Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 10.07.2021
2021-07-10, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 10.07.2021

Leon Malhomme [Fot. autor nieznany, domena publiczna]
Leon Malhomme [Fot. autor nieznany, domena publiczna]
80 lat temu 1 lipca 1931 roku na Pasiece w Opolu otwarto w nowej siedzibie polski konsulat generalny. Miał on być oparciem dla Polaków zamieszkujących w Opolu i na terenie dzisiejszego Śląska Opolskiego.
80 lat temu 1 lipca 1931 roku na Pasiece w Opolu otwarto w nowej siedzibie polski konsulat generalny, który miał być oparciem dla Polaków zamieszkujących w Opolu i na terenie dzisiejszego Śląska Opolskiego. Otwarcia dokonał urzędujący Konsul RP Leon Malhomme de La Roche wraz z małżonką Amelią .

Konsulat po 10 latach przerwy powrócił do Opola. Bardzo szybko stał się dla Polaków tam zamieszkujących najważniejszym miejscem w mieście, gdyż posiadał prawo eksterytorialności.

W okresie międzywojennym polska mniejszość w Opolu odgrywała duże znaczenie. Działała już polska księgarnia Lektor i rozwijało się harcerstwo czyli Związek Harcerstwa Polskiego w Niemczech. Prężnie działał też Związek Polaków w Niemczech.

Placówka dyplomatyczna w randze polskiego konsulatu generalnego została powołana 1 kwietnia 1920 jako przedstawicielstwo rządu polskiego przy Komisji Międzysojuszniczej. Od 1920 konsulat mieścił się w budynku „Banku Rolników” przy ul. Mikołowskiej, obecnie Książąt Opolskich. Po likwidacji Komisji w 1922, placówkę przeniesiono do Bytomia.

W 1931 konsulat powrócił do Opola celem reprezentowania spraw polskich w niemieckiej rejencji opolskiej. Jako konsulat generalny został ulokowany w budynku nazywanym Domem Pruskim w którym wcześniej mieścił się sierociniec. Budynek ten został zakupiony przez władze II Rzeczypospolitej w celu umieszczenia w nim właśnie placówki dyplomatycznej . Konsulat funkcjonował tam do 1939 . Rok wcześniej jego rangę obniżono do zwykłego konsulatu.

Dzień przed wybuchem wojny po raz ostatni samochód z polskiego konsulatu z biało czerwoną chorągiewką na masce ruszył do stolicy województwa śląskiego. Po drodze konsul mijał niemieckie transporty wojskowe i żołnierzy. Zaczynała się II wojna światowa. Wraz z napaścią Niemiec na Polskę w dniu 1 września 1939 r., zlikwidowano Konsulat RP w Opolu. Budynek został skonfiskowany przez Niemców.

Początkowo konsulat w Opolu działał do 1922 r. Głównym celem stały się zabiegi o egzekwowanie równouprawnienia ludności polskiej w akcji plebiscytowej.

Pierwszym konsulem w Opolu był Daniel Kęszycki, który sprawował tę funkcję do 1 czerwca 1922 roku. Jednak najdłużej urząd konsula generalnego sprawował Bohdan Ostoja –Samborski prawnik i działacz Polskiej Organizacji Wojskowej. W Opolu funkcję konsula generalnego pełnił w latach 1933 -1937 później pracował m.in. w Ministerstwie Spraw Zagranicznych.

Ostatnim przedwojennym konsulem był Jan Małęczyński, ps. Jan Gozdawa – polski urzędnik konsularny i poeta. Do polskiej służby zagranicznej wstąpił w 1928, pełniąc najpierw funkcje wicekonsula RP w Lille w pierwszej połowie lat trzydziestych, następnie wicekonsula w Opolu w1936 i kierownika konsulatu i wreszcie konsula w latach 1937-1939, a po emigracji kierownika Biura Polskiego w Marsylii.

Następnie przebywał w Szwajcarii i Francji gdzie formował się już nowy polski rząd i wojsko. Po wojnie pozostał na emigracji gdzie wydawał organ Polskiego Stronnictwa Ludowego tygodnik "Gazetę Ludową" . Zmarł w Paryżu w 1980 roku

Do dziś na budynku przy ul Dębowej wisi tablica, informująca o polskim konsulacie działającym w Opolu w okresie międzywojennym którego ostatnim szefem był właśnie Jan Małęczyński,

Zobacz także

2022-12-31, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 31.12.2022 Na Śląsku obudzoną już w połowie XIX w. świadomość narodową wśród Polaków umacniały wydawnictwa kościelne i narodowe. » więcej 2022-12-24, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.12.2022 Na przełomie XIX i XX w. na Śląsku, także tym opolskim, w atmosferze strajków i protestów rozwijały się katolickie organizacje robotników . » więcej 2022-12-17, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.12.2022 100 lat temu poza Związkiem Polaków w Niemczech coraz większe znaczenie odgrywał Związek Harcerstwa Polskiego. Ruch harcerski na emigracji w Berlinie rozpoczął… » więcej 2022-12-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.12.2022 W utrzymaniu i rozwijaniu polskości na Śląsku także tym opolskim ważną rolę odegrali zapomniani dzisiaj księża. Jeszcze przed pierwszą wojną światową… » więcej 2022-12-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.12.2022 Wśród walczących o polski Śląsk było wielu kapłanów, niektórzy z nich tak jak ks Jan Brandys pozostają wciąż niedocenieni i zapomniani. » więcej 2022-11-26, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 26.11.2022 W okresie międzywojennym jedną z ważniejszych organizacji , które działały w obronie polskiego Śląska był funkcjonujący w latach 30-tych Polski Związek… » więcej 2022-11-19, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 19.11.2022 Mija właśnie 104 rocznica ogłoszenia przez Józefa Piłsudskiego notyfikacji państwa polskiego. Tym który wysłał depeszę notyfikującą naszą niepodległość… » więcej 2022-11-12, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 12.11.2022 W listopadzie 1918 sytuacja na Górnym Śląsku stała się napięta. Wskutek szykan niemieckich nastąpiła radykalizacja nastrojów społecznych i narodowych… » więcej 2022-11-11, godz. 10:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.11.22 Mija właśnie 100 lat od czasu, kiedy papież Pius XI mianował administratorem apostolskim polskiej części Śląska ks. Augusta Hlonda późniejszego kardynała… » więcej 2022-11-05, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 05.11.2022 Wśród walczących o polski Śląsk, byli działacze związani z Opolszczyzną , którzy w czasie wojny zginęli w niemieckich obozach koncentracyjnych. Przyjrzyjmy… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »