Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Podatek dla zaborców
2022-03-26, 07:20 Autor: Bolesław Bezeg

Podatek dla zaborców

Kazimierz Wojniakowski: Sejm Czteroletni
Kazimierz Wojniakowski: Sejm Czteroletni
232 lata temu 26 marca 1790 roku w dobie prób ratowania polskiej państwowości obradujący wówczas tzw. Sejm Czteroletni ustanowił nowy systemowy podatek na utrzymanie armii. Niestety koło historii zatoczyło się tak feralnie, że skorzystały z niego głównie obce armie.
Z Historycznego Punktu Widzenia 26 marca 2022
W Myśl uchwały Sejmu Czteroletniego każdy szlachcic płacić miał 10 proc. od wartości dochodów z gruntu, a administratorzy dóbr kościelnych dwa razy więcej. Zgromadzone w ten sposób fundusze miały zapewnić utrzymanie polskiej armii.

Pomysł był słuszny i porównywalny z obowiązującym dziś w NATO przepisem, że należące do paktu państwa mają obowiązek wydawać na zbrojenia minimum 2 proc. swojego budżetu. Najskuteczniejsze są bowiem rozwiązania najprostsze – podatek dziesięcioprocentowy czyli tzw. dziesięcina znana jest od czasów biblijnych, a pomysł by majątki ziemskie ponosiły główny ciężar utrzymania armii był także logiczny, bowiem od armii zależało przecież ich bezpieczeństwo.

Niestety to zapewne skuteczne rozwiązanie wprowadzono zbyt późno. W państwie, którego większość sfer życia była kontrolowana przez stronnictwa i agentury pruskie i rosyjskie, wszelkie działania zmierzające do poprawy stanu armii były dławione wielopoziomowo i często sabotowane przez samych oficerów malwersujących pieniądze przeznaczone na żołd dla istniejących tylko na papierze oddziałów.

W roku 1792 reformę armii zatrzymała wojna w obronie Konstytucji 3 Maja, rok później drugi rozbiór, potem powstanie kościuszkowskie i trzeci ostateczny rozbiór Polski w roku 1795.

Co ciekawe nasi zaborcy nie zlikwidowali owego podatku. Pomysł utrzymywania armii przez ziemskie majątki świeckie i kościelne przypadł do gustu zarówno Rosjanom jak i Prusakom.

W Prusach podatek obowiązywał do roku 1829, a w podlegającym carowi Królestwie Polskim aż do roku 1866 czyli do ostatecznej likwidacji resztek polskiej autonomii ziem zaboru rosyjskiego.

Widać, że skoro zaborcy postanowili tak długo utrzymać wprowadzony 232 lata temu przepis, to rozwiązanie nie było takie złe.

Zobacz także

2022-09-04, godz. 08:20 Bitwa nad Bzurą 83 lata temu polska armia toczyła zdecydowanie nierówną walkę z armią niemieckiej III Rzeszy. Tak nauczono nas myśleć przez ostatnie 75 lat. Faktycznie… » więcej 2022-09-03, godz. 07:20 Okręt szkolny Niewątpliwie budowa portu w Gdyni była jednym z największych sukcesów II Rzeczpospolitej. Wiązało się to oczywiście z kolejnymi sukcesami, bo jak port… » więcej 2022-08-28, godz. 08:20 Co to jest polskość? Wczoraj próbowałem zarysować tak pięknie nam podsycaną przez opozycję wojnę polsko-polską, w której jedną ze stron stanowią wyznawcy poglądu, że polskość… » więcej 2022-08-27, godz. 07:20 Wojna polsko-polska Wydawało się, że krwawa wojna na Ukrainie powinna wygasić odwieczne polsko-polskie wojenki, ale jeżeli w ogóle takie zjawisko wystąpiło, to na bardzo … » więcej 2022-08-21, godz. 08:20 Męczennicy z Poznania W najbliższą środę przypada wspomnienie liturgiczne oraz 80 rocznica egzekucji na gilotynie w niemieckim więzieniu tzw. błogosławionej Poznańskiej Piątki… » więcej 2022-08-20, godz. 07:20 Wyprawy na Wieletów 1027 lat temu - w sierpniu 995 roku książę Polan Bolesław zwany Chrobrym wspólnie z cesarzem niemieckim Ottonem III wyruszył na wyprawę wojenną przeciwko… » więcej 2022-08-15, godz. 08:20 Wywiad najważniejszy Dziś przypada sto druga rocznica bitwy warszawskiej, która przeszła do polskiej historii jako cud nad Wisłą. Było to niezwykle ważne wydarzenie, nie tylko… » więcej 2022-08-14, godz. 08:20 Koniec Barszczan Wczoraj minęła 250 rocznica kapitulacji Jasnej Góry co było równoznaczne z zakończeniem ostatnich walk w obronie Konfederacji Barskiej. » więcej 2022-08-13, godz. 07:20 Przeciwko zagładzie Żydów Dwa dni temu minęła rocznica szczególna, zadająca kłam oszczerczym zarzutom jakie stawiane są Polakom na arenie międzynarodowej o rzekomej bierności wobec… » więcej 2022-08-07, godz. 08:20 Mistyczka z Wrocławia Dziś przypada 80 rocznica dnia, w którym po raz ostatni widziano żywą świętą Edytę Stein. » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »