Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 131 lat temu urodził się pisarz i publicysta Melchior…
2023-01-10, 12:00 Autor: IAR/E.Leo/O.Kłosińska/K.Koziełł/dok.

131 lat temu urodził się pisarz i publicysta Melchior Wańkowicz

Melchior Wańkowicz po bitwie o Monte Cassino na szczycie „Widma” [fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego]
Melchior Wańkowicz po bitwie o Monte Cassino na szczycie „Widma” [fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego]
131 lat temu, 10 stycznia 1892 roku, urodził się Melchior Wańkowicz, wybitny pisarz, publicysta i dziennikarz. Był mistrzem opowieści reportażowej, łączącej fakty z elementami fikcji literackiej. Korespondent wojenny Armii Andersa i uczestnik bitwy pod Monte Cassino. W latach 60. sygnatariusz tzw. Listu 34, w którym polscy intelektualiści zaprotestowali między innymi przeciwko narzuconej przez komunistów cenzurze. Zmarł w 1974 roku.

Melchior Wańkowicz, nazywany "ojcem polskiego reportażu", pozostawił po sobie bogatą spuściznę literacką, na którą składa się ponad 40 pozycji - powieści, reportaży, wspomnień i szkiców z teorii publicystyki. Jego najbardziej znanym dziełem jest "Bitwa o Monte Cassino", trzytomowa monografia poświęcona żołnierzom generała Andersa. Inne książki to między innymi "Tworzywo", "Na tropach Smętka", "Ziele na kraterze", "Hubalczycy", "Westerplatte" i "Karafka La Fontaine'a".

Monumentalny reportaż "Bitwa o Monte Cassino", opublikowany w latach 1945-47 w Mediolanie, był potem wiele razy wydawany w PRL, jednak pod cenzurą. Pisarz złożył w nim hołd żołnierzom II Korpusu Polskiego Władysława Andersa. Zawarł także swoje osobiste przeżycia i doświadczenia korespondenta wojennego na pierwszej linii walk.

Melchior Wańkowicz, który był niezrównanym gawędziarzem, często podkreślał, że w doskonaleniu warsztatu twórczego korzystał z doświadczenia nabytego podczas pisania tekstów reklamowych. To on wymyślił znany przedwojenny slogan reklamowy "Cukier krzepi", za który, jak mówił, dostał najwyższe w życiu honorarium. Po wojnie, w latach 50., był autorem równie słynnego hasła "LOT-em bliżej".

Bezpośrednio po wojnie pisarz przebywał na emigracji. W 1958 roku powrócił do rządzonej przez komunistów Polski. W roku 1964 podpisał tzw. List 34, w którym polscy intelektualiści zaprotestowali przeciwko cenzurze. Został oskarżony o przekazywanie za granicę materiałów godzących w Polskę Ludową i współpracę z Radiem Wolna Europa. W wyniku wytoczonego procesu skazano go na trzy lata więzienia. Władze nie zdecydowały się jednak na wykonanie kary i pisarz nie trafił do więzienia. W pełni zrehabilitowany został jednak dużo później - w 1990 roku Sąd Najwyższy uchylił wyrok i pośmiertnie go uniewinnił.

Zmarł 10 września 1974 roku. Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Zobacz także

2024-04-14, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 14 kwietnia » więcej 2024-04-13, godz. 20:14 W Warszawie uczczono pamięć kapłanów zamordowanych w Katyniu "Zostali pokonani przez sowietów, ale odnieśli zwycięstwo nad samym sobą" - mówił o ofiarach zbrodni katyńskiej szef Urzędu do spraw Kombatantów i Osób… » więcej 2024-04-13, godz. 12:00 Akcja NCK i Muzeum Katyńskiego „Podziel się guzikiem” w 84. rocznicę zbrodni katyńskiej Replikę guzika munduru polskich oficerów - ofiar zbrodni katyńskiej - można dziś otrzymać w Warszawie i kilku miastach polskich. To akcja edukacyjna Narodowego… » więcej 2024-04-13, godz. 11:00 Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej 13 kwietnia jest obchodzony Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej, którego celem jest oddanie hołdu polskim jeńcom wojennym i więźniom zgładzonym przez… » więcej 2024-04-13, godz. 09:00 84. rocznica drugiej deportacji Polaków w głąb Związku Sowieckiego 84 lata temu, w nocy z 12 na 13 kwietnia 1940 roku, rozpoczęła się druga - z czterech - masowa deportacja ludności polskiej w głąb Związku Sowieckiego… » więcej 2024-04-13, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 13 kwietnia » więcej 2024-04-12, godz. 12:00 19 kwietnia - w 81 rocznicę powstania w warszawskim getcie - akcja Żonkile odbywać się będzie w Warszawie, w Polsce… Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN po raz dwunasty organizuje społeczno-edukacyjną akcję Żonkile, będącą częścią obchodów 81. rocznicy wybuchu powstania… » więcej 2024-04-12, godz. 11:00 Kolejni Polacy uhonorowani tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata Kolejni Polacy uhonorowani tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. W Żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie ambasador Izraela w Polsce Jakow Liwne… » więcej 2024-04-12, godz. 10:00 Premier Estonii i dyrektor IPN upamiętnili Zbrodnię Katyńską Premier Estonii Kaja Kallas i dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki złożyli kwiaty pod Krzyżem Katyńskim na Cmentarzu Wojskowym na warszawskich… » więcej 2024-04-12, godz. 09:00 95 lat temu zwodowano pierwszy polski okręt podwodny ORP "Wilk" 95 lat temu, 12 kwietnia 1929 roku, we francuskim Hawrze zwodowano pierwszy polski okręt podwodny - ORP "Wilk". Mimo oficjalnego zakończenia budowy wciąż trwało… » więcej
56789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »