć… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »