Historia Tarnowskich Gór związana jest od początku z górnictwem. Jak w roku 1612 zanotował Walenty Roździeński w swoim rymowanym dziele „Officina ferraria” pierwszą bryłkę srebronośnej skały wyorał około roku 1490 chłop o nazwisku Rybka. Znalezienie srebra spowodowało najazd osadników i rozwój osady.
Dopiero jednak w roku 1526 książę opolski Janusz zwany Janem Dobrym nadał Tarnowskim Górom prawa miejskie i tzw. akt wolności górniczej. Dwa lata później książę wydał tzw. Ordunek Górny czyli ustawę regulującą zasady funkcjonowania kopalni w księstwie opolskim, uważaną za pierwsze na świecie prawo górnicze.
Wszystkie te dokumenty kontrasygnował wraz z księciem jego siostrzeniec Jerzy Hohenzollern von Ansbach przysposobiony do roli spadkobiercy po bezdzietnym księciu.
Nadanie praw miejskich a potem górniczych spowodowało szybki rozwój górnictwa nie tylko w okolicach Tarnowskich Gór, ale także w innych zasobnych w kruszce regionach księstwa opolskiego.
Wkrótce powstały kopalnie ołowiu i cynku w Bytomiu i w okolicach Gliwic. Rozwój górnictwa napędzał także rozwój handlu i usług, wokół sztolni wyrastały usługowo-handlowe osady. W Tarnowskich Górach wybudowano wówczas wiele istniejących do dziś kamienic. Za sprawą przywilejów książęcych Tarnowskie Góry stały się największym ośrodkiem górnictwa kruszcowego na Śląsku.
Po śmierci księcia Jana Dobrego, która nastąpiła w roku 1532 za sprawą Jerzego Hohenzollerna zaczęto lansować w księstwie reformację, której nowy dziedzic był wielkim rzecznikiem. Siłą rzeczy jednym z najważniejszych protestanckich ośrodków w księstwie opolskim stały się Tarnowskie Góry, gdzie powstał pierwszy murowany protestancki kościół a także szkoła ariańska.
Kres świetności Tarnowskich Gór położyła wojna 30-letnia. Gdyby nie związane z nią zniszczenia, kto wie, może to Tarnowskie Góry byłyby dziś stolicą naszego województwa.
