Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 175 rocznica powstania krakowskiego
2021-02-21, 18:19 Autor: Bolesław Bezeg

175 rocznica powstania krakowskiego

Józef Bogdan Dziekoński - "Śmierć Edwarda Dembowskiego" [domena publiczna]
Józef Bogdan Dziekoński - "Śmierć Edwarda Dembowskiego" [domena publiczna]
Dziś przypada 175 rocznica wybuchu tzw. powstania krakowskiego. 21 lutego 1846 roku pod wodzą dyktatora powstania Jana Tyssowskiego w Krakowie i kilku galicyjskich miastach rozpoczęły się działania mające na celu odzyskanie niepodległości.
Można się dziwić jak w 15 lat po upadku powstania listopadowego można było sądzić, że wraz z grupą kilkudziesięciu spiskowców uda się skutecznie walczyć o niepodległość. Okazuje się, że z perspektywy Krakowa sprawy wyglądają zawsze trochę inaczej. Wszak w końcu i Piłsudski wyruszył z Krakowa do Niepodległości w niespełna 200 osób. Jednakże w czasach Piłsudskiego sytuacja była nieco inna.

Dlaczego w 1846 roku spiskowcy w Galicji sądzili, że mają szanse? Po pierwsze dlatego, że Kraków miał wówczas status Wolnego Miasta, więc na co dzień nie oglądano tam zaborczej armii. Po drugie wyczuwano już napięcia społeczne, które z całą mocą wybuchły dwa lata później jako tzw. Wiosna Ludów. Właśnie te społeczne napięcia chcieli wykorzystać krakowscy spiskowcy, obiecując chłopom uwłaszczenie. Liczyli, że wciągając na sztandary sprawę chłopską zapewnią powstaniu tysiące ochotników.

Niestety spiskowcy nie zorganizowali akcji oświatowej wśród chłopstwa, a kumulujące się na galicyjskiej wsi poczucie krzywdy wykorzystane zostało przez Austriaków, którzy rozpuścili po wsiach plotkę jakoby szlachta szykowała akcję zbrojną przeciwko chłopom. Chłopi widzący ruch w dworach (przygotowania do powstania), łatwo uwierzyli i rozpoczęli tzw. rzeź galicyjską, która do literatury przeszła jako "krwawe zapusty".

Rozruchy te skutecznie utrudniły mobilizację prowincjonalnych powstańców. Wg różnych źródeł zginęło od 1200 do 3000 osób - szlachty, urzędników i księży. Gdy chłopskimi rękami spacyfikowano powstańców, wojsko austriackie przywróciło porządek na wsiach.

Powstanie krakowskie zakończyło się 3 marca opuszczeniem oblężonego przez Austriaków Krakowa przez oddziały powstańcze, które skierowały się do zaboru pruskiego.

Zobacz także

2024-04-24, godz. 11:31 Dziś w Muzeum na Rakowieckiej premiera sztuki „Przez ścianę” Historia miłości Wiesławy Pajdak i Jerzego Śmiechowskiego - więźniów mokotowskiej katowni UB stała się inspiracją sztuki teatralnej „Przez ścianę”… » więcej 2024-04-24, godz. 11:00 Spotkanie z cyklu "Twarze Opola" przy Minorytów 3 „Krasne, Starobielsk, Kazachstan… Pamięć o wojennej apokalipsie” – pod takim tytułem już w najbliższy czwartek (25.04) w siedzibie Centralnego Muzeum… » więcej 2024-04-24, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 24 kwietnia » więcej 2024-04-23, godz. 20:49 Odkryto, gdzie pochowany został Platon Włoscy naukowcy odkryli, gdzie został pochowany filozof Platon. Dzięki najnowszym technologiom udało się odczytać duże fragmenty odkopanych w Herkulanum… » więcej 2024-04-23, godz. 20:45 Średniowieczne znaleziska na budowie metra Średniowieczne znaleziska na budowie warszawskiego metra. To fragmenty zdobionej ceramiki, kości zwierzęce i osełka. Najnowszych archeologicznych odkryć dokonano… » więcej 2024-04-23, godz. 10:35 Olbrzymie lotniskowce, bombowce i myśliwce oraz wozy bojowe można podziwiać w nyskim muzeum "Nysa 1945 - wystawa modelarska" to najnowsza ekspozycja tej placówki. Składają się na nią prace siedmiu modelarzy. O jej genezie mówi dyrektor placówki… » więcej 2024-04-23, godz. 09:00 460 lat temu urodził się William Szekspir, angielski dramaturg, poeta i aktor 460 lat temu - 23 kwietnia 1564 roku - urodził się William Szekspir, angielski dramaturg, poeta i aktor, uważany za geniusza pióra i teatru. Dziś przypada… » więcej 2024-04-23, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 23 kwietnia » więcej 2024-04-23, godz. 18:18 Jedyne dzieło van Gogha w polskiej kolekcji „Wiejskie chaty pośród drzew” można oglądać od 26 kwietnia Jedyny w polskich zbiorach obraz Vincenta van Gogha, czyli "Wiejskie chaty pośród drzew" będzie można oglądać od 26 kwietnia na wystawie w Muzeum Jana Pawła… » więcej 2024-04-22, godz. 23:42 Od 21 maja Pałac Rzeczypospolitej będzie dostępny dla zwiedzających Pałac Rzeczypospolitej w Warszawie z unikatowym zbiorami Biblioteki Narodowej stanie się dostępny dla zwiedzających. Po remoncie zabytek będzie można zwiedzać… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »