Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 10.12.2022
2022-12-10, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 10.12.2022

[Fot.ks. Aleksander Skowronski.Domena Publiczna]
[Fot.ks. Aleksander Skowronski.Domena Publiczna]
W utrzymaniu i rozwijaniu polskości na Śląsku także tym opolskim ważną rolę odegrali zapomniani dzisiaj księża. Jeszcze przed pierwszą wojną światową byli posłami w parlamencie niemieckim.
Właśnie wtedy powstał Polski Komitet Wyborczy. Miał on swoich kandydatów w 7 okręgach wyborczych i aż w 5 odniósł zwycięstwo. Ostatecznie posłem z ramienia Polskiego Komitetu Wyborczego w okręgu opolskim został ks.Paweł Brandys .

Ks.Brandys studiował teologię na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie m.in. był czołowym działaczem w Towarzystwie Akademików Górnoślązaków. Po otrzymaniu święceń kapłańskich jako wikary pracował najpierw w Zabrzu, potem w Rybniku, Następnie został przeniesiony do Dziergowic w powiecie kozielskim, gdzie został proboszczem tamtejszej parafii. Sprawdzał się jako mówca w polskich komitetach wyborczych, a także organizator licznych stowarzyszeń narodowych.

W l. 1907-1918 wybrany został posłem do Reichstagu z powiatu opolskiego. Był też sekretarzem Koła Polskiego w Berlinie. W czasie I wojny światowej udzielał się w pracy charytatywnej, jako członek Komitetu Niesienia Pomocy Królestwu Polskiemu.
W II Rzeczypospolitej w latach 1919 -1922 został posłem na Sejm Ustawodawczy. W następnych latach był też senatorem.

Natomiast inny działacz na rzecz polskości Śląska ks. Aleksander Skowroński był posłem z okręgu pszczyńsko –rybnickiego.W czasie studiów na wydziale teologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego działał we wrocławskich organizacjach studentów polskich, takich jak Towarzystwo Literacko-Słowiańskie, czy Towarzystwo Górnośląskie . Wygłaszał odczyty poświęcone literaturze polskiej na Śląsku. Po uzyskaniu święceń kapłańskich został skierowany do Królewskiej Huty dzisiejszego Chorzowa. Tu nawiązał kontakty z polską młodzieżą (m.in. z Wojciechem Korfantym). Pomagał tajnemu kółku oświatowemu.

Pracował także w kilku parafiach w powiatach prudnickim i strzeleckim. Jako proboszcz w Ligocie Prudnickiej wybudował nowy Kościół pw. św. Stanisława Biskupa Był też jednym z organizatorów Towarzystwa Szerzenia Elementarzy im. księdza Engela.

Po wyborczym zwycięstwie Korfantego w 1903 r. podjął inicjatywę utworzenia Polskiego Towarzystwa Ludowego. Został jego pierwszym prezesem. Rok później wybrany przedstawicielem Śląska w Polskim Centralnym Komitecie Wyborczym.
Następnie stał się przywódcą nielicznej grupy duchowieństwa śląskiego otwarcie opowiadającego się po stronie polskiej.

Na początku I wojny światowej Skowroński zaangażował się w akcję pomocy ofiarom wojny i był przewodniczącym śląskiego Komitetu Wykonawczego Niesienia Pomocy Głodującej Ludności Królestwa. Zebrał wtedy kilka tysięcy marek dla poszkodowanych.

W 1917 r. został współzałożycielem i tymczasowym przewodniczącym Towarzystwa Oświaty na Śląsku im. św. Jacka. Towarzystwo stawiało sobie za cel wydawanie książek i czasopism, prowadzenie odczytów, pielęgnowanie śpiewu, utworzenie muzeum i biblioteki polskiej. Do końca 1919 r. Towarzystwo założyło na Górnym Śląsku blisko 170 kółek oświatowych przygotowując Ślązaków do plebiscytu.

Przez cały okres posługi kapłańskiej ks. Skowroński należał do grupy patriotycznego duchowieństwa śląskiego, która wspierała lud śląski w jego dążeniach narodowych. Ksiądz Aleksander Skowroński zmarł w 1934 r.
O polskość Śląska Opolskiego 10.12.2022

Zobacz także

2022-06-25, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 25.06.2022 Jedną z ważniejszych instytucji, które nie zaprzestały działalności, kiedy wybuchła II wojna był Instytut Śląski. Wojnę Stowarzyszenie przetrwało jako… » więcej 2022-06-18, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 18.06.2022 Po zakończeniu III insurekcji śląskiej ustrój Śląska określiła w dużej mierze Konwencja Górnośląska z 15 maja 1922 roku, która obowiązywała przez… » więcej 2022-06-17, godz. 17:00 O polskość Śląska Opolskiego 16.06.2022 Cztery miesiące po zakończeniu III powstania śląskiego 20 października 1921 roku zapadła decyzja odnośnie granicy polsko- niemieckiej na Górnym Sląsk… » więcej 2022-06-11, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.06.2022 Już od pierwszych dni września 1939 roku Polacy zaczęli organizować na Śląsku podziemną działalność. Miała to być kontynuacja bohaterskiej walki polskiej… » więcej 2022-06-04, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 04.06.2022 W tym roku obchodzimy 100 rocznicę powstania Związku Polaków w Niemczech organizacji reprezentującej Polaków zamieszkałych na terenie Rzeszy Niemieckiej… » więcej 2022-05-28, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 28.05.2022 Wywłaszczenia i wydziedziczenia z majątków na Śląsku były już sprawdzoną formą represji wobec Polaków w tej historycznej dzielnicy. Faktycznie stały… » więcej 2022-05-21, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 21.05.2022 Już od pierwszych miesięcy okupacji Niemcy dokonywali masowych mordów. Aktom terroru władze niemieckie starały się nadać pozory legalności, wydając rozporządzenia… » więcej 2022-05-14, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 14.05.2022 W czasie okupacji niemieckiej Okręg Śląski Armii Krajowej koncentrował się na działalności wywiadowczej. Jednak nie mniej ważną działalnością były… » więcej 2022-04-09, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 09.04.2022 Wśród 108 błogosławionych przez Jana Pawła II znalazł się też ojciec Stanisław Kubista, którego tak wiele w młodzieńczych latach wiązało ze Śląskiem… » więcej 2022-04-02, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 02.04.2022 Minęła właśnie setna rocznica śmierci ks. Pawła Pośpiecha, tego tak bardzo zaangażowanego w sprawy polskie na Śląsku kapłana o którym w tych dniach… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »