Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 131 lat temu urodził się pisarz i publicysta Melchior…
2023-01-10, 12:00 Autor: IAR/E.Leo/O.Kłosińska/K.Koziełł/dok.

131 lat temu urodził się pisarz i publicysta Melchior Wańkowicz

Melchior Wańkowicz po bitwie o Monte Cassino na szczycie „Widma” [fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego]
Melchior Wańkowicz po bitwie o Monte Cassino na szczycie „Widma” [fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego]
131 lat temu, 10 stycznia 1892 roku, urodził się Melchior Wańkowicz, wybitny pisarz, publicysta i dziennikarz. Był mistrzem opowieści reportażowej, łączącej fakty z elementami fikcji literackiej. Korespondent wojenny Armii Andersa i uczestnik bitwy pod Monte Cassino. W latach 60. sygnatariusz tzw. Listu 34, w którym polscy intelektualiści zaprotestowali między innymi przeciwko narzuconej przez komunistów cenzurze. Zmarł w 1974 roku.

Melchior Wańkowicz, nazywany "ojcem polskiego reportażu", pozostawił po sobie bogatą spuściznę literacką, na którą składa się ponad 40 pozycji - powieści, reportaży, wspomnień i szkiców z teorii publicystyki. Jego najbardziej znanym dziełem jest "Bitwa o Monte Cassino", trzytomowa monografia poświęcona żołnierzom generała Andersa. Inne książki to między innymi "Tworzywo", "Na tropach Smętka", "Ziele na kraterze", "Hubalczycy", "Westerplatte" i "Karafka La Fontaine'a".

Monumentalny reportaż "Bitwa o Monte Cassino", opublikowany w latach 1945-47 w Mediolanie, był potem wiele razy wydawany w PRL, jednak pod cenzurą. Pisarz złożył w nim hołd żołnierzom II Korpusu Polskiego Władysława Andersa. Zawarł także swoje osobiste przeżycia i doświadczenia korespondenta wojennego na pierwszej linii walk.

Melchior Wańkowicz, który był niezrównanym gawędziarzem, często podkreślał, że w doskonaleniu warsztatu twórczego korzystał z doświadczenia nabytego podczas pisania tekstów reklamowych. To on wymyślił znany przedwojenny slogan reklamowy "Cukier krzepi", za który, jak mówił, dostał najwyższe w życiu honorarium. Po wojnie, w latach 50., był autorem równie słynnego hasła "LOT-em bliżej".

Bezpośrednio po wojnie pisarz przebywał na emigracji. W 1958 roku powrócił do rządzonej przez komunistów Polski. W roku 1964 podpisał tzw. List 34, w którym polscy intelektualiści zaprotestowali przeciwko cenzurze. Został oskarżony o przekazywanie za granicę materiałów godzących w Polskę Ludową i współpracę z Radiem Wolna Europa. W wyniku wytoczonego procesu skazano go na trzy lata więzienia. Władze nie zdecydowały się jednak na wykonanie kary i pisarz nie trafił do więzienia. W pełni zrehabilitowany został jednak dużo później - w 1990 roku Sąd Najwyższy uchylił wyrok i pośmiertnie go uniewinnił.

Zmarł 10 września 1974 roku. Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Zobacz także

2024-04-16, godz. 11:00 Rusza nabór do konkursu Do hymnu Ruszył nabór do konkursu Do hymnu. Narodowe Centrum Kultury zaprasza do udziału w nim szkoły podstawowe działające w Polsce i przy placówkach dyplomatycznych… » więcej 2024-04-16, godz. 09:00 95 lat temu urodziła się Elżbieta Dziębowska "Dewajtis" 95 lat temu, 16 kwietnia 1929 roku, urodziła się Elżbieta Dziębowska "Dewajtis", żołnierz Szarych Szeregów i oddziału dywersji bojowej Kedywu "Agat", później… » więcej 2024-04-16, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 16 kwietnia » więcej 2024-04-15, godz. 15:00 80 lat temu doszło do niemiecko-ukraińskiej zbrodni na Polakach w Chodaczkowie Wielkim 80 lat temu, w nocy z 15 na 16 kwietnia 1944 roku, policjanci z 4. Pułku Policji SS, sformowanego z ukraińskich ochotników z Galicji pod dowództwem niemieckim… » więcej 2024-04-15, godz. 13:00 W roku 80. rocznicy bitwy o Monte Cassino przygotowano pakiet edukacyjny dla nauczycieli Pakiet edukacyjny dla nauczycieli, edukatorów, pracowników instytucji kultury oraz uczniów przygotowało Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej IPN w Warszawie… » więcej 2024-04-15, godz. 11:00 Wyłoniono laureatów 50. Ogólnopolskiej Olimpiady Historycznej Laureatów 50. Ogólnopolskiej Olimpiady Historycznej wyłoniono w niedzielę w Dworze Artusa w Gdańsku. Zwycięzcą został uczeń II Liceum Ogólnokształcącego… » więcej 2024-04-15, godz. 09:00 Ulicami Warszawy przeszedł XVII Katyński Marsz Cieni Ponad 250 rekonstruktorów przeszło ulicami Warszawy w 17. Katyńskim Marszu Cieni. To hołd dla 22 tysięcy polskich oficerów, zamordowanych przez Sowietów… » więcej 2024-04-15, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 15 kwietnia » więcej 2024-04-14, godz. 14:30 Rocznica wyzwolenia obozu w Ravensbrück - obchody c.d. Do największego nazistowskiego obozu koncentracyjnego dla kobiet zjechały dziś ostatnie z dawnych więźniarek i krewni kobiet, które przeszły piekło w Ravensbrück… » więcej 2024-04-14, godz. 11:00 Święto Chrztu Polski 14 kwietnia po raz szósty jest obchodzone Święto Chrztu Polski. Upamiętnia wydarzenie umownie datowane na 14 kwietnia 966 roku, kiedy Mieszko I, książę… » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »