Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 08.01.2022
2022-01-08, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 08.01.2022

[Fot. Pomnik Łączniczki AK. Źródło: ZHP Józefów]
[Fot. Pomnik Łączniczki AK. Źródło: ZHP Józefów]
Podczas II wojny światowej, także na Śląsku ważną rolę odgrywały dziewczęta i kobiety. Wśród nich te zaangażowane w działalność Armii Krajowej i w innych organizacjach polskiego państwa podziemnego.
Szczególnie aktywne były harcerki. Często działały w strukturach administracyjnych Polski podziemnej.
Jedną z nich była Wanda Bzowska ,która prowadziła sekretariat działającego od stycznia 1942 roku podpułkownika Henryka Kowalówki. Potem kiedy Kowalówka musiał zlikwidować punkt kontaktowy rozpoczęła działalność jako kurierka między lokalnymi strukturami a Komendą Główną Związku Walki Zbrojnej.

Inna kobieta zaangażowana w działalność nieodległościową od czasów powstania Polskiej Organizacji Wojskowej, a później walk o Lwów Maria Wittek ps. Mira powołała Wojskową Służbę Kobiet , która rozpoczęła swoją działalność, także w Śląskim Okręgu Armii Krajowej.
Kiedy Niemcy zaatakowały Polskę w 1939 roku dowodziła Kobiecymi Batalionami Pomocniczej Służby Wojskowej. W latach 1939 -1945 stała na czele Wojskowej Służby Kobiet, pracowała w Komendzie głównej Armii Krajowej.
Podziemne struktury na Śląsku organizowała też kobieta jedyna cichociemna Elżbieta Zawacka ps. Zelma. W działalność śląskiej konspiracji zaangażowała się już w pierwszych miesiącach II wojny, kiedy organizowała Zagłębiowski Podokręg Służby Zwycięstwu Polski i Związku Walki Zbrojnej. Pod koniec 1940 roku została przeniesiona do Warszawy do wydziału Łączności Zagranicznej Komendy Głównej AK.

Po przeniesieniu do centrali Zawackiej na Śląsku zastąpiła ją Teresa Delekta ps. Janka. Od stycznia 1942 roku jest szefem łączności w Sztabie Śląskiego Okręgu ZWZ. To właśnie ona organizowała kursy
szyfrowania, organizowała działalność komórki łączności oraz zajmowała się kwatermistrzostwem przebywających w Krakowie oficerów Śląskiego Okręgu Armii Krajowej. Wtedy komendantem Śląskiego Okręgu był pułkownik Zygmunt Walter-Janke
Właśnie we wspomnieniach pułkownika Waltera możemy przeczytać, że „Janka” zajmowała się także wysyłką broni oraz radiostacji dla oddziałów partyzanckich AK.

Po powrocie do Zagłębia Dąbrowskiego niemal cudem uniknęła aresztowania przez Niemców. W Krakowie jej obowiązki przejęła następna konspiratorka Zofia Lach ps. ”Marysia”. Tymczasem „Janka” włączyła się w działalność konspiracyjną Inspektoratu AK Sosnowiec, ale zaangażowała się także w innych częściach Górnego Śląska. Podobnie jak wiele innych kobiet pozostawała do końca wojny aktywna w działalności podziemnej.
O polskość Śląska Opolskiego 08.01.2022

Zobacz także

2021-08-14, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 14.08.2021 W przyszłym tygodniu minie 101 lat od czasu wybuchu II powstania śląskiego. Natomiast w poniedziałek przypada 130 rocznica urodzin najważniejszego dowódcy… » więcej 2021-08-07, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 07.08.2021 Wśród walczących w czasie III powstania śląskiego pozostaje wielu niedocenionych, a nawet zapomnianych. Niewątpliwie jednym z nich był Jan Kowalewski, który… » więcej 2021-07-31, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 31.07.2021 84 lata temu w lipcu wygasła Konwencja Genewska. Niemcy wykorzystali ten fakt do wzmożenia represji. Niespełna miesiąc później zaczęły się masowe are… » więcej 2021-07-24, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.07.2021 W czasie konferencji paryskiej przeszło 102 lata temu strona polska przekonywała uczestników, że Śląsk zamieszkuje przede wszystkim ludność polska. Delegacja… » więcej 2021-07-17, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.07.2021 Właśnie dzisiaj mija 79 lat od rozpoczęcia procesu w Katowicach, w czasie którego ks. Jan Macha został skazany przez niemiecki sąd na śmierć przez ścięcie… » więcej 2021-07-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.07.2021 80 lat temu 1 lipca 1931 roku na Pasiece w Opolu otwarto w nowej siedzibie polski konsulat generalny. Miał on być oparciem dla Polaków zamieszkujących w Opolu… » więcej 2021-07-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.07.2021 Powstania Śląskie potwierdziły niezłomność walki Polaków o polski Śląsk .W trzech insurekcjach wzięło udział kilkadziesiąt tysięcy powstańców… » więcej 2021-06-28, godz. 10:10 O polskość Śląska Opolskiego 26.06.2021 W cyklu "O polskość Śląska Opolskiego" tematem dzisiejszej audycji były dokonania i życie polskiego działacza, publicysty, pisarza i wydawcy Karola Mia… » więcej 2021-06-21, godz. 12:04 O polskość Śląska Opolskiego 19.06.2021 Zapraszamy na audycję "O polskość Śląska Opolskiego", w której mówiliśmy o jednym z najwybitniejszych śląskich duchownych XIX w. ks. Janie Alojzym F… » więcej 2021-06-14, godz. 16:51 O polskość Śląska Opolskiego 12.06.2021 W audycji o 214. rocznicy urodzin księdza Antoniego Stabika, popularnego na Śląsku kaznodziei, językoznawcy i autora polskich wierszy. Był pierwszym badaczem… » więcej
678910
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »