Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 175 rocznica powstania krakowskiego
2021-02-21, 18:19 Autor: Bolesław Bezeg

175 rocznica powstania krakowskiego

Józef Bogdan Dziekoński - "Śmierć Edwarda Dembowskiego" [domena publiczna]
Józef Bogdan Dziekoński - "Śmierć Edwarda Dembowskiego" [domena publiczna]
Dziś przypada 175 rocznica wybuchu tzw. powstania krakowskiego. 21 lutego 1846 roku pod wodzą dyktatora powstania Jana Tyssowskiego w Krakowie i kilku galicyjskich miastach rozpoczęły się działania mające na celu odzyskanie niepodległości.
Można się dziwić jak w 15 lat po upadku powstania listopadowego można było sądzić, że wraz z grupą kilkudziesięciu spiskowców uda się skutecznie walczyć o niepodległość. Okazuje się, że z perspektywy Krakowa sprawy wyglądają zawsze trochę inaczej. Wszak w końcu i Piłsudski wyruszył z Krakowa do Niepodległości w niespełna 200 osób. Jednakże w czasach Piłsudskiego sytuacja była nieco inna.

Dlaczego w 1846 roku spiskowcy w Galicji sądzili, że mają szanse? Po pierwsze dlatego, że Kraków miał wówczas status Wolnego Miasta, więc na co dzień nie oglądano tam zaborczej armii. Po drugie wyczuwano już napięcia społeczne, które z całą mocą wybuchły dwa lata później jako tzw. Wiosna Ludów. Właśnie te społeczne napięcia chcieli wykorzystać krakowscy spiskowcy, obiecując chłopom uwłaszczenie. Liczyli, że wciągając na sztandary sprawę chłopską zapewnią powstaniu tysiące ochotników.

Niestety spiskowcy nie zorganizowali akcji oświatowej wśród chłopstwa, a kumulujące się na galicyjskiej wsi poczucie krzywdy wykorzystane zostało przez Austriaków, którzy rozpuścili po wsiach plotkę jakoby szlachta szykowała akcję zbrojną przeciwko chłopom. Chłopi widzący ruch w dworach (przygotowania do powstania), łatwo uwierzyli i rozpoczęli tzw. rzeź galicyjską, która do literatury przeszła jako "krwawe zapusty".

Rozruchy te skutecznie utrudniły mobilizację prowincjonalnych powstańców. Wg różnych źródeł zginęło od 1200 do 3000 osób - szlachty, urzędników i księży. Gdy chłopskimi rękami spacyfikowano powstańców, wojsko austriackie przywróciło porządek na wsiach.

Powstanie krakowskie zakończyło się 3 marca opuszczeniem oblężonego przez Austriaków Krakowa przez oddziały powstańcze, które skierowały się do zaboru pruskiego.

Zobacz także

2024-04-29, godz. 11:00 Mija 79 lat od wyzwolenia niemieckiego obozu koncentracyjnego w Dachau 79 lat temu, 29 kwietnia 1945 roku, amerykańskie wojska wyzwoliły niemiecki obóz koncentracyjny w Dachau pod Monachium. Znajdowało się w nim ponad 30 tysięcy… » więcej 2024-04-29, godz. 09:00 Rozmowa z W.Kalwatem o wileńskiej wystawie "Powstali 1863-1864" [DŹWIĘK] Do 19 maja na dziedzińcu Pałacu Wielkich Książąt Litewskich w Wilnie można oglądać interaktywną wystawę "Powstali 1863-1864" przygotowaną przez Muzeum… » więcej 2024-04-29, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 29 kwietnia » więcej 2024-04-28, godz. 11:00 77 lat temu rozpoczęła się akcja "Wisła" 77 lat temu, 28 kwietnia 1947 roku, rozpoczęła się akcji "Wisła" - przesiedlanie ludności ukraińskiej z terenów południowo-wschodniej Polski. Operacja… » więcej 2024-04-28, godz. 09:00 Sto lat temu rozpoczął działalność Bank Polski Spółka Akcyjna Sto lat temu, 28 kwietnia 1924 roku, rozpoczął działalność Bank Polski Spółka Akcyjna, bank centralny odrodzonej Rzeczpospolitej. Jego utworzenie było… » więcej 2024-04-28, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 28 kwietnia » więcej 2024-04-27, godz. 15:33 82 lata temu do KL Auschwitz dotarł pierwszy transport Polek 82 lata temu - 27 kwietnia 1942 roku - do niemieckiego hitlerowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz dotarł pierwszy transport Polek - 127 więźniarek politycznych… » więcej 2024-04-27, godz. 09:00 Mija 10. rocznica kanonizacji Jana Pawła II i Jana XXIII Dziesięć lat temu, 27 kwietnia 2014 roku, zostali kanonizowani dwaj papieże: Polak - Jan Paweł II i Jan XXIII - Włoch. Po raz pierwszy w historii, jednocześnie… » więcej 2024-04-27, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 27 kwietnia » więcej 2024-04-26, godz. 15:00 81 lat temu rotmistrz Witold Pilecki uciekł z Auschwitz 81 lat temu, w nocy z 26 na 27 kwietnia 1943 roku, z niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau uciekł rotmistrz Witold Pilecki, autor… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »