Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 10.07.2021
2021-07-10, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 10.07.2021

Leon Malhomme [Fot. autor nieznany, domena publiczna]
Leon Malhomme [Fot. autor nieznany, domena publiczna]
80 lat temu 1 lipca 1931 roku na Pasiece w Opolu otwarto w nowej siedzibie polski konsulat generalny. Miał on być oparciem dla Polaków zamieszkujących w Opolu i na terenie dzisiejszego Śląska Opolskiego.
80 lat temu 1 lipca 1931 roku na Pasiece w Opolu otwarto w nowej siedzibie polski konsulat generalny, który miał być oparciem dla Polaków zamieszkujących w Opolu i na terenie dzisiejszego Śląska Opolskiego. Otwarcia dokonał urzędujący Konsul RP Leon Malhomme de La Roche wraz z małżonką Amelią .

Konsulat po 10 latach przerwy powrócił do Opola. Bardzo szybko stał się dla Polaków tam zamieszkujących najważniejszym miejscem w mieście, gdyż posiadał prawo eksterytorialności.

W okresie międzywojennym polska mniejszość w Opolu odgrywała duże znaczenie. Działała już polska księgarnia Lektor i rozwijało się harcerstwo czyli Związek Harcerstwa Polskiego w Niemczech. Prężnie działał też Związek Polaków w Niemczech.

Placówka dyplomatyczna w randze polskiego konsulatu generalnego została powołana 1 kwietnia 1920 jako przedstawicielstwo rządu polskiego przy Komisji Międzysojuszniczej. Od 1920 konsulat mieścił się w budynku „Banku Rolników” przy ul. Mikołowskiej, obecnie Książąt Opolskich. Po likwidacji Komisji w 1922, placówkę przeniesiono do Bytomia.

W 1931 konsulat powrócił do Opola celem reprezentowania spraw polskich w niemieckiej rejencji opolskiej. Jako konsulat generalny został ulokowany w budynku nazywanym Domem Pruskim w którym wcześniej mieścił się sierociniec. Budynek ten został zakupiony przez władze II Rzeczypospolitej w celu umieszczenia w nim właśnie placówki dyplomatycznej . Konsulat funkcjonował tam do 1939 . Rok wcześniej jego rangę obniżono do zwykłego konsulatu.

Dzień przed wybuchem wojny po raz ostatni samochód z polskiego konsulatu z biało czerwoną chorągiewką na masce ruszył do stolicy województwa śląskiego. Po drodze konsul mijał niemieckie transporty wojskowe i żołnierzy. Zaczynała się II wojna światowa. Wraz z napaścią Niemiec na Polskę w dniu 1 września 1939 r., zlikwidowano Konsulat RP w Opolu. Budynek został skonfiskowany przez Niemców.

Początkowo konsulat w Opolu działał do 1922 r. Głównym celem stały się zabiegi o egzekwowanie równouprawnienia ludności polskiej w akcji plebiscytowej.

Pierwszym konsulem w Opolu był Daniel Kęszycki, który sprawował tę funkcję do 1 czerwca 1922 roku. Jednak najdłużej urząd konsula generalnego sprawował Bohdan Ostoja –Samborski prawnik i działacz Polskiej Organizacji Wojskowej. W Opolu funkcję konsula generalnego pełnił w latach 1933 -1937 później pracował m.in. w Ministerstwie Spraw Zagranicznych.

Ostatnim przedwojennym konsulem był Jan Małęczyński, ps. Jan Gozdawa – polski urzędnik konsularny i poeta. Do polskiej służby zagranicznej wstąpił w 1928, pełniąc najpierw funkcje wicekonsula RP w Lille w pierwszej połowie lat trzydziestych, następnie wicekonsula w Opolu w1936 i kierownika konsulatu i wreszcie konsula w latach 1937-1939, a po emigracji kierownika Biura Polskiego w Marsylii.

Następnie przebywał w Szwajcarii i Francji gdzie formował się już nowy polski rząd i wojsko. Po wojnie pozostał na emigracji gdzie wydawał organ Polskiego Stronnictwa Ludowego tygodnik "Gazetę Ludową" . Zmarł w Paryżu w 1980 roku

Do dziś na budynku przy ul Dębowej wisi tablica, informująca o polskim konsulacie działającym w Opolu w okresie międzywojennym którego ostatnim szefem był właśnie Jan Małęczyński,

Zobacz także

2021-06-08, godz. 11:12 O polskość Śląska Opolskiego 05.06.2021 W audycji wspominaliśmy sylwetkę wybitnego polskiego księdza i literata Norberta Bończyka, który położył wielkie zasługi dla budzenia polskiej świadomości… » więcej 2021-05-29, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 29.05.2021 Kilka miesięcy po zakończeniu III powstania śląskiego zapadła decyzja odnośnie granicy polsko- niemieckiej na Górnym Śląsku. Do Rzeczypospolitej włączono… » więcej 2021-05-22, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 22.05.2021 Dokładnie sto lat temu toczyła się już bitwa o Górę Św. Anny. Władze powstańcze przygotowywały w tym rejonie natarcie podgrupy „Bogdan”. » więcej 2021-05-15, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego.15.05.2021 Zupełnie zapomnianym dowódcą powstańczym był podpułkownik Kazimierz Zenkteller ps. Warwas. Zastąpił on na początku czerwca na stanowisku komendanta naczelnego… » więcej 2021-05-08, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 08.05.2021 Trwają wciąż obchody setnej rocznicy wybuchu III powstania śląskiego. W niedzielę 2 maja w ogólnopolskich uroczystościach na Górze Świętej Anny uczestniczył… » więcej 2021-04-24, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.04.2021 Wyniki plebiscytu, który odbył się 20 marca 1921 roku, niestety, nie rozstrzygnęły sytuacji na Śląsku. Ostatecznie Międzysojusznicza Komisja opowiedziała… » więcej 2021-04-17, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.04.2021 W czasie II wojny wielu księży za swoją działalność patriotyczną na rzecz polskiego Śląska. trafiło do niemieckich obozów koncentracyjnych.Taki los… » więcej 2021-04-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.04.2021 152 lata temu na śląskim rynku prasowym pojawił się „Katolik”, czasopismo, które rozbudzało świadomość narodową, ale przede wszystkim pisało o polskiej… » więcej 2021-04-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.04.2021 Wśród polskich instytucji działających na Śląsku 100 lat temu niewątpliwie wyróżniał się Polski Komisariat Plebiscytowy i ludzie z nim związani. » więcej 2021-03-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.03.2021 100 lat temu na Górnym Śląsku wciąż działały Polski Komisariat Plebiscytowy, ale także Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa. Siedzibą… » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »