Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 131 lat temu urodził się pisarz i publicysta Melchior…
2023-01-10, 12:00 Autor: IAR/E.Leo/O.Kłosińska/K.Koziełł/dok.

131 lat temu urodził się pisarz i publicysta Melchior Wańkowicz

Melchior Wańkowicz po bitwie o Monte Cassino na szczycie „Widma” [fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego]
Melchior Wańkowicz po bitwie o Monte Cassino na szczycie „Widma” [fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego]
131 lat temu, 10 stycznia 1892 roku, urodził się Melchior Wańkowicz, wybitny pisarz, publicysta i dziennikarz. Był mistrzem opowieści reportażowej, łączącej fakty z elementami fikcji literackiej. Korespondent wojenny Armii Andersa i uczestnik bitwy pod Monte Cassino. W latach 60. sygnatariusz tzw. Listu 34, w którym polscy intelektualiści zaprotestowali między innymi przeciwko narzuconej przez komunistów cenzurze. Zmarł w 1974 roku.

Melchior Wańkowicz, nazywany "ojcem polskiego reportażu", pozostawił po sobie bogatą spuściznę literacką, na którą składa się ponad 40 pozycji - powieści, reportaży, wspomnień i szkiców z teorii publicystyki. Jego najbardziej znanym dziełem jest "Bitwa o Monte Cassino", trzytomowa monografia poświęcona żołnierzom generała Andersa. Inne książki to między innymi "Tworzywo", "Na tropach Smętka", "Ziele na kraterze", "Hubalczycy", "Westerplatte" i "Karafka La Fontaine'a".

Monumentalny reportaż "Bitwa o Monte Cassino", opublikowany w latach 1945-47 w Mediolanie, był potem wiele razy wydawany w PRL, jednak pod cenzurą. Pisarz złożył w nim hołd żołnierzom II Korpusu Polskiego Władysława Andersa. Zawarł także swoje osobiste przeżycia i doświadczenia korespondenta wojennego na pierwszej linii walk.

Melchior Wańkowicz, który był niezrównanym gawędziarzem, często podkreślał, że w doskonaleniu warsztatu twórczego korzystał z doświadczenia nabytego podczas pisania tekstów reklamowych. To on wymyślił znany przedwojenny slogan reklamowy "Cukier krzepi", za który, jak mówił, dostał najwyższe w życiu honorarium. Po wojnie, w latach 50., był autorem równie słynnego hasła "LOT-em bliżej".

Bezpośrednio po wojnie pisarz przebywał na emigracji. W 1958 roku powrócił do rządzonej przez komunistów Polski. W roku 1964 podpisał tzw. List 34, w którym polscy intelektualiści zaprotestowali przeciwko cenzurze. Został oskarżony o przekazywanie za granicę materiałów godzących w Polskę Ludową i współpracę z Radiem Wolna Europa. W wyniku wytoczonego procesu skazano go na trzy lata więzienia. Władze nie zdecydowały się jednak na wykonanie kary i pisarz nie trafił do więzienia. W pełni zrehabilitowany został jednak dużo później - w 1990 roku Sąd Najwyższy uchylił wyrok i pośmiertnie go uniewinnił.

Zmarł 10 września 1974 roku. Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Zobacz także

2024-04-26, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 26 kwietnia » więcej 2024-04-25, godz. 13:00 Na Zamku Królewskim gala finałowa projektu „Łączka i inne miejsca poszukiwań” Dwuminutowe etiudy filmowe, nagrodzone w ramach projektu „Łączka i inne miejsca poszukiwań”, opowiadają o bohaterskiej "Ince", poszukiwaniach lokalnych… » więcej 2024-04-25, godz. 11:00 Białoruś: z budynku Nowego zamku w Grodnie usunięto tablicę upamiętniającą T. Kościuszkę W Grodnie, w zachodniej części Białorusi, z budynku Nowego Zamku na rozkaz władz została usunięta tablica upamiętniająca Tadeusza Kościuszkę. Tablicę… » więcej 2024-04-25, godz. 10:00 Dwa samoloty "TS-11 Iskra" trafiły do Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie Dwa samoloty "TS-11 Iskra" trafiły do Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie. To zwieńczenie kilkuletnich starań o pozyskanie tych eksponatów. Podpisano umowy… » więcej 2024-04-25, godz. 09:00 Włochy: Święto Wyzwolenia Dziś (25.04) we Włoszech z udziałem najwyższych władz państwowych obchodzony jest Dzień Wyzwolenia spod nazizmu i faszyzmu. Święto ustanowiono w rocznicę… » więcej 2024-04-25, godz. 08:00 Uczczono pamięć ofiar niemieckiego obozu pracy w Pustkowie W 80. rocznicę likwidacji niemieckiego obozu pracy przymusowej w Pustkowie, uczczono pamięć zamordowanych tam więźniów. Uroczystości patriotyczno-religijne… » więcej 2024-04-25, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 25 kwietnia » więcej 2024-04-24, godz. 15:00 Dzień Solidarności z Narodem Ormiańskim 24 kwietnia przypada Dzień Pamięci o Ludobójstwie Ormian, ormiańskie święto narodowe obchodzone zarówno w Armenii, jak i w ośrodkach diaspory ormiańskiej… » więcej 2024-04-24, godz. 13:00 Kończy się nabór do Plebiscytu Wydarzenie Historyczne Roku Do końca dnia można zgłaszać projekty do 17. Plebiscytu Wydarzenie Historyczne Roku. Muzeum Historii Polski czeka na zgłoszenia organizatorów najciekawszych… » więcej 2024-04-24, godz. 11:31 Dziś w Muzeum na Rakowieckiej premiera sztuki „Przez ścianę” Historia miłości Wiesławy Pajdak i Jerzego Śmiechowskiego - więźniów mokotowskiej katowni UB stała się inspiracją sztuki teatralnej „Przez ścianę”… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »