Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Wielka zbrojeniowa inwestycja
2022-01-29, 07:20 Autor: Bolesław Bezeg

Wielka zbrojeniowa inwestycja

Elektrownia Stalowa Wola w 1939 r. fot. Henryk Poddębski/ domena publiczna
Elektrownia Stalowa Wola w 1939 r. fot. Henryk Poddębski/ domena publiczna
Największym przedsięwzięciem gospodarczym II Rzeczpospolitej była budowa Centralnego Okręgu Przemysłowego. Latach 1937-39 wydano na nią zawrotną kwotę 1925 milionów złotych. Było to 60 proc. wszystkich wydatków inwestycyjnych budżetu państwa.
Z Historycznego Punktu Widzenia 29 stycznia 2022
Gdy cała Europa lizała rany po wielkim kryzysie, dekoniunktura i bezrobocie nie ominęły również Polski. Aby podnieść gospodarczy potencjał kraju, a jednocześnie dać pracę ludziom w regionie, który charakteryzował się najwyższym wskaźnikiem bezrobocia opracowano program pod nazwą Centralny Okręg Przemysłowy.

Obejmował on Ziemię Kielecką, Sandomierską, Podkarpacie i wschodnią część Małopolski. Teren był położony faktycznie w centrum ówczesnej Polski, daleko od granic niemieckiej i sowieckiej, co miało także swoje znaczenie, wziąwszy pod uwagę fakt, że w ramach COP-u miał powstać przemysł zbrojeniowy.

Niewątpliwie najważniejszą postacią projektu był wicepremier i minister przemysłu i handlu Eugeniusz Kwiatkowski. On to wspólnie z Władysławem i Pawłem Kosieradzkimi opracował memoriał o konieczności przeprowadzenia 9wielkiej inwestycji, która z jednej strony da ludziom pracę, a z drugiej pchnie cywilizacyjnie Polskę do przodu.

Początkowo projekt przewidywał prowadzenie wzmożonych inwestycji na terenie całego kraju, ale ze względu na brak pieniędzy oraz analizę kosztów rozproszenia przemysłu po kraju zdecydowano się na obszar określony jako trójkąt bezpieczeństwa położony u zbiegu Wisły i Sanu.

Warto przypomnieć, że w owym obszarze bezpieczeństwa władze wojskowe już od 1922 roku lokalizował najważniejsze zakłady zbrojeniowe i magazyny materiałów wojennych.

W efekcie trzyletniej inwestycji do wybuchu wojny zbudowano szereg obiektów: W Mielcu powstały Państwowe Zakłady Lotnicze – spółka bliźniacza do istniejącej w Warszawie, w Rozwadowie pod Stalową Wolą powstały Zakłady Południowe – była to fabryka haubic kaliber 100 mm. W podtarnowskiej Dębicy powstała fabryka syntetycznego kauczuku.

W Rzeszowie powstała fabryka obrabiarek i sprzętu artyleryjskiego i fabryka silników lotniczych.W Nowej Dębie wybudowano fabrykę amunicji nr 3. W Starachowicach zmodernizowano i rozbudowano fabrykę broni, w Lublinie zmodernizowano fabrykę samochodów, w której wkrótce rozpoczęto montaż ciężarówek na licencji Chevroleta. W Pionkach zmodernizowano fabrykę amunicji a w Starachowicach fabrykę broni.

To tylko wybrane inwestycje Centralnego Okręgu Przemysłowego, które zrealizowano do wybuchu II wojny światowej. Wiele z nich dokończono po wojnie. Niewątpliwie budowa Centralnego Okręgu Przemysłowego była zwrotnym punktem w ekonomicznej historii II Rzeczpospolitej i był sukcesem, którym II Rzeczpospolita nie omieszkiwała się chwalić.

Zobacz także

2022-05-29, godz. 08:20 Wesoła Święta 83 lata temu - 29 maja 1939 roku - w Rzymie zmarła polska święta Urszula Ledóchowska założycielka zgromadzenia Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego. Była… » więcej 2022-05-28, godz. 07:25 Bolko V Husyta Jutro przypada 562 rocznica śmierci księcia opolskiego Bolka V Wołoszka – jednego z najbarwniejszych przedstawicieli dynastii Piastów śląskich. » więcej 2022-05-22, godz. 08:20 Sługa Boży ze Szczepanowic Jutro przypada 79 rocznica męczeńskiej śmierci pochodzącego z będącej dziś częścią Opola wsi Szczepanowice sługi bożego Teodora Sąsali. » więcej 2022-05-21, godz. 07:20 Pierwsi polscy amanci Jak mawiał wódz rewolucji październikowej Włodzimierz Lenin „Kino jest najważniejszą ze sztuk” i tu akurat ze swej rewolucyjnej perspektywy miał ra… » więcej 2022-05-15, godz. 08:20 Intronizator-publicysta Jutro przypada 365 rocznica męczeńskiej śmierci autora jednego z najważniejszych tekstów w dziejach polskiego chrześcijaństwa. Mam tu na myśli świętego… » więcej 2022-05-14, godz. 07:20 Obrońca Mafekingu W najbliższy wtorek obchodzić będziemy 120 rocznica zakończenia oblężenia Mafeking położonego w pobliżu północnej granicy Republiki Południowej Afryki… » więcej 2022-05-08, godz. 08:20 Władysław i Wstydliwy 768 lat temu - 8 maja 1254 roku w Krakowie odbyły się pierwsze po kanonizacji świętego Stanisława uroczystości ku jego czci. Stały się one okazją do zorganizowania… » więcej 2022-05-07, godz. 07:20 Zbrodnie Armii Ludowej W tym tygodniu minęła 78 rocznica zbrodni dokonanej na żołnierzach Armii Krajowej przez oddział tzw. Armii Ludowej. » więcej 2022-05-03, godz. 08:20 Ślaskie zrywy 101 lat temu wybuchło trzecie powstanie śląskie. Tym razem przywódcy polskiej konspiracji nie zaniedbali żadnej sfery przygotowań. » więcej 2022-05-01, godz. 08:20 Nie idę na pochód Szanowni Słuchacze, mam dla Państwa dobrą wiadomość! Otóż dziś pierwszy maja, dzień wolny od pracy i możecie spędzić go tak jak zechcecie. Jeszcze… » więcej
56789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »