Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 10.12.2022
2022-12-10, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 10.12.2022

[Fot.ks. Aleksander Skowronski.Domena Publiczna]
[Fot.ks. Aleksander Skowronski.Domena Publiczna]
W utrzymaniu i rozwijaniu polskości na Śląsku także tym opolskim ważną rolę odegrali zapomniani dzisiaj księża. Jeszcze przed pierwszą wojną światową byli posłami w parlamencie niemieckim.
Właśnie wtedy powstał Polski Komitet Wyborczy. Miał on swoich kandydatów w 7 okręgach wyborczych i aż w 5 odniósł zwycięstwo. Ostatecznie posłem z ramienia Polskiego Komitetu Wyborczego w okręgu opolskim został ks.Paweł Brandys .

Ks.Brandys studiował teologię na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie m.in. był czołowym działaczem w Towarzystwie Akademików Górnoślązaków. Po otrzymaniu święceń kapłańskich jako wikary pracował najpierw w Zabrzu, potem w Rybniku, Następnie został przeniesiony do Dziergowic w powiecie kozielskim, gdzie został proboszczem tamtejszej parafii. Sprawdzał się jako mówca w polskich komitetach wyborczych, a także organizator licznych stowarzyszeń narodowych.

W l. 1907-1918 wybrany został posłem do Reichstagu z powiatu opolskiego. Był też sekretarzem Koła Polskiego w Berlinie. W czasie I wojny światowej udzielał się w pracy charytatywnej, jako członek Komitetu Niesienia Pomocy Królestwu Polskiemu.
W II Rzeczypospolitej w latach 1919 -1922 został posłem na Sejm Ustawodawczy. W następnych latach był też senatorem.

Natomiast inny działacz na rzecz polskości Śląska ks. Aleksander Skowroński był posłem z okręgu pszczyńsko –rybnickiego.W czasie studiów na wydziale teologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego działał we wrocławskich organizacjach studentów polskich, takich jak Towarzystwo Literacko-Słowiańskie, czy Towarzystwo Górnośląskie . Wygłaszał odczyty poświęcone literaturze polskiej na Śląsku. Po uzyskaniu święceń kapłańskich został skierowany do Królewskiej Huty dzisiejszego Chorzowa. Tu nawiązał kontakty z polską młodzieżą (m.in. z Wojciechem Korfantym). Pomagał tajnemu kółku oświatowemu.

Pracował także w kilku parafiach w powiatach prudnickim i strzeleckim. Jako proboszcz w Ligocie Prudnickiej wybudował nowy Kościół pw. św. Stanisława Biskupa Był też jednym z organizatorów Towarzystwa Szerzenia Elementarzy im. księdza Engela.

Po wyborczym zwycięstwie Korfantego w 1903 r. podjął inicjatywę utworzenia Polskiego Towarzystwa Ludowego. Został jego pierwszym prezesem. Rok później wybrany przedstawicielem Śląska w Polskim Centralnym Komitecie Wyborczym.
Następnie stał się przywódcą nielicznej grupy duchowieństwa śląskiego otwarcie opowiadającego się po stronie polskiej.

Na początku I wojny światowej Skowroński zaangażował się w akcję pomocy ofiarom wojny i był przewodniczącym śląskiego Komitetu Wykonawczego Niesienia Pomocy Głodującej Ludności Królestwa. Zebrał wtedy kilka tysięcy marek dla poszkodowanych.

W 1917 r. został współzałożycielem i tymczasowym przewodniczącym Towarzystwa Oświaty na Śląsku im. św. Jacka. Towarzystwo stawiało sobie za cel wydawanie książek i czasopism, prowadzenie odczytów, pielęgnowanie śpiewu, utworzenie muzeum i biblioteki polskiej. Do końca 1919 r. Towarzystwo założyło na Górnym Śląsku blisko 170 kółek oświatowych przygotowując Ślązaków do plebiscytu.

Przez cały okres posługi kapłańskiej ks. Skowroński należał do grupy patriotycznego duchowieństwa śląskiego, która wspierała lud śląski w jego dążeniach narodowych. Ksiądz Aleksander Skowroński zmarł w 1934 r.
O polskość Śląska Opolskiego 10.12.2022

Zobacz także

2022-01-06, godz. 10:00 O polskość Śląska Opolskiego 06.01.2022 W czasie okupacji niemieckiej życie kulturalne zeszło do podziemia. Jednak tam wciąż rozwijała się polska kultura. Przetrwały polskie pieśni patriotyczne… » więcej 2022-01-01, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.01.2022 W tym roku obchodzimy 100 rocznicę utworzenia Związku Polaków w Niemczech. Kiedy po podziale Górnego Śląska pojawiły się problemy związane z funkcjonowaniem… » więcej 2021-12-18, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 18.12.2021 Czas okupacji na Śląsku to także walka zbrojna poszczególnych oddziałów partyzanckich. Stanowiła odpowiedź na masowy terror i represje ze strony Niemiec… » więcej 2021-12-11, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.12.2021 Dzisiaj, kiedy wspominamy Ślązaków zaangażowanych w walkę o niepodległość nie możemy zapomnieć o braciach Pawle i Janie Brandysach, polskich kapłanach… » więcej 2021-12-04, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 04.12.2021 W czasie okupacji niemieckiej Okręg Śląski Armii Krajowej koncentrował się na działalności wywiadowczej. Jednak nie mniej ważną działalnością były… » więcej 2021-11-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.11.2021 Jednym z najbardziej zaangażowanych środowisk w walkę z Niemcami stali się od samego początku II wojny harcerze. Do walki stanęli już w pierwszych dniach… » więcej 2021-11-20, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 20.11.2021 Wśród Polaków walczących w czasie okupacji niemieckiej o polski Śląsk byli też księża. Właśnie dzisiaj (20.11.2021) w katowickiej katedrze odbędą… » więcej 2021-11-13, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 13.11.2021 W czasie pierwszej wojny światowej polscy ślązacy walczyli w różnych armiach i po różnych stronach tego największego na początku XX wieku konfliktu. » więcej 2021-11-06, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 06.11.2021 W czasie drugiej wojny światowej na Śląsku życie kulturalne przeszło do podziemia. Śląscy pisarze i naukowcy swoją działalność kontynuowali w Krakowie… » więcej 2021-10-30, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 30.10.2021 W czasie II wojny Polacy, którzy trafili do niemieckiej części Śląska zaczęli organizować tam konspirację. Do działania włączyli się Akowcy z różnych… » więcej
45678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »