Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Wielka zbrojeniowa inwestycja
2022-01-29, 07:20 Autor: Bolesław Bezeg

Wielka zbrojeniowa inwestycja

Elektrownia Stalowa Wola w 1939 r. fot. Henryk Poddębski/ domena publiczna
Elektrownia Stalowa Wola w 1939 r. fot. Henryk Poddębski/ domena publiczna
Największym przedsięwzięciem gospodarczym II Rzeczpospolitej była budowa Centralnego Okręgu Przemysłowego. Latach 1937-39 wydano na nią zawrotną kwotę 1925 milionów złotych. Było to 60 proc. wszystkich wydatków inwestycyjnych budżetu państwa.
Z Historycznego Punktu Widzenia 29 stycznia 2022
Gdy cała Europa lizała rany po wielkim kryzysie, dekoniunktura i bezrobocie nie ominęły również Polski. Aby podnieść gospodarczy potencjał kraju, a jednocześnie dać pracę ludziom w regionie, który charakteryzował się najwyższym wskaźnikiem bezrobocia opracowano program pod nazwą Centralny Okręg Przemysłowy.

Obejmował on Ziemię Kielecką, Sandomierską, Podkarpacie i wschodnią część Małopolski. Teren był położony faktycznie w centrum ówczesnej Polski, daleko od granic niemieckiej i sowieckiej, co miało także swoje znaczenie, wziąwszy pod uwagę fakt, że w ramach COP-u miał powstać przemysł zbrojeniowy.

Niewątpliwie najważniejszą postacią projektu był wicepremier i minister przemysłu i handlu Eugeniusz Kwiatkowski. On to wspólnie z Władysławem i Pawłem Kosieradzkimi opracował memoriał o konieczności przeprowadzenia 9wielkiej inwestycji, która z jednej strony da ludziom pracę, a z drugiej pchnie cywilizacyjnie Polskę do przodu.

Początkowo projekt przewidywał prowadzenie wzmożonych inwestycji na terenie całego kraju, ale ze względu na brak pieniędzy oraz analizę kosztów rozproszenia przemysłu po kraju zdecydowano się na obszar określony jako trójkąt bezpieczeństwa położony u zbiegu Wisły i Sanu.

Warto przypomnieć, że w owym obszarze bezpieczeństwa władze wojskowe już od 1922 roku lokalizował najważniejsze zakłady zbrojeniowe i magazyny materiałów wojennych.

W efekcie trzyletniej inwestycji do wybuchu wojny zbudowano szereg obiektów: W Mielcu powstały Państwowe Zakłady Lotnicze – spółka bliźniacza do istniejącej w Warszawie, w Rozwadowie pod Stalową Wolą powstały Zakłady Południowe – była to fabryka haubic kaliber 100 mm. W podtarnowskiej Dębicy powstała fabryka syntetycznego kauczuku.

W Rzeszowie powstała fabryka obrabiarek i sprzętu artyleryjskiego i fabryka silników lotniczych.W Nowej Dębie wybudowano fabrykę amunicji nr 3. W Starachowicach zmodernizowano i rozbudowano fabrykę broni, w Lublinie zmodernizowano fabrykę samochodów, w której wkrótce rozpoczęto montaż ciężarówek na licencji Chevroleta. W Pionkach zmodernizowano fabrykę amunicji a w Starachowicach fabrykę broni.

To tylko wybrane inwestycje Centralnego Okręgu Przemysłowego, które zrealizowano do wybuchu II wojny światowej. Wiele z nich dokończono po wojnie. Niewątpliwie budowa Centralnego Okręgu Przemysłowego była zwrotnym punktem w ekonomicznej historii II Rzeczpospolitej i był sukcesem, którym II Rzeczpospolita nie omieszkiwała się chwalić.

Zobacz także

2022-12-18, godz. 08:20 Myśl o powstaniu 367 lata temu, 18 grudnia 1655 roku przebywający w Opolu król polski Jan Kazimierz wyruszył w drogę powrotną do Polski z zamiarem wzbudzenia ogólnonarodowego… » więcej 2022-12-17, godz. 07:20 Beethoven w Głogówku 252 lata temu 17 grudnia 1770 roku urodził się wybitny niemiecki kompozytor i bywalec dworów Opolszczyzny Ludwig van Beethoven. » więcej 2022-12-11, godz. 08:20 Legionista, powstaniec i radiowiec Dziś przypada 60 rocznica śmierci polskiego działacza kulturalnego i powstańca śląskiego Romana Horoszkiewicza. » więcej 2022-12-10, godz. 07:20 Jak we Florencji 670 lat temu – późną jesienią 1352 roku ukończona została budowa pierwszego murowanego Ratusza w Opolu. Gotycka budowla wzniesiona została w miejscu… » więcej 2022-12-04, godz. 08:20 Trzecia wojna śląska Jutro przypada 265 rocznica bitwy pod Lutynią. 5 grudnia 1757 roku podczas tzw. wojny siedmioletniej pod Lutynią niedaleko Środy Śląskiej stoczona została… » więcej 2022-12-03, godz. 07:20 Pierwszy hołd krzyżacki Przedwczoraj minęła 553 rocznica złożenia przez wielkiego mistrza krzyżaków pierwszego hołdu polskiemu królowi. » więcej 2022-11-27, godz. 08:20 Powstanie z szansami Pojutrze przypada 192 rocznica wybuchu powstania listopadowego. Jak często, także i w temacie tego powstania powszechne wyobrażenia odbiegają od rzeczywis… » więcej 2022-11-26, godz. 07:20 Ksiądz Reginek z Dobrzenia W. Przedwczoraj minęła 143 rocznica urodzin śląskiego polityka i polskiego działacza plebiscytowego Jana Reginka. » więcej 2022-11-20, godz. 08:20 Upadek insurekcji Kilka dni temu obchodziliśmy 228 rocznicę upadku insurekcji kościuszkowskiej. » więcej 2022-11-19, godz. 07:20 Komunalne zwycięstwo 103 lata temu w efekcie rewolucji listopadowej, która miała miejsce w Niemczech w r. 1918, odbyły się wybory samorządowe. Choć początkowo zarządzono je… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »