Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Zamiast wyzwolenia zniewolenie
2023-05-08, 08:00 Autor: WK; Instytut Pamięci Narodowej

Zamiast wyzwolenia zniewolenie

Plakat zapowiadający wydarzenie [Fot. IPN - materiały organizatora]
Plakat zapowiadający wydarzenie [Fot. IPN - materiały organizatora]
Skutkiem wkroczenia w 1945 r. Armii Czerwonej na obszar, obecnie województwa opolskiego (ówcześnie terytorium w granicach III Rzeszy), była zmiana niemieckiego nazizmu na równie bezwzględny terror spod znaku sowieckiego komunizmu.
Wkraczające wojska sowieckie zachowywały się jak armia najeźdźców. Najbardziej widocznymi przejawami wskazującymi na początek brutalnej okupacji były:
▪️ rabunki
▪️ gwałty
▪️ rozstrzeliwania na miejscu

„Z rodziną byli postawieni przez czerwonoarmistę pod ścianą w kuchni na rozstrzelanie. Kiedy zdjęła z ręki zegarek i dała mu, pozwolił jej i córce schować się w drugim pokoju, synek wsunął się za piec. Resztę rozstrzelano. »Kiedy skończyli, odsunęli pod ścianę ciała pomordowanych, a nam kazali dla siebie gotować. I myśmy gotowały, a tu leżał mój ojciec, syn i inni... A Rosjanie siedzieli, grali na harmoszce «” – wspomnienia opolanki z Zakrzowa w relacji czternastoletniej wówczas Doroty Draguć.

Przemarsz Armii Czerwonej na zachód nie oznaczał końca gehenny, ale kontynuowanie dotychczasowych działań, tyle że w sposób zorganizowany. Główną rolę odgrywały w tej działalności dwie sowieckie formacje: „Smiersz” (kontrwywiad sowiecki) i NKWD (Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych).

Sowieci, w przejętych od Niemców obozach koncentracyjnych, zorganizowali tzw. obozy specjalne i przejściowe. Jeńcy i cywile osadzeni w tych obozach wykorzystywani byli m.in. do prac przy demontażu urządzeń i instalacji z byłych niemieckich fabryk. Dokładna liczba obozów sowieckich w latach 1944-45 nie jest dokładnie znana. Szacuje się, że było ich w całej Polsce ok. 40-50. Do największych na śląsku opolskim należały m.in. obozy w: Opolu, Strzelcach Opolskich i Głubczycach. Stopień śmiertelności w nich był bardzo wysoki.

Dramat ludności cywilnej Śląska Opolskiego w 1945 r. rozegrał się w trzech odsłonach. Po przejściu frontu i drugim etapie, gdzie Armia Czerwona we współpracy z NKWD wypełniały zadania okupacyjne, przyszła trzecia fala, czyli powracające z zachodu, od późnej wiosny 1945 r., wojska sowieckie. Dopuszczały się one ponownie aktów barbarzyństwa, nawet w miejscowościach kontrolowanych już w pełni przez Milicję Obywatelską i Urzędy Bezpieczeństwa.

Żołnierze sowieccy napadali na transporty kolejowe, kradli dobytek, gwałcili kobiety, a nierzadko mordowali ludzi, którzy próbowali bronić resztek swojego dobytku.

„Sowieckie żołdactwo zalało Polskę. Pozbawiona aprowizacji masa ta objada i ogałaca Kraj z wszystkiego inwentarza żywego i zapasów. Wojskowe władze sowieckie nie liczą się zupełnie z rządem lubelskim i działają samoistnie” – pisał w depeszy do Londynu Stanisław Jasiukowicz, jeden z członków Krajowej Rady Ministrów, którego bezprawnie „osądzono” później w procesie szesnastu.

Działania MO i UB w niewielkim stopniu wpływały na poprawę stanu bezpieczeństwa. Wojacy Armii Czerwonej nie mogli stanąć przed polskim sądem, podlegali bowiem radzieckiej jurysdykcji. W większości przypadków czuli się więc bezkarni. Prawdą jest, że ci bardziej pechowi lub pijani kończyli powieszeni na jakiejś gałęzi albo podziurawieni ołowiem.

Poprawa stanu bezpieczeństwa nastąpiła dopiero z końcem lat czterdziestych, po wycofaniu większości wojsk Armii Radzieckiej z Polski, okupacja trwała jednak przez kolejne dziesięciolecia. Ostatnia jednostka bojowa opuściła Polskę 28 października 1992 r.
Przypomnijmy,że 5 maja 2023 w Głubczycach zdemontowano kolejny sowiecki obiekt propagandowego „wdzięczności Armii Czerwonej”

https://bit.ly/44xBDz0

Zobacz także

2024-04-22, godz. 09:00 79. rocznica oswobodzenia KL Sachsenhausen 79 lat temu - 22 kwietnia 1945 roku - polscy i sowieccy żołnierze weszli do niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego w miejscowości Sachsenhausen… » więcej 2024-04-22, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 22 kwietnia » więcej 2024-04-21, godz. 11:00 79 lat temu oddziały 2. Korpusu Polskiego zajęły Bolonię 79 lat temu - 21 kwietnia 1945 roku - oddziały 2. Korpusu Polskiego walczące na froncie włoskim zajęły Bolonię. Miasto zostało wyzwolone w ramach operacji… » więcej 2024-04-21, godz. 09:00 105 lat temu oddziały polskie wyzwoliły Wilno spod okupacji bolszewickiej 105 lat temu - 21 kwietnia 1919 roku, w Poniedziałek Wielkanocny - oddziały polskie dowodzone przez Józefa Piłsudskiego wyzwoliły Wilno spod okupacji bolszewickiej… » więcej 2024-04-21, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 21 kwietnia » więcej 2024-04-20, godz. 21:32 Słuchowisko Teatru Polskiego Radia o getcie warszawskim Na 81. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim Teatr Polskiego Radia i Teatr Żydowski przygotowały wspólne słuchowisko. To radiowy spektakl "Zdążyć… » więcej 2024-04-20, godz. 20:50 Nowe brytyjskie muzeum opowiada historię polskich lotników Zdjęcia, mapy, ordery, dzienniki, ekwipunek, opisy w dwóch językach i nagrania wideo - to wszystko opowiada historię polskich lotników, służących podczas… » więcej 2024-04-20, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 20 kwietnia » więcej 2024-04-19, godz. 19:45 Uroczystość w hołdzie powstańcom getta warszawskiego W Warszawie uczczono żydowskich bojowników, którzy 19 kwietnia 1943 roku rozpoczęli powstanie w getcie. Akcja kierowana przez żydowskie podziemne formacje… » więcej 2024-04-19, godz. 13:00 Do polskich kin wchodzi "Przysięga Ireny" - historia Polki Ireny Gut, która z narażeniem życia ratowała Żydów W rocznicę powstania w getcie warszawskim, do polskich kin wchodzi „Przysięga Ireny”. To oparta na faktach historia polskiej pielęgniarki Ireny Gut-Opdyke… » więcej
1213141516
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »