Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska opolskiego 09.10.2021
2021-10-09, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska opolskiego 09.10.2021

[Fot.Pomnik Orła Białego. Źródło:Dawna Dąbrowa.pl ]
[Fot.Pomnik Orła Białego. Źródło:Dawna Dąbrowa.pl ]
W pierwszych miesiącach okupacji powstawały polskie organizacje podziemne, o charakterze wojskowym. Na Śląsku poza organizacjami Siły Zbrojne Polski i Polską Organizacją Powstańczą ważną rolę zaczął odgrywać Związek Orła Białego.

Organizacja Orła Białego została założona już we wrześniu 1939 roku i była jedną z pierwszych organizacji konspiracyjnych. Powstała w oparciu o przedwojenne struktury Przysposobienia Wojskowego Związku Strzeleckiego. W ramach organizacji były formowane konspiracyjne „piątki.

Największe wpływy uzyskała poza Małopolską miała właśnie na Górnym Śląsku. Głównym celem tej organizacji były działania antyniemieckie, a w szczególności dywersja na kolei. Organizacja dysponowała własną siatką wywiadowcza i prowadziła działalność propagandową. Organem prasowym organizacji były Nakazy Dnia. W czerwcu 1940 podporządkowała się Związkowi Walki Zbrojnej..

W organizacji ważną rolę odgrywał okręg śląski, który został podzielony na kilka rejonów: zagłębiowski, katowicki, bytomski, cieszyńsko- zaolziański, i opolski. Na czele tego ostatniego stał porucznik rezerwy Paweł Wrzód ps.”Wróderski”.

Organizacja została założona przez byłego legionistę byłego szefa sztabu Polskiej organizacji Wojskowej Górnego Śląska, a w II Rzeczypospolitej majora Wojska Polskiego Kazimierza Kierzkowskiego ps. ”Prezes”. To właśnie Kierzkowski wprowadził do organizacji też innego byłego legionistę podpułkownika Kazimierza Plutę Czachowskiego, który już wkrótce został komendantem głównym Organizacji Orła Białego. W 1940 przeszedł do Związku Walki Zbrojnej.. W ZWZ został szefem Łączności i zastępcą szefa sztabu Komendy Głównej ZWZAK. .Odegrał kluczową rolę w tworzeniu i rozbudowywaniu łączności technicznej oraz odbioru zrzutów ludzi, sprzętu, poczty i pieniędzy.

Sam Kierzkowski też pełnił ważne funkcje w ZWZ w latach 1940 1941 by szefem Biura Informacji i Propagandy Komendy Obszaru ZWZ Kraków- Górny Śląsk. Niestety latem 1941 roku został aresztowany podczas zorganizowanej niemieckiej akcji przeciw inteligencji na Śląsku. Trafił do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau, gdzie został zamordowany.

Natomiast Pluta –Czachowski po powstaniu warszawskim w którym był ciężko ranny trafił do niemieckich obozów pracy, skąd ze względu na zły stan zdrowia został zwolniony. Po powrocie do kraju próbował kontynuować działalność niepodległościową i znowu został aresztowany tym razem przez Sowietów, zesłany do Kazachstanu. Po powrocie z zesłania zatrzymany przez funkcjonariuszy bezpieki i skazany na 15 lat więzienia. Zwolniony w 1956 roku przeszedł na emeryturę .Jednak u schyłku swojego życia jeszcze raz zaangażował się w działalność niepodległościową w ramach opozycyjnego w PRL-u Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela znanego jako ROPCIO. Zmarł w sierpniu 1979 roku.

Na koniec warto przypomnieć, że przywódcy innych organizacji politycznych i wojskowych powstałych po wycofaniu się armii polskiej w 1939 roku ze Śląska , którzy nie wpadli w ręce gestapo kontynuowali walkę w konspiracji.

Zobacz także

2022-01-06, godz. 10:00 O polskość Śląska Opolskiego 06.01.2022 W czasie okupacji niemieckiej życie kulturalne zeszło do podziemia. Jednak tam wciąż rozwijała się polska kultura. Przetrwały polskie pieśni patriotyczne… » więcej 2022-01-01, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.01.2022 W tym roku obchodzimy 100 rocznicę utworzenia Związku Polaków w Niemczech. Kiedy po podziale Górnego Śląska pojawiły się problemy związane z funkcjonowaniem… » więcej 2021-12-18, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 18.12.2021 Czas okupacji na Śląsku to także walka zbrojna poszczególnych oddziałów partyzanckich. Stanowiła odpowiedź na masowy terror i represje ze strony Niemiec… » więcej 2021-12-11, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.12.2021 Dzisiaj, kiedy wspominamy Ślązaków zaangażowanych w walkę o niepodległość nie możemy zapomnieć o braciach Pawle i Janie Brandysach, polskich kapłanach… » więcej 2021-12-04, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 04.12.2021 W czasie okupacji niemieckiej Okręg Śląski Armii Krajowej koncentrował się na działalności wywiadowczej. Jednak nie mniej ważną działalnością były… » więcej 2021-11-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.11.2021 Jednym z najbardziej zaangażowanych środowisk w walkę z Niemcami stali się od samego początku II wojny harcerze. Do walki stanęli już w pierwszych dniach… » więcej 2021-11-20, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 20.11.2021 Wśród Polaków walczących w czasie okupacji niemieckiej o polski Śląsk byli też księża. Właśnie dzisiaj (20.11.2021) w katowickiej katedrze odbędą… » więcej 2021-11-13, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 13.11.2021 W czasie pierwszej wojny światowej polscy ślązacy walczyli w różnych armiach i po różnych stronach tego największego na początku XX wieku konfliktu. » więcej 2021-11-06, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 06.11.2021 W czasie drugiej wojny światowej na Śląsku życie kulturalne przeszło do podziemia. Śląscy pisarze i naukowcy swoją działalność kontynuowali w Krakowie… » więcej 2021-10-30, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 30.10.2021 W czasie II wojny Polacy, którzy trafili do niemieckiej części Śląska zaczęli organizować tam konspirację. Do działania włączyli się Akowcy z różnych… » więcej
45678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »