Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Śląska Autobana
2022-03-20, 08:20 Autor: Bolesław Bezeg

Śląska Autobana

Otwarcie gotowego pierwszego fragmentu Autostrady Śląskiej pomiędzy Wrocławiem a Legnicą. Domena Publiczna.pomiędzy
Otwarcie gotowego pierwszego fragmentu Autostrady Śląskiej pomiędzy Wrocławiem a Legnicą. Domena Publiczna.pomiędzy
86 lat temu 21 marca 1936 roku rozpoczęła się budowa tzw. Autostrady Śląskiej, która miała połączyć Berlin z Bytomiem.
Z Historycznego Punktu Widzenia 20 marca 2022
Przebiegająca przez województwo opolskie autostrada A4 jest w prostej linii spadkobierczynią niemieckiej tzw. Autostrady Śląskiej, której budowa rozpoczęta została uroczyście 21 marca 1936 roku. Data ta dla hitlerowskiego reżimu miała znaczenie szczególne,

21 marca to wszak pierwszy dzień kalendarzowej wiosny i jako taki zdaniem hitlerowskich astrologów jest bardzo korzystnym dniem do rozpoczynania różnego rodzaju przedsięwzięć. Trudno powiedzieć w jakim stopniu rząd niemiecki kierował się astrologicznymi przesłankami, a w jakim przekonaniem, że kalendarzowa wiosna pozwala mieć nadzieję na dobrą pogodę do prac drogowych.

Budowane z rozmachem szerokie, dwupasmowe, betonowe autostrady nie były wówczas tak niezbędne dla niemieckiego systemu komunikacji, wszak samochodów było wówczas kilkadziesiąt razy mniej niż dzisiaj.

Faktem jest, że budowę autostrady rozpoczęto w ramach większego planu wielkich robót interwencyjnych, finansowanych z kredytów zaciągniętych przez hitlerowskie Rządy po to by zasymulować gospodarczą koniunkturę w słabych wówczas po światowym kryzysie Niemczech.

Rząd III Rzeszy uznał, że wielkie inwestycje drogowe pobudzą niemiecki przemysł i pozwolą mu wyjść z zastoju, a praca przy inwestycjach państwowych da możliwość godnego życia tysiącom niemieckich bezrobotnych. I tak się też stało.

Wśród wytyczonych w połowie lat 30 XX wieku przez hitlerowski rząd autostrad znalazła się także wcale nie najważniejsza wówczas autostrada śląska. Jej początek zaprojektowano w Berlinie, a koniec w Bytomiu, w którym przewidywano utworzenie głównego górnośląskiego węzła komunikacyjnego.

Jak wszystko w III Rzeszy także i przebieg Autostrady Śląskiej nie oparł się celom politycznym. Dla zapewnienia dogodnego dojazdu przywódcom państwa na partyjne wiece zdecydowano, że autostrada przebiegnie tuż obok wierzchołka Góry Świętej Anny, choć ta trasa była znacznie trudniejsza do przeprowadzenia niż konkurencyjny projekt wytyczony pierwotnie w okolicach Kamienia Śląskiego.

Ale na Górze Świętej Anny zaprojektowano wielki amfiteatr do organizowania partyjnych masówek.

Do upadku hitlerowskiego reżimu udało się zbudować tylko niektóre odcinki śląskiej autostrady, ale w wielu miejscach przez długie lata można było oglądać ślady przeprowadzonych już prac przygotowawczych.

Niemcy zdążyli zbudować odcinek autostrady od Wrocławia do Legnicy oraz 12 km pomiędzy Gliwicami i Bytomiem. Zbudowano także po jednej nitce pomiędzy Wrocławiem i Brzegiem oraz pomiędzy Gliwicami i Ujazdem.

Do września 1939 roku władze niemieckie zatrudniały przy budowie autostrady śląskiej głównie bezrobotnych obywateli niemieckich, ale po wybuchu wojny wielu z nich zostało zmobilizowanych, a do pracy kierowano robotników przymusowych z kolejnych podbijanych krajów.

Wkrótce dołączyli do nich więźniowie obozów koncentracyjnych, którzy pracowali w warunkach prawdziwie niewolniczych i udziałem wielu z nich stała się śmierć z wycieńczenia. Wzdłuż trasy autostrady powstało wówczas 29 obozów pracy przymusowej, m.in. w Osieku Grodkowskim, Jaśkowicach, Prądach i Rzędziwojowicach, koło Niemodlina oraz na Górze Świętej Anny.

Budowę autostrady śląskiej dokończono dopiero po odzyskaniu przez Polskę niepodległości czyli w latach 90 XX wieku.

Zobacz także

2022-11-13, godz. 12:45 Zachodnie granice Jutro przypada 32 rocznica podpisania polsko-niemieckiego traktatu granicznego, który ostatecznie usankcjonował przynależność tzw. Ziem Odzyskanych do Po… » więcej 2022-11-12, godz. 07:20 Spotkanie w Krzyżowej Dziś przypada 33 rocznica głośnego pojednawczego spotkania polskiego premiera z niemieckim kanclerzem w Krzyżowej na Dolnym Śląsku. » więcej 2022-11-11, godz. 07:20 104 rocznica odzyskania niepodległości Dziś obchodzimy 104 rocznicę odzyskania przez Polskę  niepodległości po 123 latach od ostatniego rozbioru tzw. pierwszej Rzeczpospolitej. » więcej 2022-11-01, godz. 08:21 Wszyscy święci... Dziś powiem Państwu Słuchaczom kilka słów o wyższości Zaduszek nad uroczystością Wszystkich Świętych. » więcej 2022-10-30, godz. 08:26 Frycowe Austriaków 281 lat temu podpisany został akt kapitulacji twierdzy Nysa, która w ten sposób wraz z całym Śląskiem stała się własnością Prus. » więcej 2022-10-29, godz. 07:23 Napoleon upokarza Prusy 216 lat temu Napoleon Bonaparte wkroczył do Berlina po unicestwieniu obu pruskich armii w dwóch rozegranych symultanicznie bitwach pod Jeną i Auerstaad. Oznaczało… » więcej 2022-10-23, godz. 08:20 Październikowa Odwilż Jutro przypada 66 pamiętnego wiecu w Warszawie podczas którego Władysław Gomułka wygłosił słynne przemówienie, rozpoczynające chwilową liberalizację… » więcej 2022-10-22, godz. 07:20 Polscy parlamentarzyści w Prusach 174 lata temu 22 października 1848 roku w Bytomiu powstał polski klub narodowy. » więcej 2022-10-16, godz. 12:45 Centralny Okręg Przemysłowy Największym przedsięwzięciem gospodarczym II Rzeczpospolitej była budowa Centralnego Okręgu Przemysłowego. Latach 1937-39 wydano na nią zawrotną kwotę… » więcej 2022-10-15, godz. 07:20 Operacja Panzerfaust W niegasnącej dyskusji nad tym czy w 1939 roku należało się dogadać z Hitlerem dziś rocznica operacji Panzerfaust, która zwolennikom sojuszu polsko-niemieckiego… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »