Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 14.08.2021
2021-08-14, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 14.08.2021

[Fot.Autor nieznany.Oddział powstańczy. Domena publiczna]
[Fot.Autor nieznany.Oddział powstańczy. Domena publiczna]
W przyszłym tygodniu minie 101 lat od czasu wybuchu II powstania śląskiego. Natomiast w poniedziałek przypada 130 rocznica urodzin najważniejszego dowódcy tamtej insurekcji Alfonsa Zgrzebnioka. Warto więc przypomnieć ten zwycięski, śląski zryw i jego przywódcę.
Po odparciu wojsk bolszewickich spod Warszawy władze niemieckie wycofały się z pomysłu napaści zbrojnej na Polskę. Jednak terror wobec Polaków na Górnym Śląsku nie ustał. W lipcu i sierpniu 1920 roku przybrał największe rozmiary, wobec czego Polacy chwycili za broń.

II powstanie śląskie wybuchło w nocy z 19 na 20 sierpnia 1920 roku . W przeciwieństwie do pierwszego nie był to spontaniczny zryw, ale zorganizowane działanie.

Zaraz po wezwaniu do walki przez Wojciecha Korfantego rozpoczął się strajk generalny. Dowództwo Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska na czele której stał Alfons Zgrzebniok ps.Rakoczy, nakazało niezwłocznie rozpoczęcie działań bojowych w 5 okręgach wojskowych .

Urodzony na Opolszczyźnie w Dziergowicach Zgrzebniok był już oficerem sprawdzonym w bojach w czasie I wojny, kiedy służył jeszcze w niemieckiej armii. Doświadczenie wojskowe przydało mu się niewątpliwie w przewodniczeniu POW.

Oswojony już wcześniej z niemieckim mundurem zorganizował brawurową akcję zdobycia broni i amunicji z kozielskich koszar. Udało mu się przekonać wartowników, że dowodzi tajną operacją niemieckiego dowództwa.

Działalność patriotyczną rozpoczynał w gimnazjum gdzie należał do Kółka Narodowego. W czasie studiów na Uniwersytecie Wrocławskim włączył się w działalność tajnego koła organizacji „Zet“. Potem związał się z Polską Organizacją Wojskową. Był jednym z dowódców w pierwszym powstaniu śląskim. Stanął na czele II powstania śląskiego.

W pierwszych godzinach walk powstańcy zniszczyli na całym terenie sieci łączności. Sparaliżowało to działania niemieckie i przedwczesne wkroczenie wojsk okupacyjnych.

Głównym celem II Powstania Śląskiego było wyparcie niemieckiej Policji Bezpieczeństwa z obszaru plebiscytowego i zastąpienie jej strażą obywatelską, a następnie nowo utworzoną policją plebiscytową i to zadanie zostało zrealizowane.

W czasie walk zdobyto kilkanaście miejscowości m.in. Mikołów i Piekary Ślaskie. Powstańcy Śląscy nie zaatakowali większych miast, w których stacjonowały wojska alianckie, ale prowadzono walki w rejonie Mysłowic, Katowic i Siemianowic Śląskich. Powstańcy nie mogli też liczyć na pomoc rządu, ponieważ wciąż trwała wojna polsko -bolszewicka.

Ostatecznie Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa na Górnym Śląsku nakazała 24 sierpnia 1920 roku rozwiązać niemiecką policję . Polski postulat został spełniony. Już następnego dnia dowództwo powstania zdecydowało o przerwaniu walk. Drugie śląskie powstanie zakończyło się sukcesem.

Zobacz także

2022-12-31, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 31.12.2022 Na Śląsku obudzoną już w połowie XIX w. świadomość narodową wśród Polaków umacniały wydawnictwa kościelne i narodowe. » więcej 2022-12-24, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.12.2022 Na przełomie XIX i XX w. na Śląsku, także tym opolskim, w atmosferze strajków i protestów rozwijały się katolickie organizacje robotników . » więcej 2022-12-17, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.12.2022 100 lat temu poza Związkiem Polaków w Niemczech coraz większe znaczenie odgrywał Związek Harcerstwa Polskiego. Ruch harcerski na emigracji w Berlinie rozpoczął… » więcej 2022-12-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.12.2022 W utrzymaniu i rozwijaniu polskości na Śląsku także tym opolskim ważną rolę odegrali zapomniani dzisiaj księża. Jeszcze przed pierwszą wojną światową… » więcej 2022-12-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.12.2022 Wśród walczących o polski Śląsk było wielu kapłanów, niektórzy z nich tak jak ks Jan Brandys pozostają wciąż niedocenieni i zapomniani. » więcej 2022-11-26, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 26.11.2022 W okresie międzywojennym jedną z ważniejszych organizacji , które działały w obronie polskiego Śląska był funkcjonujący w latach 30-tych Polski Związek… » więcej 2022-11-19, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 19.11.2022 Mija właśnie 104 rocznica ogłoszenia przez Józefa Piłsudskiego notyfikacji państwa polskiego. Tym który wysłał depeszę notyfikującą naszą niepodległość… » więcej 2022-11-12, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 12.11.2022 W listopadzie 1918 sytuacja na Górnym Śląsku stała się napięta. Wskutek szykan niemieckich nastąpiła radykalizacja nastrojów społecznych i narodowych… » więcej 2022-11-11, godz. 10:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.11.22 Mija właśnie 100 lat od czasu, kiedy papież Pius XI mianował administratorem apostolskim polskiej części Śląska ks. Augusta Hlonda późniejszego kardynała… » więcej 2022-11-05, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 05.11.2022 Wśród walczących o polski Śląsk, byli działacze związani z Opolszczyzną , którzy w czasie wojny zginęli w niemieckich obozach koncentracyjnych. Przyjrzyjmy… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »