Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Zabójstwo polityczne
2022-02-06, 08:20 Autor: Bolesław Bezeg

Zabójstwo polityczne

Jan Matejko: Śmierć Króla Przemysła II.
Jan Matejko: Śmierć Króla Przemysła II.
Zabójstwa, porwania i niewyjaśnione okoliczności śmierci dawnych władców, jak mało które wydarzenia dają pole do snucia teorii spiskowych. Niekiedy spiskowe teorie okazują się być spiskowymi praktykami. Dziś przypada 726 rocznica zamordowania przez niemieckich rycerzy polskiego króla Przemysła II.
Z Historycznego Punktu Widzenia 6 lutego 2022
Książę wielkopolski a pod koniec życia król polski Przemysł II to wyjątkowo barwna postać, której życiorys mógłby posłużyć za kanwę historycznej epopei. Pochodzący z dynastii Piastów, jak wielu jej przedstawicieli od dziecka wdrażany do rządzenia, dobrze sobie radził w polityce, zarządzaniu gospodarką państwa i prowadzeniu wojen.

I podobnie jak wielu Piastowiczów nie miał zbyt miękkiego sumienia, ani oporów przed okrucieństwem, czego dowiódł już w pierwszej prowadzonej przez siebie wyprawie na zajęte przez Brandenburczyków Strzelce Krajeńskie, których zdobycie mało kto z okupantów ale i z wyzwalanych mieszkańców przeżył. Faktem jest, że chcąc uniknąć podobnego losu załoga pobliskiego Drezdenka poddała się na samą wieść o zbliżaniu się wojsk Przemysła, był więc wojownikiem skutecznym.

Snop ciemnego światła na jego reputację rzucają niejasne okoliczności śmierci jego pierwszej żony brandenburskiej księżniczki Ludgardy, która przez 10 lat małżeństwa nie urodziła Przemysłowi dzieci, co było źródłem niesnasek małżeńskich, ale brak dowodów na udział księcia w jej przedwczesnym zejściu ze świata.

I na koniec był także władcą z wizją, co wcale nie należało do książęcego standardowego wyposażenia. Polityk wyposażony w wizję i możliwości działania może mocno zamieszać i Przemysł zamieszał. Przede wszystkim skutecznie walczył z niemiecką ekspansją na Pomorzu, wiązał się antyniemieckimi sojuszami z gryfickimi książętami Szczecina, dążył do likwidacji tzw. Nowej Marchii Bandenburskiej na Pomorzu zachodnim.

Równocześnie przez mądrą politykę udało mu się pod koniec życia zjednoczyć Pomorze Gdańskie, Małopolskę, Wielkopolskę, Śląsk, Kujawy i Mazowsze, a w końcu koronował się w Gnieźnie w czerwcu 1295 roku.

Tego było sąsiadom za wiele. Pod pozorem zemsty za rzekome zamordowanie pierwszej żony Przemysła Ludgardy będącej krewną władców Brandenburgii margrabia Waldemar wysłał grupę specjalną aby porwała polskiego króla z Rogoźna, w którym spokojnie spędzał on zapusty czyli ostatki roku 1296.

Rogoźno nie miało wówczas murów ani wałów, więc brandenburscy komandosi bez przeszkód wdarli się do dworu, w którym przebywał król. Po wybiciu obstawy i ciężkim zranieniu broniącego się Przemysła, porwali go i ruszyli w drogę do Brandenburgii.

Zorientowawszy się, że więzień nie przeżyje podróży dobili go i porzucili jego ciało na drodze w okolicach wsi Sierniki. Śmierć króla stała się hasłem do walki o tron całego szeregu pretendentów, z których dopiero Władysław Łokietek zdołał zjednoczyć większość ziem polskich.

Kilka miesięcy wcześniej przed opisanym tu królobójstwem nieco podobna historia miała miejsce w okolicach Szczecina. Książę pomorski ze słowiańskiego rodu Gryfitów Barnim II został zamordowany przez rzekomo zazdrosnego o swoją żonę rycerza brandenburskiego.

Podobieństwo tkwiące w obu tych książęcych mordach polega na tym, że w obu wypadkach tropy prowadzą do Brandenburgii, w obu wypadkach śmierć władcy stała się źródłem chaosu i rozpadu zbudowanego przez nich państwa, a wspólnym mianownikiem wszystkich tych wydarzeń było uzależnienie Pomorza od Brandenburgii, które wcześniej uniemożliwiał sojusz zamordowanych władców.

Tak oto spiskowa praktyka doprowadziła do trwałego podporządkowania Pomorza Zachodniego niemieckiej Brandenburgii, która już wkrótce sięgnęła po Pomorze Gdańskie, ale w chwili gdy już się witała z gąską, musiała je odstąpić Krzyżakom. O tym jednak opowiem innym razem.

Zobacz także

2022-03-27, godz. 08:20 Pożyteczni i... 14 lat temu w Słupsku i Redzikowie doszło do protestów przeciwko budowie w sąsiedztwie miasta elementów tarczy antyrakietowej. » więcej 2022-03-26, godz. 07:20 Podatek dla zaborców 232 lata temu 26 marca 1790 roku w dobie prób ratowania polskiej państwowości obradujący wówczas tzw. Sejm Czteroletni ustanowił nowy systemowy podatek na… » więcej 2022-03-20, godz. 08:20 Śląska Autobana 86 lat temu 21 marca 1936 roku rozpoczęła się budowa tzw. Autostrady Śląskiej, która miała połączyć Berlin z Bytomiem. » więcej 2022-03-19, godz. 07:20 Parszywy kompromis Wczoraj minęła 101 rocznica podpisanego 18 marca 1921 roku polsko-radziecko-ukraińskiego traktatu pokojowego w Rydze. Konsekwencje podjętych wówczas decyzji… » więcej 2022-03-13, godz. 08:20 Kadeci, ech kadeci... Dziś przypada 257 rocznica założenia przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego Szkoły Rycerskiej w Warszawie. Była to pierwsza polska szkoła wojskowa… » więcej 2022-03-12, godz. 07:20 Aborcja dla każdego W minioną środę przypadła 79 rocznica wprowadzenia w Polsce całkowitej swobody aborcyjnej, która obowiązywała do końca niemieckiej okupacji. Prawdopodobnie… » więcej 2022-03-06, godz. 08:20 Zagadkowy król Polski i Węgier W najbliższą środę przypada 582 rocznica przybycia do Krakowa delegacji stanów węgierskich, które zaoferowały polskiemu królowi Władysławowi III przyjęcie… » więcej 2022-03-05, godz. 08:21 Zamiast Czechosłowacji Afganistan Jeszcze dwa tygodnie temu choć niepokoiły nas butne wypowiedzi rosyjskiego prezydenta, to jednak nie dowierzaliśmy, że za naszą wschodnią granicą może… » więcej 2022-02-27, godz. 08:20 Casus generała Nila Trzy dni temu minęła 69 rocznica egzekucji generała Augusta Emila Fieldorfa – „Nila”, a pojutrze po raz dwunasty obchodzić będziemy Narodowy Dzień… » więcej 2022-02-26, godz. 07:21 Gdzie dwóch się bije... 733 lata temu - 26 lutego 1289 roku doszło do bitwy pod Siewierzem, w której książę opolski Bolko I został jeńcem Władysława Łokietka. » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »