Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 08.01.2022
2022-01-08, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 08.01.2022

[Fot. Pomnik Łączniczki AK. Źródło: ZHP Józefów]
[Fot. Pomnik Łączniczki AK. Źródło: ZHP Józefów]
Podczas II wojny światowej, także na Śląsku ważną rolę odgrywały dziewczęta i kobiety. Wśród nich te zaangażowane w działalność Armii Krajowej i w innych organizacjach polskiego państwa podziemnego.
Szczególnie aktywne były harcerki. Często działały w strukturach administracyjnych Polski podziemnej.
Jedną z nich była Wanda Bzowska ,która prowadziła sekretariat działającego od stycznia 1942 roku podpułkownika Henryka Kowalówki. Potem kiedy Kowalówka musiał zlikwidować punkt kontaktowy rozpoczęła działalność jako kurierka między lokalnymi strukturami a Komendą Główną Związku Walki Zbrojnej.

Inna kobieta zaangażowana w działalność nieodległościową od czasów powstania Polskiej Organizacji Wojskowej, a później walk o Lwów Maria Wittek ps. Mira powołała Wojskową Służbę Kobiet , która rozpoczęła swoją działalność, także w Śląskim Okręgu Armii Krajowej.
Kiedy Niemcy zaatakowały Polskę w 1939 roku dowodziła Kobiecymi Batalionami Pomocniczej Służby Wojskowej. W latach 1939 -1945 stała na czele Wojskowej Służby Kobiet, pracowała w Komendzie głównej Armii Krajowej.
Podziemne struktury na Śląsku organizowała też kobieta jedyna cichociemna Elżbieta Zawacka ps. Zelma. W działalność śląskiej konspiracji zaangażowała się już w pierwszych miesiącach II wojny, kiedy organizowała Zagłębiowski Podokręg Służby Zwycięstwu Polski i Związku Walki Zbrojnej. Pod koniec 1940 roku została przeniesiona do Warszawy do wydziału Łączności Zagranicznej Komendy Głównej AK.

Po przeniesieniu do centrali Zawackiej na Śląsku zastąpiła ją Teresa Delekta ps. Janka. Od stycznia 1942 roku jest szefem łączności w Sztabie Śląskiego Okręgu ZWZ. To właśnie ona organizowała kursy
szyfrowania, organizowała działalność komórki łączności oraz zajmowała się kwatermistrzostwem przebywających w Krakowie oficerów Śląskiego Okręgu Armii Krajowej. Wtedy komendantem Śląskiego Okręgu był pułkownik Zygmunt Walter-Janke
Właśnie we wspomnieniach pułkownika Waltera możemy przeczytać, że „Janka” zajmowała się także wysyłką broni oraz radiostacji dla oddziałów partyzanckich AK.

Po powrocie do Zagłębia Dąbrowskiego niemal cudem uniknęła aresztowania przez Niemców. W Krakowie jej obowiązki przejęła następna konspiratorka Zofia Lach ps. ”Marysia”. Tymczasem „Janka” włączyła się w działalność konspiracyjną Inspektoratu AK Sosnowiec, ale zaangażowała się także w innych częściach Górnego Śląska. Podobnie jak wiele innych kobiet pozostawała do końca wojny aktywna w działalności podziemnej.
O polskość Śląska Opolskiego 08.01.2022

Zobacz także

2022-12-31, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 31.12.2022 Na Śląsku obudzoną już w połowie XIX w. świadomość narodową wśród Polaków umacniały wydawnictwa kościelne i narodowe. » więcej 2022-12-24, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.12.2022 Na przełomie XIX i XX w. na Śląsku, także tym opolskim, w atmosferze strajków i protestów rozwijały się katolickie organizacje robotników . » więcej 2022-12-17, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.12.2022 100 lat temu poza Związkiem Polaków w Niemczech coraz większe znaczenie odgrywał Związek Harcerstwa Polskiego. Ruch harcerski na emigracji w Berlinie rozpoczął… » więcej 2022-12-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.12.2022 W utrzymaniu i rozwijaniu polskości na Śląsku także tym opolskim ważną rolę odegrali zapomniani dzisiaj księża. Jeszcze przed pierwszą wojną światową… » więcej 2022-12-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.12.2022 Wśród walczących o polski Śląsk było wielu kapłanów, niektórzy z nich tak jak ks Jan Brandys pozostają wciąż niedocenieni i zapomniani. » więcej 2022-11-26, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 26.11.2022 W okresie międzywojennym jedną z ważniejszych organizacji , które działały w obronie polskiego Śląska był funkcjonujący w latach 30-tych Polski Związek… » więcej 2022-11-19, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 19.11.2022 Mija właśnie 104 rocznica ogłoszenia przez Józefa Piłsudskiego notyfikacji państwa polskiego. Tym który wysłał depeszę notyfikującą naszą niepodległość… » więcej 2022-11-12, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 12.11.2022 W listopadzie 1918 sytuacja na Górnym Śląsku stała się napięta. Wskutek szykan niemieckich nastąpiła radykalizacja nastrojów społecznych i narodowych… » więcej 2022-11-11, godz. 10:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.11.22 Mija właśnie 100 lat od czasu, kiedy papież Pius XI mianował administratorem apostolskim polskiej części Śląska ks. Augusta Hlonda późniejszego kardynała… » więcej 2022-11-05, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 05.11.2022 Wśród walczących o polski Śląsk, byli działacze związani z Opolszczyzną , którzy w czasie wojny zginęli w niemieckich obozach koncentracyjnych. Przyjrzyjmy… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »