Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 15.01.2022
2022-01-15, 12:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 15.01.2022

[Fot. Wiktor Krzewicki. Przed tablicą pamiątkową upamiętniającą studentów Uniwersytetu Wrocławskiego, którzy zginęli w powstaniu styczniowym]
[Fot. Wiktor Krzewicki. Przed tablicą pamiątkową upamiętniającą studentów Uniwersytetu Wrocławskiego, którzy zginęli w powstaniu styczniowym]
[Fot. Wiktor Krzewicki. Uroczystości w kolejną rocznicę wybuchu powstania styczniowego przed Uniwersytetem Wrocławskim]
[Fot. Wiktor Krzewicki. Uroczystości w kolejną rocznicę wybuchu powstania styczniowego przed Uniwersytetem Wrocławskim]
Za kilka dni minie 159 rocznica wybuchu powstania styczniowego w którym także zaangażowali się Ślązacy. Do Mysłowic położonych na granicy Rosji, Prus i Austrii masowo docierali Polacy z Królestwa Polskiego, ale także z Galicji.
Na cztery lata przed wybuchem powstania styczniowego z rejencji opolskiej do nadprezydenta prowincji śląskiej dochodziły niepokojące informacje. Tymczasem w Mysłowicach konspiracja zadomowiła się na dobre. W mieszkaniach prywatnych odbywały się spotkania Polaków z polskimi mieszkańcami Śląska.

Mimo oficjalnych zapewnień władz pruskich prowincji śląskiej o panującym ładzie i spokoju na tereny przygraniczne zostało wysłane wojsko. Żołnierze mieli strzec granicy przed chroniącymi się tam powstańcami, ale także przed udającymi się do Królestwa mieszkańcami ze Śląska.

Tymczasem liczne transporty sprzętu wojennego z Zachodu do Królestwa przechodziły przez Śląsk. Ważnym miejscem przeładunku był niewątpliwie port we Wrocławiu. Natomiast Katowice, Mysłowice i inne nadgraniczne miejscowości stały się głównymi centrami przemytu do Królestwa. W Katowicach punkt przerzutowy prowadził kierownik jednego z wrocławskich przedsiębiorstw tytoniowych Stanisław Maciejewski. Pochodził on z Księstwa Poznańskiego i był związany z komitetem hrabiego Jana Kantego Działyńskiego w Poznaniu.Właśnie stamtąd otrzymywał fundusze i instrukcje.

Po wykryciu komitetu przez władze zaborcze został zatrzymany wraz z kilku pomocnikami pochodzącymi ze Śląska. W związku z przerzutami broni w ręce żandarmerii rosyjskiej dostał się też kupiec z Mysłowic Szymon Kuźnicki.
Mimo represji ludność Górnego Śląska nie pozostawała bierna wobec działań powstańczych. Ślązacy zaopatrywali powstańców w odzież. Niektórzy przechodzili na teren Królestwa, gdzie angażowali się działalność konspiracyjną. Pracowali w obozach powstańczych przy szyciu mundurów. Inna grupa zorganizowała przewiezienie transportu sukna. Do walki włączyła się również młodzież. Nie udało się jednak zorganizować regularnych oddziałów.

Ochotnicy potajemnie przekraczali granicę Królestwa i dołączali do walczących w pobliżu Śląska oddziałów przede wszystkim Apolinarego Kurowskiego i Teodora Cieszkowskiego.Trafiali także do powstańczych oddziałów walczących w Poznańskiem. Tam wielu ze Ślązaków przyłączyło się do oddziału Younga de Blankenheima. Wśród powstańców byli mieszkańcy Raciborza. Jeden z nich Teodor Knopf z zawodu kelner walczył pod dowództwem gen. Francesco Nullo. Ranny w bitwie pod Krzykawką szczęśliwie uniknął niewoli. Przedostał się do Galicji, gdzie jednak został aresztowany przez Austriaków, którzy przekazali spiskowca władzom pruskim. Inny ochotnik do powstania Jan Filipowicz pochodził z Opola. On też trafił do niewoli i znalazł się na zesłaniu. Do oddziału Zygmunta Chmieleńskiego trafiali ochotnicy z Olesna. Niestety wielu poległo.

Zobacz także

2022-06-25, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 25.06.2022 Jedną z ważniejszych instytucji, które nie zaprzestały działalności, kiedy wybuchła II wojna był Instytut Śląski. Wojnę Stowarzyszenie przetrwało jako… » więcej 2022-06-18, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 18.06.2022 Po zakończeniu III insurekcji śląskiej ustrój Śląska określiła w dużej mierze Konwencja Górnośląska z 15 maja 1922 roku, która obowiązywała przez… » więcej 2022-06-17, godz. 17:00 O polskość Śląska Opolskiego 16.06.2022 Cztery miesiące po zakończeniu III powstania śląskiego 20 października 1921 roku zapadła decyzja odnośnie granicy polsko- niemieckiej na Górnym Sląsk… » więcej 2022-06-11, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.06.2022 Już od pierwszych dni września 1939 roku Polacy zaczęli organizować na Śląsku podziemną działalność. Miała to być kontynuacja bohaterskiej walki polskiej… » więcej 2022-06-04, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 04.06.2022 W tym roku obchodzimy 100 rocznicę powstania Związku Polaków w Niemczech organizacji reprezentującej Polaków zamieszkałych na terenie Rzeszy Niemieckiej… » więcej 2022-05-28, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 28.05.2022 Wywłaszczenia i wydziedziczenia z majątków na Śląsku były już sprawdzoną formą represji wobec Polaków w tej historycznej dzielnicy. Faktycznie stały… » więcej 2022-05-21, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 21.05.2022 Już od pierwszych miesięcy okupacji Niemcy dokonywali masowych mordów. Aktom terroru władze niemieckie starały się nadać pozory legalności, wydając rozporządzenia… » więcej 2022-05-14, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 14.05.2022 W czasie okupacji niemieckiej Okręg Śląski Armii Krajowej koncentrował się na działalności wywiadowczej. Jednak nie mniej ważną działalnością były… » więcej 2022-04-09, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 09.04.2022 Wśród 108 błogosławionych przez Jana Pawła II znalazł się też ojciec Stanisław Kubista, którego tak wiele w młodzieńczych latach wiązało ze Śląskiem… » więcej 2022-04-02, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 02.04.2022 Minęła właśnie setna rocznica śmierci ks. Pawła Pośpiecha, tego tak bardzo zaangażowanego w sprawy polskie na Śląsku kapłana o którym w tych dniach… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »