Franciszek Mikołaj Lazar urodził się 4 grudnia 1881 roku w Chropaczowie koło Świętochłowic, skąd jego rodzice przenieśli się do wsi Lipiny. Jego ojciec był hutnikiem, a matka gospodynią domową. Od 1899 roku działał w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół”.

Miał wybitne zdolności plastyczne, toteż po zdaniu matury rozpoczął studia w Akademii Sztuk Pięknych w Dreźnie. Ze względu na brak pieniędzy naukę przerwał po ukończeniu drugiego roku studiów. Wrócił wtedy na Śląsk i podjął pracę jako robotnik, a równocześnie zaangażował się w polską działalność społeczną.

W roku 1905 zorganizował w Lipinach Polskie Towarzystwo Kulturalno-Oświatowe „Samopomoc”, którego został prezesem.

Podczas I wojny światowej służył w armii pruskiej na froncie zachodnim. Tam w roku 1917 wstąpił do komunistycznej organizacji niemieckiej Związek Spartakusa. W jego szeregach w listopadzie 1918 roku wziął udział w żołnierskiej rewolcie w Nadrenii.

Po zakończeniu I wojny światowej wrócił na Śląsk, gdzie był jednym z głównych twórców struktur Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. Wkrótce został członkiem Głównego Komitetu Wykonawczego POW Górnego Śląska i objął funkcję przewodniczącego komisji organizacyjno-prawnej.

Gdy wybuchło I powstanie śląskie został aresztowany i postawiony przed sądem w Raciborzu, który skazał go na rok więzienia. Karę tę miał odbyć w obozie koncentracyjnym w Świętoszowie, skąd został zwolniony po wymuszonej przez aliantów amnestii w listopadzie 1919 r.

Zaraz po uwolnieniu włączył się w polską działalność przedplebiscytową zostając członkiem Polskiego Komisariatu Plebiscytowego w Bytomiu. Podczas III powstania śląskiego pracował w pionie cywilnym powstańczych władz, angażując się także w działalność publicystyczną.

W okresie międzywojennym pełnił funkcję naczelnika gminy Lipiny. Po wybuchu II wojny światowej jesienią 1939 roku zorganizował konspiracyjny oddział dywersyjny, który przygotowywał do działań zbrojnych na terenie Śląska, zbierając broń i materiały wojenne.

W roku 1940 oddział został zdekonspirowany, dowódcy udało się zbiec, ale gestapo aresztowało jego syna Ksawerego Lazara oraz zięcia Stefana Karola, którzy wkrótce zostali straceni. W kwietniu roku 1945 Franciszek Lazar został mianowany pierwszym polskim burmistrzem Byczyny, którą to funkcję pełnił przez trzy lata. W kolejnych latach pracował jako kadrowy w byczyńskiej spółdzielni samopomoc chłopska.

Franciszek Lazar zmarł 19 czerwca 1969 roku w Byczynie.