Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Podatek dla zaborców
2022-03-26, 07:20 Autor: Bolesław Bezeg

Podatek dla zaborców

Kazimierz Wojniakowski: Sejm Czteroletni
Kazimierz Wojniakowski: Sejm Czteroletni
232 lata temu 26 marca 1790 roku w dobie prób ratowania polskiej państwowości obradujący wówczas tzw. Sejm Czteroletni ustanowił nowy systemowy podatek na utrzymanie armii. Niestety koło historii zatoczyło się tak feralnie, że skorzystały z niego głównie obce armie.
Z Historycznego Punktu Widzenia 26 marca 2022
W Myśl uchwały Sejmu Czteroletniego każdy szlachcic płacić miał 10 proc. od wartości dochodów z gruntu, a administratorzy dóbr kościelnych dwa razy więcej. Zgromadzone w ten sposób fundusze miały zapewnić utrzymanie polskiej armii.

Pomysł był słuszny i porównywalny z obowiązującym dziś w NATO przepisem, że należące do paktu państwa mają obowiązek wydawać na zbrojenia minimum 2 proc. swojego budżetu. Najskuteczniejsze są bowiem rozwiązania najprostsze – podatek dziesięcioprocentowy czyli tzw. dziesięcina znana jest od czasów biblijnych, a pomysł by majątki ziemskie ponosiły główny ciężar utrzymania armii był także logiczny, bowiem od armii zależało przecież ich bezpieczeństwo.

Niestety to zapewne skuteczne rozwiązanie wprowadzono zbyt późno. W państwie, którego większość sfer życia była kontrolowana przez stronnictwa i agentury pruskie i rosyjskie, wszelkie działania zmierzające do poprawy stanu armii były dławione wielopoziomowo i często sabotowane przez samych oficerów malwersujących pieniądze przeznaczone na żołd dla istniejących tylko na papierze oddziałów.

W roku 1792 reformę armii zatrzymała wojna w obronie Konstytucji 3 Maja, rok później drugi rozbiór, potem powstanie kościuszkowskie i trzeci ostateczny rozbiór Polski w roku 1795.

Co ciekawe nasi zaborcy nie zlikwidowali owego podatku. Pomysł utrzymywania armii przez ziemskie majątki świeckie i kościelne przypadł do gustu zarówno Rosjanom jak i Prusakom.

W Prusach podatek obowiązywał do roku 1829, a w podlegającym carowi Królestwie Polskim aż do roku 1866 czyli do ostatecznej likwidacji resztek polskiej autonomii ziem zaboru rosyjskiego.

Widać, że skoro zaborcy postanowili tak długo utrzymać wprowadzony 232 lata temu przepis, to rozwiązanie nie było takie złe.

Zobacz także

2022-11-13, godz. 12:45 Zachodnie granice Jutro przypada 32 rocznica podpisania polsko-niemieckiego traktatu granicznego, który ostatecznie usankcjonował przynależność tzw. Ziem Odzyskanych do Po… » więcej 2022-11-12, godz. 07:20 Spotkanie w Krzyżowej Dziś przypada 33 rocznica głośnego pojednawczego spotkania polskiego premiera z niemieckim kanclerzem w Krzyżowej na Dolnym Śląsku. » więcej 2022-11-11, godz. 07:20 104 rocznica odzyskania niepodległości Dziś obchodzimy 104 rocznicę odzyskania przez Polskę  niepodległości po 123 latach od ostatniego rozbioru tzw. pierwszej Rzeczpospolitej. » więcej 2022-11-01, godz. 08:21 Wszyscy święci... Dziś powiem Państwu Słuchaczom kilka słów o wyższości Zaduszek nad uroczystością Wszystkich Świętych. » więcej 2022-10-30, godz. 08:26 Frycowe Austriaków 281 lat temu podpisany został akt kapitulacji twierdzy Nysa, która w ten sposób wraz z całym Śląskiem stała się własnością Prus. » więcej 2022-10-29, godz. 07:23 Napoleon upokarza Prusy 216 lat temu Napoleon Bonaparte wkroczył do Berlina po unicestwieniu obu pruskich armii w dwóch rozegranych symultanicznie bitwach pod Jeną i Auerstaad. Oznaczało… » więcej 2022-10-23, godz. 08:20 Październikowa Odwilż Jutro przypada 66 pamiętnego wiecu w Warszawie podczas którego Władysław Gomułka wygłosił słynne przemówienie, rozpoczynające chwilową liberalizację… » więcej 2022-10-22, godz. 07:20 Polscy parlamentarzyści w Prusach 174 lata temu 22 października 1848 roku w Bytomiu powstał polski klub narodowy. » więcej 2022-10-16, godz. 12:45 Centralny Okręg Przemysłowy Największym przedsięwzięciem gospodarczym II Rzeczpospolitej była budowa Centralnego Okręgu Przemysłowego. Latach 1937-39 wydano na nią zawrotną kwotę… » więcej 2022-10-15, godz. 07:20 Operacja Panzerfaust W niegasnącej dyskusji nad tym czy w 1939 roku należało się dogadać z Hitlerem dziś rocznica operacji Panzerfaust, która zwolennikom sojuszu polsko-niemieckiego… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »