Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 08.01.2022
2022-01-08, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 08.01.2022

[Fot. Pomnik Łączniczki AK. Źródło: ZHP Józefów]
[Fot. Pomnik Łączniczki AK. Źródło: ZHP Józefów]
Podczas II wojny światowej, także na Śląsku ważną rolę odgrywały dziewczęta i kobiety. Wśród nich te zaangażowane w działalność Armii Krajowej i w innych organizacjach polskiego państwa podziemnego.
Szczególnie aktywne były harcerki. Często działały w strukturach administracyjnych Polski podziemnej.
Jedną z nich była Wanda Bzowska ,która prowadziła sekretariat działającego od stycznia 1942 roku podpułkownika Henryka Kowalówki. Potem kiedy Kowalówka musiał zlikwidować punkt kontaktowy rozpoczęła działalność jako kurierka między lokalnymi strukturami a Komendą Główną Związku Walki Zbrojnej.

Inna kobieta zaangażowana w działalność nieodległościową od czasów powstania Polskiej Organizacji Wojskowej, a później walk o Lwów Maria Wittek ps. Mira powołała Wojskową Służbę Kobiet , która rozpoczęła swoją działalność, także w Śląskim Okręgu Armii Krajowej.
Kiedy Niemcy zaatakowały Polskę w 1939 roku dowodziła Kobiecymi Batalionami Pomocniczej Służby Wojskowej. W latach 1939 -1945 stała na czele Wojskowej Służby Kobiet, pracowała w Komendzie głównej Armii Krajowej.
Podziemne struktury na Śląsku organizowała też kobieta jedyna cichociemna Elżbieta Zawacka ps. Zelma. W działalność śląskiej konspiracji zaangażowała się już w pierwszych miesiącach II wojny, kiedy organizowała Zagłębiowski Podokręg Służby Zwycięstwu Polski i Związku Walki Zbrojnej. Pod koniec 1940 roku została przeniesiona do Warszawy do wydziału Łączności Zagranicznej Komendy Głównej AK.

Po przeniesieniu do centrali Zawackiej na Śląsku zastąpiła ją Teresa Delekta ps. Janka. Od stycznia 1942 roku jest szefem łączności w Sztabie Śląskiego Okręgu ZWZ. To właśnie ona organizowała kursy
szyfrowania, organizowała działalność komórki łączności oraz zajmowała się kwatermistrzostwem przebywających w Krakowie oficerów Śląskiego Okręgu Armii Krajowej. Wtedy komendantem Śląskiego Okręgu był pułkownik Zygmunt Walter-Janke
Właśnie we wspomnieniach pułkownika Waltera możemy przeczytać, że „Janka” zajmowała się także wysyłką broni oraz radiostacji dla oddziałów partyzanckich AK.

Po powrocie do Zagłębia Dąbrowskiego niemal cudem uniknęła aresztowania przez Niemców. W Krakowie jej obowiązki przejęła następna konspiratorka Zofia Lach ps. ”Marysia”. Tymczasem „Janka” włączyła się w działalność konspiracyjną Inspektoratu AK Sosnowiec, ale zaangażowała się także w innych częściach Górnego Śląska. Podobnie jak wiele innych kobiet pozostawała do końca wojny aktywna w działalności podziemnej.
O polskość Śląska Opolskiego 08.01.2022

Zobacz także

2022-11-01, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.11.2022 Wśród walczących o polskość Śląska byli też kapłani, którzy w czasie II wojny zostali zamordowani przez Niemców. Do zapomnianych, pozostających wciąż… » więcej 2022-10-29, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 29.10.2022 Niewątpliwie ważną rolę w powstaniach śląskich odgrywała służba zdrowia. Jednak lekarze, sanitariuszki i sanitariusze z czasów powstań wciąż pozostają… » więcej 2022-10-22, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 22.10. 2022 Mija właśnie 99 lat od założenia w Bytomiu Polsko Katolickiego Towarzystwa Szkolnego, które miało działać na Śląsku Opolskim. » więcej 2022-10-15, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 15.10.2022 Ważną rolę w działaniach na rzecz polskości Śląska odegrała organizacja związana z byłymi powstańcami śląskimi. Założona w 1923 roku przyjęła… » więcej 2022-10-08, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 08.10.22 W tych dniach mija 100 lat od czasu kiedy premier Julian Nowak dokonał otwarcia I Sejmu Śląskiego w Katowicach. Wcześniej Tymczasowa Śląska Rada Wojewódzka… » więcej 2022-10-01, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.10.2022 W okresie miedzywojennym poza działalnością harcerską młodzież tworzyła też własne organizacje o charakterze społeczno-politycznym. Na Śląsku, ale… » więcej 2022-09-24, godz. 07:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.09.2022 Mimo powszechnej propagandy niemieckiej Polacy na Ślasku nie poddawali się. Niemieckie raporty Gestapo donosiły, że bardzo popularne jest słuchanie zagranicznych… » więcej 2022-09-17, godz. 07:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.09.2022 Na przełomie lat 1939/1940 Niemcy rozpoczęli budowę wielkiej fabryki benzyny syntetycznej w Blachowni Śląskiej. Ściśle wiązało się to z ekspansywnymi… » więcej 2022-09-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.09.2022 Pod koniec XIX wieku i na początku XX, ale również, kiedy powstała II Rzeczpospolita na umacnianie się polskości na Śląsku wpływały muzyka i pieśni… » więcej 2022-09-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.09.2022 W ostatnich miesiącach poprzedzających wybuch II wojny Niemcy przygotowywali Septemberaktion.Na listach znaleźli się przede wszystkim uczestnicy powstań śląskich… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »