Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Śląska Autobana
2022-03-20, 08:20 Autor: Bolesław Bezeg

Śląska Autobana

Otwarcie gotowego pierwszego fragmentu Autostrady Śląskiej pomiędzy Wrocławiem a Legnicą. Domena Publiczna.pomiędzy
Otwarcie gotowego pierwszego fragmentu Autostrady Śląskiej pomiędzy Wrocławiem a Legnicą. Domena Publiczna.pomiędzy
86 lat temu 21 marca 1936 roku rozpoczęła się budowa tzw. Autostrady Śląskiej, która miała połączyć Berlin z Bytomiem.
Z Historycznego Punktu Widzenia 20 marca 2022
Przebiegająca przez województwo opolskie autostrada A4 jest w prostej linii spadkobierczynią niemieckiej tzw. Autostrady Śląskiej, której budowa rozpoczęta została uroczyście 21 marca 1936 roku. Data ta dla hitlerowskiego reżimu miała znaczenie szczególne,

21 marca to wszak pierwszy dzień kalendarzowej wiosny i jako taki zdaniem hitlerowskich astrologów jest bardzo korzystnym dniem do rozpoczynania różnego rodzaju przedsięwzięć. Trudno powiedzieć w jakim stopniu rząd niemiecki kierował się astrologicznymi przesłankami, a w jakim przekonaniem, że kalendarzowa wiosna pozwala mieć nadzieję na dobrą pogodę do prac drogowych.

Budowane z rozmachem szerokie, dwupasmowe, betonowe autostrady nie były wówczas tak niezbędne dla niemieckiego systemu komunikacji, wszak samochodów było wówczas kilkadziesiąt razy mniej niż dzisiaj.

Faktem jest, że budowę autostrady rozpoczęto w ramach większego planu wielkich robót interwencyjnych, finansowanych z kredytów zaciągniętych przez hitlerowskie Rządy po to by zasymulować gospodarczą koniunkturę w słabych wówczas po światowym kryzysie Niemczech.

Rząd III Rzeszy uznał, że wielkie inwestycje drogowe pobudzą niemiecki przemysł i pozwolą mu wyjść z zastoju, a praca przy inwestycjach państwowych da możliwość godnego życia tysiącom niemieckich bezrobotnych. I tak się też stało.

Wśród wytyczonych w połowie lat 30 XX wieku przez hitlerowski rząd autostrad znalazła się także wcale nie najważniejsza wówczas autostrada śląska. Jej początek zaprojektowano w Berlinie, a koniec w Bytomiu, w którym przewidywano utworzenie głównego górnośląskiego węzła komunikacyjnego.

Jak wszystko w III Rzeszy także i przebieg Autostrady Śląskiej nie oparł się celom politycznym. Dla zapewnienia dogodnego dojazdu przywódcom państwa na partyjne wiece zdecydowano, że autostrada przebiegnie tuż obok wierzchołka Góry Świętej Anny, choć ta trasa była znacznie trudniejsza do przeprowadzenia niż konkurencyjny projekt wytyczony pierwotnie w okolicach Kamienia Śląskiego.

Ale na Górze Świętej Anny zaprojektowano wielki amfiteatr do organizowania partyjnych masówek.

Do upadku hitlerowskiego reżimu udało się zbudować tylko niektóre odcinki śląskiej autostrady, ale w wielu miejscach przez długie lata można było oglądać ślady przeprowadzonych już prac przygotowawczych.

Niemcy zdążyli zbudować odcinek autostrady od Wrocławia do Legnicy oraz 12 km pomiędzy Gliwicami i Bytomiem. Zbudowano także po jednej nitce pomiędzy Wrocławiem i Brzegiem oraz pomiędzy Gliwicami i Ujazdem.

Do września 1939 roku władze niemieckie zatrudniały przy budowie autostrady śląskiej głównie bezrobotnych obywateli niemieckich, ale po wybuchu wojny wielu z nich zostało zmobilizowanych, a do pracy kierowano robotników przymusowych z kolejnych podbijanych krajów.

Wkrótce dołączyli do nich więźniowie obozów koncentracyjnych, którzy pracowali w warunkach prawdziwie niewolniczych i udziałem wielu z nich stała się śmierć z wycieńczenia. Wzdłuż trasy autostrady powstało wówczas 29 obozów pracy przymusowej, m.in. w Osieku Grodkowskim, Jaśkowicach, Prądach i Rzędziwojowicach, koło Niemodlina oraz na Górze Świętej Anny.

Budowę autostrady śląskiej dokończono dopiero po odzyskaniu przez Polskę niepodległości czyli w latach 90 XX wieku.

Zobacz także

2022-10-09, godz. 08:21 Bunt Żeligowskiego Rankiem 8 października 1920 roku dowodzona przez generała Lucjana Żeligowskiego dywizja wyruszyła na Wilno pozorując bunt wobec dowództwa polskich sił … » więcej 2022-10-08, godz. 07:20 Emigracyjny rząd w Opolu 367 lat temu, w początkach października 1655 roku w toku wojny polsko-szwedzkiej na kilkanaście dni Opole, leżące wówczas w granicach cesarstwa austriackiego… » więcej 2022-10-02, godz. 08:20 Finał Powstania Warszawskiego Dziś przypada 77 rocznica podpisania przez dowództwo Armii Krajowej aktu honorowej kapitulacji Powstania Warszawskiego. Pytania o sens powstania warszawskiego… » więcej 2022-10-01, godz. 07:20 Pod sowieckim butem 83 lata temu brytyjski premier Winston Churchil w radiowym przemówieniu zracjonalizował sowiecką napaść na Polskę tym samym pozostawiając sobie furtkę… » więcej 2022-09-25, godz. 07:20 Polski ewenement Pojutrze we wtorek 27 września przypada 83 rocznica powstania fenomenu na skalę światową czyli Polskiego Państwa Podziemnego. » więcej 2022-09-24, godz. 19:43 Podróże kształcą I oto nadszedł wieczór i poranek dnia pierwszego roku tysiąc czterysta pierwszego od zakończenia wielkiej hidżry proroka Mahometa z Mekki do Medyny. » więcej 2022-09-18, godz. 08:26 Skok do bitwy Wczoraj minęła 78 rocznica rozpoczęcia operacji Market Garden, największej w dziejach wojen operacji powietrzno-desantowej, w której wzięła udział polska… » więcej 2022-09-17, godz. 07:22 Nóż w plecy 83 lata temu – 17 września 1939 roku wojska sowieckie bez wypowiedzenia wojny zaatakowały II Rzeczpospolitą, która już od blisko trzech tygodni prowadziła… » więcej 2022-09-11, godz. 08:20 Odsiecz Jutro przypada 339 rocznica tzw. Odsieczy wiedeńskiej czyli bitwy, w której dowodzone przez polskiego króla Jana III Sobieskiego wojska chrześcijańskiej koalicji… » więcej 2022-09-10, godz. 07:21 Zwycięstwo pod Orszą Przedwczoraj minęła 506 rocznica bitwy pod Orszą – wielkiego zwycięstwa militarnego, które dość wyjątkowo zostało w pewnym stopniu wykorzystane także… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »