Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 18.12.2021
2021-12-18, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 18.12.2021

[Fot. Gerard Woźnica "Hardy" (w centrum w rogatywce) ze swoimi żołnierzami, lato 1944]
[Fot. Gerard Woźnica "Hardy" (w centrum w rogatywce) ze swoimi żołnierzami, lato 1944]
Czas okupacji na Śląsku to także walka zbrojna poszczególnych oddziałów partyzanckich. Stanowiła odpowiedź na masowy terror i represje ze strony Niemiec hitlerowskich. Organizowanie partyzantki w przemysłowym zagłębiu górnośląskim było niemożliwe.
Działalność partyzantki nasiliła się jednak dopiero po 1943 roku. Oddziały zbrojnej konspiracji działały na południu Okręgu (Podbeskidzie, Śląsk Cieszyński) oraz w powiatach olkuskim, zawierciańskim i lublinieckim ze względu na występowanie kompleksów leśnych.

Poza oddziałami akowskimi były też inne związane z różnymi formacjami politycznymi od lewej do prawej strony. Szczególnie aktywne były te działające na terenie Beskidu Śląskiego i Żywieckiego.

Wśród nich znalazł się oddział “Czantoria”dowodzony przez jednego z powstańców śląskich Karola Hellera. Inne oddziały m.in. “Wędrowca” docierały aż na Opolszczyznę.
Ważną role odgrywała grupa partyzancka Armii Krajowej pod dowództwem Gerarda Woźnicy ”Hardego.

W czasie okupacji niemieckiej na Śląsku działały tez struktury Podokręgu Śląskiego Ruchu Ludowego”Roch”. Działały także oddziały Batalionów Chłopskich, które współpracowały z partyzantką akowską.

Był rok 1943. Partyzanci w Beskidach, także ci ze zgrupowania “Wędrowiec” przygotowywali się do przetrwania kolejnej zimy. Pomagała im tamtejsza ludność.
Niektóre rodziny na życzenie partyzantów zapraszały do siebie Niemców. Ta niebezpieczna gra w zdobywanie informacji, ale i broni oraz ekwipunku od nietrzeźwych żołnierzy niemieckich często kończyła się tragicznie.

Jesienią kilku partyzantów ze zgrupowania zaatakowało urząd pocztowy w Brennej. Po skonfiskowaniu żywności udali się w kierunku Klimczoka wspomina Michał Heller.

Jedną z ich ostatnich akcji było zatrzymanie 80 osobowej wycieczki z Wrocławia osobowej wycieczki z Wrocławia na trasie Klimczok-Biały Krzyż. Partyzanci zdobyli wtedy 6 parabellek i 12 sztyletów lotniczych.w listopadzie tego samego roku zgrupowanie wizytował oficer z z Inspektoratu Rybnickiego Armii Krajowej. Do spotkania doszło na stoku góry Błatniej. Inspektor o pseudonimie Karliczek odczytał rozkazy o awansach.Poza tym do oddziału trafiło kilka dodatkowych sztuk broni I granatów. Przybyły z inspektorem ks.Józef Kania odprawił mszę św.

Pluton Hellera otrzymał w darze, specjalnie przygotowany na tę okazję proporzec. Po poświęceniu proporca partyzanci złożyli przysięgę.Ten niezwykły czas pozostał na długo w ich pamięci zapewnia Heller.
Niewątpliwie przełomowym wydarzeniem stało się przygotowywanie oddziałów do akcji”Burza”. Właśnie wtedy Batalion “Surowiec” Gerarda Woźnicy ps.”Hardy” wyruszył w Beskidy.
Natomiast kompania Stanisława Wencla “Twardego” skierowała się do lasów w pobliżu Częstochowy. Po upadku powstania warszawskiego działalność partyzancka wyraźnie osłabła, ale Akowcy walczyli jeszcze z Niemcami do stycznia 1945 roku.

Po rozwiązaniu Armii Krajowej wielu z nich kontynuowało walkę już nie tylko o polski Śląsk, ale przede wszystkim o niepodległą Polskę za co często płacili najwyższą cenę - cenę życia, tak jak żołnierze Narodowych Sił Zbrojnych od legendarnego Bartka zamordowani na Opolszczyźnie.

Zobacz także

2022-03-26, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 26.03.2022 W poniedziałek minie 125 lat od powstania Banku Ludowego w Opolu. 90 lat temu szyld Banku Ludowego został uszkodzony po ataku niemieckiej bojówki. Niemcom nie… » więcej 2022-03-19, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 19.03.2022 Prasa polska na Śląsku przez cały okres międzywojenny była ważnym czynnikiem podtrzymywania polskości. Szczególnie odnosiło się to do gazet, czasopism… » więcej 2022-03-12, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 12.03.2022 Wśród najprężniej działających organizacji na Górnym Śląsku było Towarzystwo -Gimnastyczne”Sokół. Już na początku dwudziestego wieku działacze… » więcej 2022-03-05, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 05.03.2022 84 lata temu 6 marca 1938 roku rozpoczynał się Kongres Polaków w Niemczech. Największa sali widowiskowa w Berlinie wypełniła się po brzegi. » więcej 2022-02-26, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego.26.02.2022 Kiedy jedni mieszkańcy Śląska Opolskiego emigrowali ze względów politycznych, ale także za chlebem, inni organizowali się, zakładali stowarzyszenia i towarzystwa… » więcej 2022-02-05, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 05.02.2022 Pod koniec XIX wieku i na początku XX zaczęła się emigracja ludności z wiejskich powiatów Opolszczyzny, Przemysł górnośląski nie był w stanie wchłonąć… » więcej 2022-01-29, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 29.01.2022 Wielu duchownych angażowało się w walkę na rzecz polskości Śląska jeszcze przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości w 1918 roku. Jednym z nich był… » więcej 2022-01-22, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 22.01.2022 Zaraz po rozpoczęciu II wojny światowej działalność Związku Polaków w Niemczech została uznana przez władze hitlerowskie za nielegalną. » więcej 2022-01-15, godz. 12:00 O polskość Śląska Opolskiego 15.01.2022 Za kilka dni minie 159 rocznica wybuchu powstania styczniowego w którym także zaangażowali się Ślązacy. Do Mysłowic położonych na granicy Rosji, Prus… » więcej 2022-01-08, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 08.01.2022 Podczas II wojny światowej, także na Śląsku ważną rolę odgrywały dziewczęta i kobiety. Wśród nich te zaangażowane w działalność Armii Krajowej i… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »