Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 10.12.2022
2022-12-10, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 10.12.2022

[Fot.ks. Aleksander Skowronski.Domena Publiczna]
[Fot.ks. Aleksander Skowronski.Domena Publiczna]
W utrzymaniu i rozwijaniu polskości na Śląsku także tym opolskim ważną rolę odegrali zapomniani dzisiaj księża. Jeszcze przed pierwszą wojną światową byli posłami w parlamencie niemieckim.
Właśnie wtedy powstał Polski Komitet Wyborczy. Miał on swoich kandydatów w 7 okręgach wyborczych i aż w 5 odniósł zwycięstwo. Ostatecznie posłem z ramienia Polskiego Komitetu Wyborczego w okręgu opolskim został ks.Paweł Brandys .

Ks.Brandys studiował teologię na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie m.in. był czołowym działaczem w Towarzystwie Akademików Górnoślązaków. Po otrzymaniu święceń kapłańskich jako wikary pracował najpierw w Zabrzu, potem w Rybniku, Następnie został przeniesiony do Dziergowic w powiecie kozielskim, gdzie został proboszczem tamtejszej parafii. Sprawdzał się jako mówca w polskich komitetach wyborczych, a także organizator licznych stowarzyszeń narodowych.

W l. 1907-1918 wybrany został posłem do Reichstagu z powiatu opolskiego. Był też sekretarzem Koła Polskiego w Berlinie. W czasie I wojny światowej udzielał się w pracy charytatywnej, jako członek Komitetu Niesienia Pomocy Królestwu Polskiemu.
W II Rzeczypospolitej w latach 1919 -1922 został posłem na Sejm Ustawodawczy. W następnych latach był też senatorem.

Natomiast inny działacz na rzecz polskości Śląska ks. Aleksander Skowroński był posłem z okręgu pszczyńsko –rybnickiego.W czasie studiów na wydziale teologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego działał we wrocławskich organizacjach studentów polskich, takich jak Towarzystwo Literacko-Słowiańskie, czy Towarzystwo Górnośląskie . Wygłaszał odczyty poświęcone literaturze polskiej na Śląsku. Po uzyskaniu święceń kapłańskich został skierowany do Królewskiej Huty dzisiejszego Chorzowa. Tu nawiązał kontakty z polską młodzieżą (m.in. z Wojciechem Korfantym). Pomagał tajnemu kółku oświatowemu.

Pracował także w kilku parafiach w powiatach prudnickim i strzeleckim. Jako proboszcz w Ligocie Prudnickiej wybudował nowy Kościół pw. św. Stanisława Biskupa Był też jednym z organizatorów Towarzystwa Szerzenia Elementarzy im. księdza Engela.

Po wyborczym zwycięstwie Korfantego w 1903 r. podjął inicjatywę utworzenia Polskiego Towarzystwa Ludowego. Został jego pierwszym prezesem. Rok później wybrany przedstawicielem Śląska w Polskim Centralnym Komitecie Wyborczym.
Następnie stał się przywódcą nielicznej grupy duchowieństwa śląskiego otwarcie opowiadającego się po stronie polskiej.

Na początku I wojny światowej Skowroński zaangażował się w akcję pomocy ofiarom wojny i był przewodniczącym śląskiego Komitetu Wykonawczego Niesienia Pomocy Głodującej Ludności Królestwa. Zebrał wtedy kilka tysięcy marek dla poszkodowanych.

W 1917 r. został współzałożycielem i tymczasowym przewodniczącym Towarzystwa Oświaty na Śląsku im. św. Jacka. Towarzystwo stawiało sobie za cel wydawanie książek i czasopism, prowadzenie odczytów, pielęgnowanie śpiewu, utworzenie muzeum i biblioteki polskiej. Do końca 1919 r. Towarzystwo założyło na Górnym Śląsku blisko 170 kółek oświatowych przygotowując Ślązaków do plebiscytu.

Przez cały okres posługi kapłańskiej ks. Skowroński należał do grupy patriotycznego duchowieństwa śląskiego, która wspierała lud śląski w jego dążeniach narodowych. Ksiądz Aleksander Skowroński zmarł w 1934 r.
O polskość Śląska Opolskiego 10.12.2022

Zobacz także

2022-12-31, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 31.12.2022 Na Śląsku obudzoną już w połowie XIX w. świadomość narodową wśród Polaków umacniały wydawnictwa kościelne i narodowe. » więcej 2022-12-24, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.12.2022 Na przełomie XIX i XX w. na Śląsku, także tym opolskim, w atmosferze strajków i protestów rozwijały się katolickie organizacje robotników . » więcej 2022-12-17, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.12.2022 100 lat temu poza Związkiem Polaków w Niemczech coraz większe znaczenie odgrywał Związek Harcerstwa Polskiego. Ruch harcerski na emigracji w Berlinie rozpoczął… » więcej 2022-12-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.12.2022 Wśród walczących o polski Śląsk było wielu kapłanów, niektórzy z nich tak jak ks Jan Brandys pozostają wciąż niedocenieni i zapomniani. » więcej 2022-11-26, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 26.11.2022 W okresie międzywojennym jedną z ważniejszych organizacji , które działały w obronie polskiego Śląska był funkcjonujący w latach 30-tych Polski Związek… » więcej 2022-11-19, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 19.11.2022 Mija właśnie 104 rocznica ogłoszenia przez Józefa Piłsudskiego notyfikacji państwa polskiego. Tym który wysłał depeszę notyfikującą naszą niepodległość… » więcej 2022-11-12, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 12.11.2022 W listopadzie 1918 sytuacja na Górnym Śląsku stała się napięta. Wskutek szykan niemieckich nastąpiła radykalizacja nastrojów społecznych i narodowych… » więcej 2022-11-11, godz. 10:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.11.22 Mija właśnie 100 lat od czasu, kiedy papież Pius XI mianował administratorem apostolskim polskiej części Śląska ks. Augusta Hlonda późniejszego kardynała… » więcej 2022-11-05, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 05.11.2022 Wśród walczących o polski Śląsk, byli działacze związani z Opolszczyzną , którzy w czasie wojny zginęli w niemieckich obozach koncentracyjnych. Przyjrzyjmy… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »