Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Wielka zbrojeniowa inwestycja
2022-01-29, 07:20 Autor: Bolesław Bezeg

Wielka zbrojeniowa inwestycja

Elektrownia Stalowa Wola w 1939 r. fot. Henryk Poddębski/ domena publiczna
Elektrownia Stalowa Wola w 1939 r. fot. Henryk Poddębski/ domena publiczna
Największym przedsięwzięciem gospodarczym II Rzeczpospolitej była budowa Centralnego Okręgu Przemysłowego. Latach 1937-39 wydano na nią zawrotną kwotę 1925 milionów złotych. Było to 60 proc. wszystkich wydatków inwestycyjnych budżetu państwa.
Z Historycznego Punktu Widzenia 29 stycznia 2022
Gdy cała Europa lizała rany po wielkim kryzysie, dekoniunktura i bezrobocie nie ominęły również Polski. Aby podnieść gospodarczy potencjał kraju, a jednocześnie dać pracę ludziom w regionie, który charakteryzował się najwyższym wskaźnikiem bezrobocia opracowano program pod nazwą Centralny Okręg Przemysłowy.

Obejmował on Ziemię Kielecką, Sandomierską, Podkarpacie i wschodnią część Małopolski. Teren był położony faktycznie w centrum ówczesnej Polski, daleko od granic niemieckiej i sowieckiej, co miało także swoje znaczenie, wziąwszy pod uwagę fakt, że w ramach COP-u miał powstać przemysł zbrojeniowy.

Niewątpliwie najważniejszą postacią projektu był wicepremier i minister przemysłu i handlu Eugeniusz Kwiatkowski. On to wspólnie z Władysławem i Pawłem Kosieradzkimi opracował memoriał o konieczności przeprowadzenia 9wielkiej inwestycji, która z jednej strony da ludziom pracę, a z drugiej pchnie cywilizacyjnie Polskę do przodu.

Początkowo projekt przewidywał prowadzenie wzmożonych inwestycji na terenie całego kraju, ale ze względu na brak pieniędzy oraz analizę kosztów rozproszenia przemysłu po kraju zdecydowano się na obszar określony jako trójkąt bezpieczeństwa położony u zbiegu Wisły i Sanu.

Warto przypomnieć, że w owym obszarze bezpieczeństwa władze wojskowe już od 1922 roku lokalizował najważniejsze zakłady zbrojeniowe i magazyny materiałów wojennych.

W efekcie trzyletniej inwestycji do wybuchu wojny zbudowano szereg obiektów: W Mielcu powstały Państwowe Zakłady Lotnicze – spółka bliźniacza do istniejącej w Warszawie, w Rozwadowie pod Stalową Wolą powstały Zakłady Południowe – była to fabryka haubic kaliber 100 mm. W podtarnowskiej Dębicy powstała fabryka syntetycznego kauczuku.

W Rzeszowie powstała fabryka obrabiarek i sprzętu artyleryjskiego i fabryka silników lotniczych.W Nowej Dębie wybudowano fabrykę amunicji nr 3. W Starachowicach zmodernizowano i rozbudowano fabrykę broni, w Lublinie zmodernizowano fabrykę samochodów, w której wkrótce rozpoczęto montaż ciężarówek na licencji Chevroleta. W Pionkach zmodernizowano fabrykę amunicji a w Starachowicach fabrykę broni.

To tylko wybrane inwestycje Centralnego Okręgu Przemysłowego, które zrealizowano do wybuchu II wojny światowej. Wiele z nich dokończono po wojnie. Niewątpliwie budowa Centralnego Okręgu Przemysłowego była zwrotnym punktem w ekonomicznej historii II Rzeczpospolitej i był sukcesem, którym II Rzeczpospolita nie omieszkiwała się chwalić.

Zobacz także

2022-03-27, godz. 08:20 Pożyteczni i... 14 lat temu w Słupsku i Redzikowie doszło do protestów przeciwko budowie w sąsiedztwie miasta elementów tarczy antyrakietowej. » więcej 2022-03-26, godz. 07:20 Podatek dla zaborców 232 lata temu 26 marca 1790 roku w dobie prób ratowania polskiej państwowości obradujący wówczas tzw. Sejm Czteroletni ustanowił nowy systemowy podatek na… » więcej 2022-03-20, godz. 08:20 Śląska Autobana 86 lat temu 21 marca 1936 roku rozpoczęła się budowa tzw. Autostrady Śląskiej, która miała połączyć Berlin z Bytomiem. » więcej 2022-03-19, godz. 07:20 Parszywy kompromis Wczoraj minęła 101 rocznica podpisanego 18 marca 1921 roku polsko-radziecko-ukraińskiego traktatu pokojowego w Rydze. Konsekwencje podjętych wówczas decyzji… » więcej 2022-03-13, godz. 08:20 Kadeci, ech kadeci... Dziś przypada 257 rocznica założenia przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego Szkoły Rycerskiej w Warszawie. Była to pierwsza polska szkoła wojskowa… » więcej 2022-03-12, godz. 07:20 Aborcja dla każdego W minioną środę przypadła 79 rocznica wprowadzenia w Polsce całkowitej swobody aborcyjnej, która obowiązywała do końca niemieckiej okupacji. Prawdopodobnie… » więcej 2022-03-06, godz. 08:20 Zagadkowy król Polski i Węgier W najbliższą środę przypada 582 rocznica przybycia do Krakowa delegacji stanów węgierskich, które zaoferowały polskiemu królowi Władysławowi III przyjęcie… » więcej 2022-03-05, godz. 08:21 Zamiast Czechosłowacji Afganistan Jeszcze dwa tygodnie temu choć niepokoiły nas butne wypowiedzi rosyjskiego prezydenta, to jednak nie dowierzaliśmy, że za naszą wschodnią granicą może… » więcej 2022-02-27, godz. 08:20 Casus generała Nila Trzy dni temu minęła 69 rocznica egzekucji generała Augusta Emila Fieldorfa – „Nila”, a pojutrze po raz dwunasty obchodzić będziemy Narodowy Dzień… » więcej 2022-02-26, godz. 07:21 Gdzie dwóch się bije... 733 lata temu - 26 lutego 1289 roku doszło do bitwy pod Siewierzem, w której książę opolski Bolko I został jeńcem Władysława Łokietka. » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »