Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 14.08.2021
2021-08-14, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 14.08.2021

[Fot.Autor nieznany.Oddział powstańczy. Domena publiczna]
[Fot.Autor nieznany.Oddział powstańczy. Domena publiczna]
W przyszłym tygodniu minie 101 lat od czasu wybuchu II powstania śląskiego. Natomiast w poniedziałek przypada 130 rocznica urodzin najważniejszego dowódcy tamtej insurekcji Alfonsa Zgrzebnioka. Warto więc przypomnieć ten zwycięski, śląski zryw i jego przywódcę.
Po odparciu wojsk bolszewickich spod Warszawy władze niemieckie wycofały się z pomysłu napaści zbrojnej na Polskę. Jednak terror wobec Polaków na Górnym Śląsku nie ustał. W lipcu i sierpniu 1920 roku przybrał największe rozmiary, wobec czego Polacy chwycili za broń.

II powstanie śląskie wybuchło w nocy z 19 na 20 sierpnia 1920 roku . W przeciwieństwie do pierwszego nie był to spontaniczny zryw, ale zorganizowane działanie.

Zaraz po wezwaniu do walki przez Wojciecha Korfantego rozpoczął się strajk generalny. Dowództwo Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska na czele której stał Alfons Zgrzebniok ps.Rakoczy, nakazało niezwłocznie rozpoczęcie działań bojowych w 5 okręgach wojskowych .

Urodzony na Opolszczyźnie w Dziergowicach Zgrzebniok był już oficerem sprawdzonym w bojach w czasie I wojny, kiedy służył jeszcze w niemieckiej armii. Doświadczenie wojskowe przydało mu się niewątpliwie w przewodniczeniu POW.

Oswojony już wcześniej z niemieckim mundurem zorganizował brawurową akcję zdobycia broni i amunicji z kozielskich koszar. Udało mu się przekonać wartowników, że dowodzi tajną operacją niemieckiego dowództwa.

Działalność patriotyczną rozpoczynał w gimnazjum gdzie należał do Kółka Narodowego. W czasie studiów na Uniwersytecie Wrocławskim włączył się w działalność tajnego koła organizacji „Zet“. Potem związał się z Polską Organizacją Wojskową. Był jednym z dowódców w pierwszym powstaniu śląskim. Stanął na czele II powstania śląskiego.

W pierwszych godzinach walk powstańcy zniszczyli na całym terenie sieci łączności. Sparaliżowało to działania niemieckie i przedwczesne wkroczenie wojsk okupacyjnych.

Głównym celem II Powstania Śląskiego było wyparcie niemieckiej Policji Bezpieczeństwa z obszaru plebiscytowego i zastąpienie jej strażą obywatelską, a następnie nowo utworzoną policją plebiscytową i to zadanie zostało zrealizowane.

W czasie walk zdobyto kilkanaście miejscowości m.in. Mikołów i Piekary Ślaskie. Powstańcy Śląscy nie zaatakowali większych miast, w których stacjonowały wojska alianckie, ale prowadzono walki w rejonie Mysłowic, Katowic i Siemianowic Śląskich. Powstańcy nie mogli też liczyć na pomoc rządu, ponieważ wciąż trwała wojna polsko -bolszewicka.

Ostatecznie Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa na Górnym Śląsku nakazała 24 sierpnia 1920 roku rozwiązać niemiecką policję . Polski postulat został spełniony. Już następnego dnia dowództwo powstania zdecydowało o przerwaniu walk. Drugie śląskie powstanie zakończyło się sukcesem.

Zobacz także

2021-10-25, godz. 17:00 O polskość Śląska Opolskiego 23.10.2021 Represje wobec Polaków z Górnego Śląska ograniczyły ich działalność konspiracyjną, ale jej nie zatrzymały. Walka z okupantem niemieckim była dalej … » więcej 2021-10-16, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 16.10.2021 Mimo aresztowań, represji i egzekucji ruch oporu także na Śląsku trwał. Jedną z ważniejszych form działalności podziemnej stało się drukowanie i kolportowanie… » więcej 2021-10-09, godz. 08:00 O polskość Śląska opolskiego 09.10.2021 W pierwszych miesiącach okupacji powstawały polskie organizacje podziemne, o charakterze wojskowym. Na Śląsku poza organizacjami Siły Zbrojne Polski i Polską… » więcej 2021-10-02, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.10.21 Mija właśnie 100 rocznica utworzenia 1 października 1921 roku Związku Obrony Kresów Zachodnich. Głównym zadaniem związku była ochrona ludności polskiej… » więcej 2021-09-25, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 25.09.2021 Wygaśnięcie w lipcu 1937 roku postanowień Konwencji Genewskiej Niemcy wykorzystali do wzmożenia represji. Już niespełna miesiąc później zaczęły się… » więcej 2021-09-18, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 18.09.2021. Wśród zapomnianych Polaków z Górnego Śląska jest ks. Jan Rzymełka, działacz plebiscytowy, autor śpiewnika powstańczego, odznaczony prze Wojciecha Korfantego… » więcej 2021-09-11, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.09.2021 100 kilometrów od Opola doszło do spektakularnej potyczki września 1939 roku. Pod Mokrą stanęły naprzeciw siebie Wołyńska Brygada Kawalerii i niemieckie… » więcej 2021-09-04, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 04.09.2021 W pierwszych dniach września w okolicach Pszczyny doszło do kilku bitew. Zapomnianą potyczką kampanii wrześniowej na Śląsku stała się niewątpliwie bitwa… » więcej 2021-08-28, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 28.08.2021 Mija 99 lat od rozpoczęcia działalności Związku Polaków w Niemczech. Organizacja została założona 27 sierpnia 1922 roku, Do września 1939 roku miała… » więcej 2021-08-21, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 21.08.2021 Mija właśnie 101 lat od pierwszych dni II śląskiej insurekcji. W związku z tym warto przypomnieć zapomnianych zupełnie przywódców powstania Stanisława… » więcej
56789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »