Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 15.01.2022
2022-01-15, 12:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 15.01.2022

[Fot. Wiktor Krzewicki. Przed tablicą pamiątkową upamiętniającą studentów Uniwersytetu Wrocławskiego, którzy zginęli w powstaniu styczniowym]
[Fot. Wiktor Krzewicki. Przed tablicą pamiątkową upamiętniającą studentów Uniwersytetu Wrocławskiego, którzy zginęli w powstaniu styczniowym]
[Fot. Wiktor Krzewicki. Uroczystości w kolejną rocznicę wybuchu powstania styczniowego przed Uniwersytetem Wrocławskim]
[Fot. Wiktor Krzewicki. Uroczystości w kolejną rocznicę wybuchu powstania styczniowego przed Uniwersytetem Wrocławskim]
Za kilka dni minie 159 rocznica wybuchu powstania styczniowego w którym także zaangażowali się Ślązacy. Do Mysłowic położonych na granicy Rosji, Prus i Austrii masowo docierali Polacy z Królestwa Polskiego, ale także z Galicji.
Na cztery lata przed wybuchem powstania styczniowego z rejencji opolskiej do nadprezydenta prowincji śląskiej dochodziły niepokojące informacje. Tymczasem w Mysłowicach konspiracja zadomowiła się na dobre. W mieszkaniach prywatnych odbywały się spotkania Polaków z polskimi mieszkańcami Śląska.

Mimo oficjalnych zapewnień władz pruskich prowincji śląskiej o panującym ładzie i spokoju na tereny przygraniczne zostało wysłane wojsko. Żołnierze mieli strzec granicy przed chroniącymi się tam powstańcami, ale także przed udającymi się do Królestwa mieszkańcami ze Śląska.

Tymczasem liczne transporty sprzętu wojennego z Zachodu do Królestwa przechodziły przez Śląsk. Ważnym miejscem przeładunku był niewątpliwie port we Wrocławiu. Natomiast Katowice, Mysłowice i inne nadgraniczne miejscowości stały się głównymi centrami przemytu do Królestwa. W Katowicach punkt przerzutowy prowadził kierownik jednego z wrocławskich przedsiębiorstw tytoniowych Stanisław Maciejewski. Pochodził on z Księstwa Poznańskiego i był związany z komitetem hrabiego Jana Kantego Działyńskiego w Poznaniu.Właśnie stamtąd otrzymywał fundusze i instrukcje.

Po wykryciu komitetu przez władze zaborcze został zatrzymany wraz z kilku pomocnikami pochodzącymi ze Śląska. W związku z przerzutami broni w ręce żandarmerii rosyjskiej dostał się też kupiec z Mysłowic Szymon Kuźnicki.
Mimo represji ludność Górnego Śląska nie pozostawała bierna wobec działań powstańczych. Ślązacy zaopatrywali powstańców w odzież. Niektórzy przechodzili na teren Królestwa, gdzie angażowali się działalność konspiracyjną. Pracowali w obozach powstańczych przy szyciu mundurów. Inna grupa zorganizowała przewiezienie transportu sukna. Do walki włączyła się również młodzież. Nie udało się jednak zorganizować regularnych oddziałów.

Ochotnicy potajemnie przekraczali granicę Królestwa i dołączali do walczących w pobliżu Śląska oddziałów przede wszystkim Apolinarego Kurowskiego i Teodora Cieszkowskiego.Trafiali także do powstańczych oddziałów walczących w Poznańskiem. Tam wielu ze Ślązaków przyłączyło się do oddziału Younga de Blankenheima. Wśród powstańców byli mieszkańcy Raciborza. Jeden z nich Teodor Knopf z zawodu kelner walczył pod dowództwem gen. Francesco Nullo. Ranny w bitwie pod Krzykawką szczęśliwie uniknął niewoli. Przedostał się do Galicji, gdzie jednak został aresztowany przez Austriaków, którzy przekazali spiskowca władzom pruskim. Inny ochotnik do powstania Jan Filipowicz pochodził z Opola. On też trafił do niewoli i znalazł się na zesłaniu. Do oddziału Zygmunta Chmieleńskiego trafiali ochotnicy z Olesna. Niestety wielu poległo.

Zobacz także

2022-11-01, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.11.2022 Wśród walczących o polskość Śląska byli też kapłani, którzy w czasie II wojny zostali zamordowani przez Niemców. Do zapomnianych, pozostających wciąż… » więcej 2022-10-29, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 29.10.2022 Niewątpliwie ważną rolę w powstaniach śląskich odgrywała służba zdrowia. Jednak lekarze, sanitariuszki i sanitariusze z czasów powstań wciąż pozostają… » więcej 2022-10-22, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 22.10. 2022 Mija właśnie 99 lat od założenia w Bytomiu Polsko Katolickiego Towarzystwa Szkolnego, które miało działać na Śląsku Opolskim. » więcej 2022-10-15, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 15.10.2022 Ważną rolę w działaniach na rzecz polskości Śląska odegrała organizacja związana z byłymi powstańcami śląskimi. Założona w 1923 roku przyjęła… » więcej 2022-10-08, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 08.10.22 W tych dniach mija 100 lat od czasu kiedy premier Julian Nowak dokonał otwarcia I Sejmu Śląskiego w Katowicach. Wcześniej Tymczasowa Śląska Rada Wojewódzka… » więcej 2022-10-01, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.10.2022 W okresie miedzywojennym poza działalnością harcerską młodzież tworzyła też własne organizacje o charakterze społeczno-politycznym. Na Śląsku, ale… » więcej 2022-09-24, godz. 07:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.09.2022 Mimo powszechnej propagandy niemieckiej Polacy na Ślasku nie poddawali się. Niemieckie raporty Gestapo donosiły, że bardzo popularne jest słuchanie zagranicznych… » więcej 2022-09-17, godz. 07:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.09.2022 Na przełomie lat 1939/1940 Niemcy rozpoczęli budowę wielkiej fabryki benzyny syntetycznej w Blachowni Śląskiej. Ściśle wiązało się to z ekspansywnymi… » więcej 2022-09-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.09.2022 Pod koniec XIX wieku i na początku XX, ale również, kiedy powstała II Rzeczpospolita na umacnianie się polskości na Śląsku wpływały muzyka i pieśni… » więcej 2022-09-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.09.2022 W ostatnich miesiącach poprzedzających wybuch II wojny Niemcy przygotowywali Septemberaktion.Na listach znaleźli się przede wszystkim uczestnicy powstań śląskich… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »