Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 24.07.2021
2021-07-24, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 24.07.2021

[Fot.Plebiscyt Słów- jedna z plansz wystawy.Źródło: Instytut Śląski]
[Fot.Plebiscyt Słów- jedna z plansz wystawy.Źródło: Instytut Śląski]
W czasie konferencji paryskiej przeszło 102 lata temu strona polska przekonywała uczestników, że Śląsk zamieszkuje przede wszystkim ludność polska. Delegacja polska w czasie konferencji na pierwsze miejsce wysuwała prawa narodu do samookreślenia się. I ten postulat był nawet ważniejszy niż bogactwo tych terenów.
Po pierwszej wojnie światowej w Europie doszło do poważnych zmian. Na mocy postanowień wersalskich Niemcy miały zapłacić ponad 100 miliardów kontrybucji za szkody wyrządzone mocarstwom zachodnim. Władze niemieckie nie godziły się na oddanie Śląska Polsce . Pomimo wojny region ten, nie tylko w pokonanych Niemczech, ale w całej Europie odgrywał wciąż ważną rolę gospodarczą.

W czasie konferencji paryskiej przeszło 102 lata temu strona polska przekonywała uczestników, że Śląsk zamieszkuje przede wszystkim ludność polska. Delegacja polska w czasie konferencji na pierwsze miejsce wysuwała prawa narodu do samookreślenia się. I ten postulat był nawet ważniejszy niż bogactwo tych terenów. Innym argumentem polskich dyplomatów w czasie konferencji pokojowej stało się odwołanie się do tradycji piastowskiej., ale także pamięć o wielu najazdach niemieckich na historyczną dzielnicę.

Niewątpliwie przełomowym wystąpieniem była mowa Wojciecha Korfantego w Reichstagu 25 października 1918 roku. W sprawie przyłączenia ziem , które dotychczas należały do Prus, w tym oczywiście Śląska do Polski. Kilka miesięcy później Komisja do Spraw Polskich Rady Najwyższej , odwołując się do sugestii Romana Dmowskiego z 12 marca 1919 przedstawiła korzystny dla Polski projekt przebiegu granicy zachodniej. Polska miał otrzymać Wielkopolskę, Prusy Królewskie , ale także Górny Śląsk.

Niemcy stanowczo zaprotestowały przeciwko nowemu ładowi odnoszącemu się też do Górnego Śląska, którego nieodłączną częścią były nadal tereny Śląska Opolskiego z Opolem i przyległymi obszarami. Argumenty polskiej delegacji nie przekonały również Brytyjczyków. Jedynie przychylne stanowisko prezentowała dyplomacja francuska.
Ostatecznie pod naciskiem Lloyda Georga Rada Najwyższa postanowiła przeprowadzić plebiscyt także na Śląsku. Tereny sporne do czasu rozstrzygnięcia plebiscytu miały pozostać pod kontrolą niemiecką.

Jednak, kiedy było już wiadomo , że Niemcy w wojnie poniosą klęskę wielu Polaków na Śląsku miało nadzieję na całkowite wyzwolenie Śląska i przyłączenie go do terytorium II Rzeczypospolitej. Takie było stanowisko wszystkich polskich organizacji i stronnictw politycznych, ale również polskiej prasy, ukazującej się także tu na terenach Śląska Opolskiego.

Nie wszystko jednak szło po myśli Polaków. A na Opolszczyźnie głośnym echem odbił się proces i uwięzienie księdza Antoniego Roboty proboszcza parafii Włochy w powiecie namysłowskim. Kapłan ten wobec wybuchu rewolucji w Niemczech jeszcze zanim objęła ona miasta Opolszczyzny takie jak Brzeg, Nysa czy Paczków no i oczywiście Opole wzywał wiernych do szanowania obyczajów i nauki języka ojczystego. Wzywał matki aby uczyły swoje dzieci modlić się po polsku.

W czasie publicznych wystąpień wyjaśniał też znaczenie deklaracji prezydenta USA Woodrowa Wilsona w sprawie niepodległości Polski. Właśnie według tej deklaracji ziemie na których znajdował się powiat namysłowski miały przypaść II Rzeczypospolitej.

Zobacz także

2022-01-06, godz. 10:00 O polskość Śląska Opolskiego 06.01.2022 W czasie okupacji niemieckiej życie kulturalne zeszło do podziemia. Jednak tam wciąż rozwijała się polska kultura. Przetrwały polskie pieśni patriotyczne… » więcej 2022-01-01, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.01.2022 W tym roku obchodzimy 100 rocznicę utworzenia Związku Polaków w Niemczech. Kiedy po podziale Górnego Śląska pojawiły się problemy związane z funkcjonowaniem… » więcej 2021-12-18, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 18.12.2021 Czas okupacji na Śląsku to także walka zbrojna poszczególnych oddziałów partyzanckich. Stanowiła odpowiedź na masowy terror i represje ze strony Niemiec… » więcej 2021-12-11, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.12.2021 Dzisiaj, kiedy wspominamy Ślązaków zaangażowanych w walkę o niepodległość nie możemy zapomnieć o braciach Pawle i Janie Brandysach, polskich kapłanach… » więcej 2021-12-04, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 04.12.2021 W czasie okupacji niemieckiej Okręg Śląski Armii Krajowej koncentrował się na działalności wywiadowczej. Jednak nie mniej ważną działalnością były… » więcej 2021-11-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.11.2021 Jednym z najbardziej zaangażowanych środowisk w walkę z Niemcami stali się od samego początku II wojny harcerze. Do walki stanęli już w pierwszych dniach… » więcej 2021-11-20, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 20.11.2021 Wśród Polaków walczących w czasie okupacji niemieckiej o polski Śląsk byli też księża. Właśnie dzisiaj (20.11.2021) w katowickiej katedrze odbędą… » więcej 2021-11-13, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 13.11.2021 W czasie pierwszej wojny światowej polscy ślązacy walczyli w różnych armiach i po różnych stronach tego największego na początku XX wieku konfliktu. » więcej 2021-11-06, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 06.11.2021 W czasie drugiej wojny światowej na Śląsku życie kulturalne przeszło do podziemia. Śląscy pisarze i naukowcy swoją działalność kontynuowali w Krakowie… » więcej 2021-10-30, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 30.10.2021 W czasie II wojny Polacy, którzy trafili do niemieckiej części Śląska zaczęli organizować tam konspirację. Do działania włączyli się Akowcy z różnych… » więcej
45678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »