Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Podatek dla zaborców
2022-03-26, 07:20 Autor: Bolesław Bezeg

Podatek dla zaborców

Kazimierz Wojniakowski: Sejm Czteroletni
Kazimierz Wojniakowski: Sejm Czteroletni
232 lata temu 26 marca 1790 roku w dobie prób ratowania polskiej państwowości obradujący wówczas tzw. Sejm Czteroletni ustanowił nowy systemowy podatek na utrzymanie armii. Niestety koło historii zatoczyło się tak feralnie, że skorzystały z niego głównie obce armie.
Z Historycznego Punktu Widzenia 26 marca 2022
W Myśl uchwały Sejmu Czteroletniego każdy szlachcic płacić miał 10 proc. od wartości dochodów z gruntu, a administratorzy dóbr kościelnych dwa razy więcej. Zgromadzone w ten sposób fundusze miały zapewnić utrzymanie polskiej armii.

Pomysł był słuszny i porównywalny z obowiązującym dziś w NATO przepisem, że należące do paktu państwa mają obowiązek wydawać na zbrojenia minimum 2 proc. swojego budżetu. Najskuteczniejsze są bowiem rozwiązania najprostsze – podatek dziesięcioprocentowy czyli tzw. dziesięcina znana jest od czasów biblijnych, a pomysł by majątki ziemskie ponosiły główny ciężar utrzymania armii był także logiczny, bowiem od armii zależało przecież ich bezpieczeństwo.

Niestety to zapewne skuteczne rozwiązanie wprowadzono zbyt późno. W państwie, którego większość sfer życia była kontrolowana przez stronnictwa i agentury pruskie i rosyjskie, wszelkie działania zmierzające do poprawy stanu armii były dławione wielopoziomowo i często sabotowane przez samych oficerów malwersujących pieniądze przeznaczone na żołd dla istniejących tylko na papierze oddziałów.

W roku 1792 reformę armii zatrzymała wojna w obronie Konstytucji 3 Maja, rok później drugi rozbiór, potem powstanie kościuszkowskie i trzeci ostateczny rozbiór Polski w roku 1795.

Co ciekawe nasi zaborcy nie zlikwidowali owego podatku. Pomysł utrzymywania armii przez ziemskie majątki świeckie i kościelne przypadł do gustu zarówno Rosjanom jak i Prusakom.

W Prusach podatek obowiązywał do roku 1829, a w podlegającym carowi Królestwie Polskim aż do roku 1866 czyli do ostatecznej likwidacji resztek polskiej autonomii ziem zaboru rosyjskiego.

Widać, że skoro zaborcy postanowili tak długo utrzymać wprowadzony 232 lata temu przepis, to rozwiązanie nie było takie złe.

Zobacz także

2022-08-06, godz. 07:20 Chrzestny Jagiełły 626 lat temu oblegające Opole wojska króla Władysława Jagiełły zmusiły opolskich książąt do podpisania traktatu zmieniającego stosunki własnościowe… » więcej 2022-07-31, godz. 08:20 Kapelan Prymasa Dziś przypada 20 rocznica tragicznej śmierci księdza Stanisława Skorodeckiego. Ksiądz Skorodecki był kapelanem kardynała Stefana Wyszyńskiego, w czasie… » więcej 2022-07-30, godz. 07:20 Schizma wschodnia 965 lat temu w lipcu 1054 roku Papież Leon IX wysłał do Konstantynopola swojego legata, który w odpowiedzi na zamknięcie w stolicy Bizancjum kościołów… » więcej 2022-07-24, godz. 08:20 Polaków z Prus rugowanie Pojutrze przypada 137 rocznica wydania przez władze krajowe Prus zarządzenia nakazującego wysiedlenie z terytorium niemieckiego państwa wszystkich Polaków… » więcej 2022-07-23, godz. 07:20 Z Petlurą na Kijów W minioną środę minęła 103 rocznica zawarcia rozejmu pomiędzy siłami zbrojnymi Rzeczpospolitej Polskiej a Ukraińskiej Republiki Ludowej, którymi dowodził… » więcej 2022-07-17, godz. 08:20 Kongresówka lepsza niż PRL? W najbliższą środę przypada 207 rocznica proklamowania w Warszawie tzw. Królestwa Polskiego. Królestwo to utworzono po pokonaniu Napoleona Bonaparte i na… » więcej 2022-07-16, godz. 07:29 Śmierć za pragnienie wolności Dziś przypada 47 rocznica próby ucieczki rolniczym samolotem do Austrii, jaką podjął 16 lipca 1975 roku pilot i instruktor z opolskiego aeroklubu Dionizy… » więcej 2022-07-10, godz. 08:21 Śląska odepchnięcie 781 lat temu 10 lipca 1241 roku Konrad Mazowiecki zbrojnie zajął Kraków i tym aktem ostatecznie zniweczył kilkudziesięcioletnie starania Piastów Śląskich… » więcej 2022-07-09, godz. 07:20 Przyspieszone uprzemysłowienie W efekcie rosyjskiej inwazji na Ukrainę wielu ludziom w Polsce i na świecie otworzyły się oczy. Jedną z najpilniejszych spraw stała się kwestia rozbudowy… » więcej 2022-07-03, godz. 08:20 Operacja Ostra Brama W tym tygodni ubędziemy obchodzić 78 rocznicę rozpoczęcia przeprowadzonej przez Armię Krajową podczas II wojny światowej w ramach „Akcji Burza” operacji… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »