Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » 27 lipca 2021
2021-07-27, 06:24 Autor: Bolesław Bezeg

27 lipca 2021

53 lata temu 27 lipca 1968 roku Minister obrony narodowej gen. Wojciech Jaruzelski powołał ze składu Śląskiego Okręgu Wojskowego 2. Armię Wojska Polskiego, która miała wziąć udział w planowanej interwencji wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji. 101 lat temu 27 lipca 1920 roku w toku wojny polsko-bolszewickiej: Armia Czerwona zajęła twierdzę Osowiec. 48 lat temu 27 lipca 1972 roku zmarł Dziś polski działacz społeczny z podopolskich Grudzic Jan Adamek.
Kartka z Kalendarza 27 lipca 2021
Jan Adamek urodził się 28 grudnia 1902 roku w Grudzicach pod Opolem. Jego ojcem był kolejarz Franciszek Adamek, pielęgnujący w swoim domu polskość. Jak wspominał Jan Adamek w jego rodzinnym domu nie brakowało polskich książek i czasopism, prenumerowano też Gazetę Opolską i Nowiny Codzienne.

Uczył się w Grodzickiej szkole podstawowej, którą w wieku 14 lat musiał porzucić ponieważ otrzymał od pruskich władz nakaz podjęcia pracy w jednym z opolskich przedsiębiorstw, któremu brakowało robotników z powodu trwającej I wojny światowej.

Od najmłodszych lat Jan Adamek wspólnie z rodzicami angażował się w rozmaite polskie przedsięwzięcia. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości czynnie zaangażował się w polską działalność propagandową związaną z plebiscytem. W przeprowadzonym 20 marca 1921 roku plebiscycie w Grudzicach wygrali Polacy. Na 422 głosy za Polską, za Niemcami głosowało tylko 257 osób.

Po wybuchu III powstania śląskiego 19-letni Jan Adamek przyłączył się do powstańczego baonu opolskiego, w którym pełnił służbę łącznika. Po zawarciu pokoju postanowił zostać na Opolszczyźnie i korzystać z praw przyznanych polskiej mniejszości na Śląsku.

Równocześnie stale podtrzymywał polskie życie kulturalne w Grudzicach. W marcu 1924 roku został pracownikiem opolskiego biura Związku Polaków w Niemczech. W roku 1932 przeszedł do pracy w biurze polskiego Towarzystwa Szkolnego na Śląsk Opolski.

Nieustannie był w centrum polskich spraw na Opolszczyźnie, a równocześnie prowadził w Opolu polską bibliotekę, której oddział utworzył w 1927 roku w Grudzicach.

Z jego inicjatywy w Grudzicach powstały liczne polskie organizacje, takie jak Towarzystwo Młodzieży Polsko-Katolickiej, Towarzystwo Śpiewacze "Jutrzenka”, polski klub sportowy "Bolko” i drużyna zuchowa. Był także członkiem komitetu założycielskiego Polskiej Szkoły mniejszościowej w Grudzicach, która powstała w 1924 roku.

11 września 1939 roku został aresztowany przez Gestapo i osadzony w opolskim więzieniu, skąd 3 października wraz z grupą 180 polskich działaczy przewieziony został do obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie. Przetrwał tam aż do wyzwolenia obozu 11 IV 1945 roku.

Po powrocie do Grudzic pracował jako bibliotekarz do 1962 roku, kiedy to przeszedł na rentę inwalidzką. Zmarł na skutek tragicznego wypadku 27 lipca 1973 roku.

Zobacz także

2024-03-14, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 14 marca - Dzień Liczby Pi. » więcej 2024-03-13, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 13 marca 1202 - Zmarł Mieszko III Stary, książę wielkopolski, książę krakowski i zwierzchni książę Polski. Mieszko III Stary był szóstym pod względem… » więcej 2024-03-12, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 12 marca - Dzień Przeciwko Cenzurze Internetu, ustanowione w 2008 roku przez organizacje Reporterzy Bez Granic i Amnesty International. 12 marca - Dzień… » więcej 2024-03-11, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 11 marca - Polska: Dzień Sołtysa. 11 marca - Litwa: Dzień Odrodzenia Niepodległości. » więcej 2024-03-10, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 10 marca - Międzynarodowy Dzień Kobiet Sędziów. 10 marca - Dzień Mężczyzn. » więcej 2024-03-09, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 9 marca - Dzień Statystyki Polskiej - święto obchodzone od 2008 roku, zgodnie z decyzją Komitetu Statystyki i Ekonometrii PAN. Upamiętnia pierwszy Spis Powszechny… » więcej 2024-03-08, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 8 marca - Międzynarodowy Dzień Praw Kobiet. » więcej 2024-03-07, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 7 marca 322 pne. - Zmarł Arystoteles, grecki filozof. Jeden z trzech - obok Sokratesa i Platona - najsławniejszych filozofów starożytnej Grecji. Był twórcą… » więcej 2024-03-06, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 6 marca - Europejski Dzień Pamięci o Sprawiedliwych. Jest poświęcony pamięci osób, które sprzeciwiały się ustrojom totalitarnym i masowym zbrodniom w… » więcej 2024-03-05, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 5 marca - Dzień Wiedzy o Dysocjacyjnych Zaburzenia Osobowości. 5 marca - Dzień Europejskiego Geodety i Geoinformacji, obchodzony od 2012 z inicjatywy Europejskiej… » więcej
45678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »