Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Podatek dla zaborców
2022-03-26, 07:20 Autor: Bolesław Bezeg

Podatek dla zaborców

Kazimierz Wojniakowski: Sejm Czteroletni
Kazimierz Wojniakowski: Sejm Czteroletni
232 lata temu 26 marca 1790 roku w dobie prób ratowania polskiej państwowości obradujący wówczas tzw. Sejm Czteroletni ustanowił nowy systemowy podatek na utrzymanie armii. Niestety koło historii zatoczyło się tak feralnie, że skorzystały z niego głównie obce armie.
Z Historycznego Punktu Widzenia 26 marca 2022
W Myśl uchwały Sejmu Czteroletniego każdy szlachcic płacić miał 10 proc. od wartości dochodów z gruntu, a administratorzy dóbr kościelnych dwa razy więcej. Zgromadzone w ten sposób fundusze miały zapewnić utrzymanie polskiej armii.

Pomysł był słuszny i porównywalny z obowiązującym dziś w NATO przepisem, że należące do paktu państwa mają obowiązek wydawać na zbrojenia minimum 2 proc. swojego budżetu. Najskuteczniejsze są bowiem rozwiązania najprostsze – podatek dziesięcioprocentowy czyli tzw. dziesięcina znana jest od czasów biblijnych, a pomysł by majątki ziemskie ponosiły główny ciężar utrzymania armii był także logiczny, bowiem od armii zależało przecież ich bezpieczeństwo.

Niestety to zapewne skuteczne rozwiązanie wprowadzono zbyt późno. W państwie, którego większość sfer życia była kontrolowana przez stronnictwa i agentury pruskie i rosyjskie, wszelkie działania zmierzające do poprawy stanu armii były dławione wielopoziomowo i często sabotowane przez samych oficerów malwersujących pieniądze przeznaczone na żołd dla istniejących tylko na papierze oddziałów.

W roku 1792 reformę armii zatrzymała wojna w obronie Konstytucji 3 Maja, rok później drugi rozbiór, potem powstanie kościuszkowskie i trzeci ostateczny rozbiór Polski w roku 1795.

Co ciekawe nasi zaborcy nie zlikwidowali owego podatku. Pomysł utrzymywania armii przez ziemskie majątki świeckie i kościelne przypadł do gustu zarówno Rosjanom jak i Prusakom.

W Prusach podatek obowiązywał do roku 1829, a w podlegającym carowi Królestwie Polskim aż do roku 1866 czyli do ostatecznej likwidacji resztek polskiej autonomii ziem zaboru rosyjskiego.

Widać, że skoro zaborcy postanowili tak długo utrzymać wprowadzony 232 lata temu przepis, to rozwiązanie nie było takie złe.

Zobacz także

2022-12-18, godz. 08:20 Myśl o powstaniu 367 lata temu, 18 grudnia 1655 roku przebywający w Opolu król polski Jan Kazimierz wyruszył w drogę powrotną do Polski z zamiarem wzbudzenia ogólnonarodowego… » więcej 2022-12-17, godz. 07:20 Beethoven w Głogówku 252 lata temu 17 grudnia 1770 roku urodził się wybitny niemiecki kompozytor i bywalec dworów Opolszczyzny Ludwig van Beethoven. » więcej 2022-12-11, godz. 08:20 Legionista, powstaniec i radiowiec Dziś przypada 60 rocznica śmierci polskiego działacza kulturalnego i powstańca śląskiego Romana Horoszkiewicza. » więcej 2022-12-10, godz. 07:20 Jak we Florencji 670 lat temu – późną jesienią 1352 roku ukończona została budowa pierwszego murowanego Ratusza w Opolu. Gotycka budowla wzniesiona została w miejscu… » więcej 2022-12-04, godz. 08:20 Trzecia wojna śląska Jutro przypada 265 rocznica bitwy pod Lutynią. 5 grudnia 1757 roku podczas tzw. wojny siedmioletniej pod Lutynią niedaleko Środy Śląskiej stoczona została… » więcej 2022-12-03, godz. 07:20 Pierwszy hołd krzyżacki Przedwczoraj minęła 553 rocznica złożenia przez wielkiego mistrza krzyżaków pierwszego hołdu polskiemu królowi. » więcej 2022-11-27, godz. 08:20 Powstanie z szansami Pojutrze przypada 192 rocznica wybuchu powstania listopadowego. Jak często, także i w temacie tego powstania powszechne wyobrażenia odbiegają od rzeczywis… » więcej 2022-11-26, godz. 07:20 Ksiądz Reginek z Dobrzenia W. Przedwczoraj minęła 143 rocznica urodzin śląskiego polityka i polskiego działacza plebiscytowego Jana Reginka. » więcej 2022-11-20, godz. 08:20 Upadek insurekcji Kilka dni temu obchodziliśmy 228 rocznicę upadku insurekcji kościuszkowskiej. » więcej 2022-11-19, godz. 07:20 Komunalne zwycięstwo 103 lata temu w efekcie rewolucji listopadowej, która miała miejsce w Niemczech w r. 1918, odbyły się wybory samorządowe. Choć początkowo zarządzono je… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »