Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 18.12.2021
2021-12-18, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 18.12.2021

[Fot. Gerard Woźnica "Hardy" (w centrum w rogatywce) ze swoimi żołnierzami, lato 1944]
[Fot. Gerard Woźnica "Hardy" (w centrum w rogatywce) ze swoimi żołnierzami, lato 1944]
Czas okupacji na Śląsku to także walka zbrojna poszczególnych oddziałów partyzanckich. Stanowiła odpowiedź na masowy terror i represje ze strony Niemiec hitlerowskich. Organizowanie partyzantki w przemysłowym zagłębiu górnośląskim było niemożliwe.
Działalność partyzantki nasiliła się jednak dopiero po 1943 roku. Oddziały zbrojnej konspiracji działały na południu Okręgu (Podbeskidzie, Śląsk Cieszyński) oraz w powiatach olkuskim, zawierciańskim i lublinieckim ze względu na występowanie kompleksów leśnych.

Poza oddziałami akowskimi były też inne związane z różnymi formacjami politycznymi od lewej do prawej strony. Szczególnie aktywne były te działające na terenie Beskidu Śląskiego i Żywieckiego.

Wśród nich znalazł się oddział “Czantoria”dowodzony przez jednego z powstańców śląskich Karola Hellera. Inne oddziały m.in. “Wędrowca” docierały aż na Opolszczyznę.
Ważną role odgrywała grupa partyzancka Armii Krajowej pod dowództwem Gerarda Woźnicy ”Hardego.

W czasie okupacji niemieckiej na Śląsku działały tez struktury Podokręgu Śląskiego Ruchu Ludowego”Roch”. Działały także oddziały Batalionów Chłopskich, które współpracowały z partyzantką akowską.

Był rok 1943. Partyzanci w Beskidach, także ci ze zgrupowania “Wędrowiec” przygotowywali się do przetrwania kolejnej zimy. Pomagała im tamtejsza ludność.
Niektóre rodziny na życzenie partyzantów zapraszały do siebie Niemców. Ta niebezpieczna gra w zdobywanie informacji, ale i broni oraz ekwipunku od nietrzeźwych żołnierzy niemieckich często kończyła się tragicznie.

Jesienią kilku partyzantów ze zgrupowania zaatakowało urząd pocztowy w Brennej. Po skonfiskowaniu żywności udali się w kierunku Klimczoka wspomina Michał Heller.

Jedną z ich ostatnich akcji było zatrzymanie 80 osobowej wycieczki z Wrocławia osobowej wycieczki z Wrocławia na trasie Klimczok-Biały Krzyż. Partyzanci zdobyli wtedy 6 parabellek i 12 sztyletów lotniczych.w listopadzie tego samego roku zgrupowanie wizytował oficer z z Inspektoratu Rybnickiego Armii Krajowej. Do spotkania doszło na stoku góry Błatniej. Inspektor o pseudonimie Karliczek odczytał rozkazy o awansach.Poza tym do oddziału trafiło kilka dodatkowych sztuk broni I granatów. Przybyły z inspektorem ks.Józef Kania odprawił mszę św.

Pluton Hellera otrzymał w darze, specjalnie przygotowany na tę okazję proporzec. Po poświęceniu proporca partyzanci złożyli przysięgę.Ten niezwykły czas pozostał na długo w ich pamięci zapewnia Heller.
Niewątpliwie przełomowym wydarzeniem stało się przygotowywanie oddziałów do akcji”Burza”. Właśnie wtedy Batalion “Surowiec” Gerarda Woźnicy ps.”Hardy” wyruszył w Beskidy.
Natomiast kompania Stanisława Wencla “Twardego” skierowała się do lasów w pobliżu Częstochowy. Po upadku powstania warszawskiego działalność partyzancka wyraźnie osłabła, ale Akowcy walczyli jeszcze z Niemcami do stycznia 1945 roku.

Po rozwiązaniu Armii Krajowej wielu z nich kontynuowało walkę już nie tylko o polski Śląsk, ale przede wszystkim o niepodległą Polskę za co często płacili najwyższą cenę - cenę życia, tak jak żołnierze Narodowych Sił Zbrojnych od legendarnego Bartka zamordowani na Opolszczyźnie.

Zobacz także

2022-06-25, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 25.06.2022 Jedną z ważniejszych instytucji, które nie zaprzestały działalności, kiedy wybuchła II wojna był Instytut Śląski. Wojnę Stowarzyszenie przetrwało jako… » więcej 2022-06-18, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 18.06.2022 Po zakończeniu III insurekcji śląskiej ustrój Śląska określiła w dużej mierze Konwencja Górnośląska z 15 maja 1922 roku, która obowiązywała przez… » więcej 2022-06-17, godz. 17:00 O polskość Śląska Opolskiego 16.06.2022 Cztery miesiące po zakończeniu III powstania śląskiego 20 października 1921 roku zapadła decyzja odnośnie granicy polsko- niemieckiej na Górnym Sląsk… » więcej 2022-06-11, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.06.2022 Już od pierwszych dni września 1939 roku Polacy zaczęli organizować na Śląsku podziemną działalność. Miała to być kontynuacja bohaterskiej walki polskiej… » więcej 2022-06-04, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 04.06.2022 W tym roku obchodzimy 100 rocznicę powstania Związku Polaków w Niemczech organizacji reprezentującej Polaków zamieszkałych na terenie Rzeszy Niemieckiej… » więcej 2022-05-28, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 28.05.2022 Wywłaszczenia i wydziedziczenia z majątków na Śląsku były już sprawdzoną formą represji wobec Polaków w tej historycznej dzielnicy. Faktycznie stały… » więcej 2022-05-21, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 21.05.2022 Już od pierwszych miesięcy okupacji Niemcy dokonywali masowych mordów. Aktom terroru władze niemieckie starały się nadać pozory legalności, wydając rozporządzenia… » więcej 2022-05-14, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 14.05.2022 W czasie okupacji niemieckiej Okręg Śląski Armii Krajowej koncentrował się na działalności wywiadowczej. Jednak nie mniej ważną działalnością były… » więcej 2022-04-09, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 09.04.2022 Wśród 108 błogosławionych przez Jana Pawła II znalazł się też ojciec Stanisław Kubista, którego tak wiele w młodzieńczych latach wiązało ze Śląskiem… » więcej 2022-04-02, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 02.04.2022 Minęła właśnie setna rocznica śmierci ks. Pawła Pośpiecha, tego tak bardzo zaangażowanego w sprawy polskie na Śląsku kapłana o którym w tych dniach… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »