Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 18.12.2021
2021-12-18, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 18.12.2021

[Fot. Gerard Woźnica "Hardy" (w centrum w rogatywce) ze swoimi żołnierzami, lato 1944]
[Fot. Gerard Woźnica "Hardy" (w centrum w rogatywce) ze swoimi żołnierzami, lato 1944]
Czas okupacji na Śląsku to także walka zbrojna poszczególnych oddziałów partyzanckich. Stanowiła odpowiedź na masowy terror i represje ze strony Niemiec hitlerowskich. Organizowanie partyzantki w przemysłowym zagłębiu górnośląskim było niemożliwe.
Działalność partyzantki nasiliła się jednak dopiero po 1943 roku. Oddziały zbrojnej konspiracji działały na południu Okręgu (Podbeskidzie, Śląsk Cieszyński) oraz w powiatach olkuskim, zawierciańskim i lublinieckim ze względu na występowanie kompleksów leśnych.

Poza oddziałami akowskimi były też inne związane z różnymi formacjami politycznymi od lewej do prawej strony. Szczególnie aktywne były te działające na terenie Beskidu Śląskiego i Żywieckiego.

Wśród nich znalazł się oddział “Czantoria”dowodzony przez jednego z powstańców śląskich Karola Hellera. Inne oddziały m.in. “Wędrowca” docierały aż na Opolszczyznę.
Ważną role odgrywała grupa partyzancka Armii Krajowej pod dowództwem Gerarda Woźnicy ”Hardego.

W czasie okupacji niemieckiej na Śląsku działały tez struktury Podokręgu Śląskiego Ruchu Ludowego”Roch”. Działały także oddziały Batalionów Chłopskich, które współpracowały z partyzantką akowską.

Był rok 1943. Partyzanci w Beskidach, także ci ze zgrupowania “Wędrowiec” przygotowywali się do przetrwania kolejnej zimy. Pomagała im tamtejsza ludność.
Niektóre rodziny na życzenie partyzantów zapraszały do siebie Niemców. Ta niebezpieczna gra w zdobywanie informacji, ale i broni oraz ekwipunku od nietrzeźwych żołnierzy niemieckich często kończyła się tragicznie.

Jesienią kilku partyzantów ze zgrupowania zaatakowało urząd pocztowy w Brennej. Po skonfiskowaniu żywności udali się w kierunku Klimczoka wspomina Michał Heller.

Jedną z ich ostatnich akcji było zatrzymanie 80 osobowej wycieczki z Wrocławia osobowej wycieczki z Wrocławia na trasie Klimczok-Biały Krzyż. Partyzanci zdobyli wtedy 6 parabellek i 12 sztyletów lotniczych.w listopadzie tego samego roku zgrupowanie wizytował oficer z z Inspektoratu Rybnickiego Armii Krajowej. Do spotkania doszło na stoku góry Błatniej. Inspektor o pseudonimie Karliczek odczytał rozkazy o awansach.Poza tym do oddziału trafiło kilka dodatkowych sztuk broni I granatów. Przybyły z inspektorem ks.Józef Kania odprawił mszę św.

Pluton Hellera otrzymał w darze, specjalnie przygotowany na tę okazję proporzec. Po poświęceniu proporca partyzanci złożyli przysięgę.Ten niezwykły czas pozostał na długo w ich pamięci zapewnia Heller.
Niewątpliwie przełomowym wydarzeniem stało się przygotowywanie oddziałów do akcji”Burza”. Właśnie wtedy Batalion “Surowiec” Gerarda Woźnicy ps.”Hardy” wyruszył w Beskidy.
Natomiast kompania Stanisława Wencla “Twardego” skierowała się do lasów w pobliżu Częstochowy. Po upadku powstania warszawskiego działalność partyzancka wyraźnie osłabła, ale Akowcy walczyli jeszcze z Niemcami do stycznia 1945 roku.

Po rozwiązaniu Armii Krajowej wielu z nich kontynuowało walkę już nie tylko o polski Śląsk, ale przede wszystkim o niepodległą Polskę za co często płacili najwyższą cenę - cenę życia, tak jak żołnierze Narodowych Sił Zbrojnych od legendarnego Bartka zamordowani na Opolszczyźnie.

Zobacz także

2022-12-31, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 31.12.2022 Na Śląsku obudzoną już w połowie XIX w. świadomość narodową wśród Polaków umacniały wydawnictwa kościelne i narodowe. » więcej 2022-12-24, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.12.2022 Na przełomie XIX i XX w. na Śląsku, także tym opolskim, w atmosferze strajków i protestów rozwijały się katolickie organizacje robotników . » więcej 2022-12-17, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.12.2022 100 lat temu poza Związkiem Polaków w Niemczech coraz większe znaczenie odgrywał Związek Harcerstwa Polskiego. Ruch harcerski na emigracji w Berlinie rozpoczął… » więcej 2022-12-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.12.2022 W utrzymaniu i rozwijaniu polskości na Śląsku także tym opolskim ważną rolę odegrali zapomniani dzisiaj księża. Jeszcze przed pierwszą wojną światową… » więcej 2022-12-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.12.2022 Wśród walczących o polski Śląsk było wielu kapłanów, niektórzy z nich tak jak ks Jan Brandys pozostają wciąż niedocenieni i zapomniani. » więcej 2022-11-26, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 26.11.2022 W okresie międzywojennym jedną z ważniejszych organizacji , które działały w obronie polskiego Śląska był funkcjonujący w latach 30-tych Polski Związek… » więcej 2022-11-19, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 19.11.2022 Mija właśnie 104 rocznica ogłoszenia przez Józefa Piłsudskiego notyfikacji państwa polskiego. Tym który wysłał depeszę notyfikującą naszą niepodległość… » więcej 2022-11-12, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 12.11.2022 W listopadzie 1918 sytuacja na Górnym Śląsku stała się napięta. Wskutek szykan niemieckich nastąpiła radykalizacja nastrojów społecznych i narodowych… » więcej 2022-11-11, godz. 10:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.11.22 Mija właśnie 100 lat od czasu, kiedy papież Pius XI mianował administratorem apostolskim polskiej części Śląska ks. Augusta Hlonda późniejszego kardynała… » więcej 2022-11-05, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 05.11.2022 Wśród walczących o polski Śląsk, byli działacze związani z Opolszczyzną , którzy w czasie wojny zginęli w niemieckich obozach koncentracyjnych. Przyjrzyjmy… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »